معاونت توسعه مدیریت و جذب سرمایه یکی از مهم‌ترین بخش‌های مجموعه معاونت علمی است، که نقش بسیار تاثیرگذار و پررنگی در حوزه بودجه، تأمین مالی و سرمایه به‌ویژه در بخش دانش‌بنیان و حمایت از شرکت‌های نوپا داشته است.
موضوع تأمین مالی و سرمایه‌گذاری برای کسب‌وکارهای دانش‌بنیان بسیار حیاتی است و قطعاً امکان پیمودن ادامه راه برای فعالان این حوزه بدون حمایت و پشتیبانی مالی وجود ندارد به همین منظور معاونت توسعه مدیریت و جذب سرمایه معاونت علمی گام‌های مثبتی برای توسعه علم و فناوری و حمایت از فناوران و نوآوران فعال در این حوزه برداشته است که در این گزارش به مهم‌ترین واصلی‌ترین این اقدامات در سال 1396 اشاره می شود.
توانمندسازی نهادهای موجود:
صندوق نوآوری و شکوفایی
پس از تصویب قانون حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان قانون توانمندسازی صندوق نوآوری و شکوفایی تشکیل‌شده بود، که با حمایت معاونت قسمت عمده سرمایه آن تأمین‌شده و در حال حاضر منابع مالی قابل‌توجهی برای حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان به شمار می‌رود. مطابق مصوبه هیئت‌امنای صندوق توسعه ملی، منابع مالی این صندوق به کارگزاری بانک‌ها اختصاص یافت تا با شرایط ویژه و با معرفی معاونت علمی از طریق بانک‌ها به فعالیت‌های نوآورانه و دانش‌بنیان اختصاص یابد.
اعطاء مجوز صدور ضمانت‌نامه
مجوز صدور ضمانت‌نامه صندوق‌های پژوهش و فناوری، طبق دستورالعمل اجرایی بند خ ماده 4 آیین‌نامه تضامین، صدور انواع ضمانت‌نامه از نوع پیش‌پرداخت، شرکت در مناقصه، حسن انجام کار و تعهد پرداخت از دیگر اقدامات این دفتر در بخش توانمندی نهادها است.
هدایت منابع بازار پول به سمت حوزه دانش‌بنیان
طبق گزارش بانک مرکزی در سال 1396 مبلغ 2833 میلیارد تومان توسط بانک‌های کشور به شرکت‌های دانش‌بنیان تسهیلات ارائه گردیه است که از این مبلغ، 2355 میلیارد تومان توسط بانک‌های خصوصی و مبلغ 478 میلیارد تومان مربوط به بانک‌های دولتی است به‌عبارت‌دیگر 83 درصد حجم تسهیلات اعطایی توسط بانک‌های خصوصی ارائه‌شده است.
تعداد کل طرح‌های تأمین مالی شده هزار و دویست و پنجاه‌وهشت طرح است، که سیصد و پنجاه‌وپنج طرح مربوط به بانک‌های دولتی و تعداد نهصدو سه طرح مربوط به بانک‌های خصوصی است که نشان‌دهنده جذب 71 درصد طرح‌ها توسط بانک‌های خصوصی است.
بیست‌ودو بانک در سال 1396 به ارائه تسهیلات به شرکت‌های دانش‌بنیان اقدام کرده‌اند، که بیشترین حجم تسهیلات و تعداد طرح‌ها به ترتیب، ملت 860 میلیون تومان، صادرات 681 میلیون تومان، پاسارگاد 211 میلیون تومان است.
همچنین ازلحاظ تعداد شرکت‌های پرداختی، بانک ملت 253 و بانک سپه 136 بانک از مجموع بانک‌های سپه مشمول طرح شدند.
ابزارسازی در بازار سرمایه کشور
تأمین مالی جمعی
فعالیت در بخش تأمین مالی جمع، به‌ویژه با استفاده از ظرفیت وقف یکی دیگر از روش‌های نوین و کارآمد تأمین مالی است که با استقبال چشمگیری مواجه شده است.
بازار دارایی فکری
این بازار که در راستای بند د ماده 17 قانون برنامه پنجم توسعه مبنی بر حمایت مالی از ایجاد و توسعه بورس ایده و بازار فناوری باهدف تسهیل جذب سرمایه‌گذاری بای طرح‌های فناورانه آغاز به کارکرده است.
همچنین در همین راستا، با پیگیری‌های انجام‌گرفته در معاونت توسعه مدیریت و جذب سرمایه با همکاری بازار بورس اوراق بهادار، سازمان ثبت‌اسناد، شرکت فرا بورس و پارک فناوری پردیس جذب سرمایه برای ایده‌های فناور محور و دانش‌بنیان، محلی برای عرضه و خریدوفروش اوراق بهادار مبتنی بر دارایی فکری در دستور کار قرارگرفته است.
انعقاد تفاهم‌نامه با سازمان بورس و اوراق بهادار
تفاهم‌نامه منعقدشده با سازمان بورس و اوراق بهادر، باهدف ترویج سرمایه‌گذاری در عرصه اقتصاد دانش‌بنیان از طریق آشنایی سرمایه‌گذاران بخش خصوصی با این حوزه است، که به‌موجب آن راه‌اندازی و تقویت صندوق سرمایه‌گذاری جسورانه را سبب می‌شود، این صندوق‌ها به‌منظور کمک به تأمین مالی و رشد شرکت‌های ست که در دوران مخاطره از چرخه عمر خود به سر می‌برند عمل میکنند.
تأمین مالی جسورانه سرمایه‌ای است که به همراه کمک‌های مدیریتی در اختیار شرکت‌های کوچک و نوپا قرار می‌گیرد و از منابع مهم تأمین مالی این شرکت‌ها به شمار می‌رود .
راه‌اندازی صندوق‌های سرمایه‌گذار خطرپذیر
با تلاش‌های صورت گرفته در این معاونت با توافق با سازمان بورس و اوراق بهادار صندوق‌های جدیدی تحت عنوان صندوق‌های سرمایه‌گذار خط پذیر را در بورس راه‌اندازی شده است تا تأمین مالی این شرکت ها در کنار صندوق های خطرپذیر در حوزه فناوری با ریسک بالا انجام پذیرد.
سرمایه‌گذاری از طریق بازار سرمایه:
کار سرمایه‌گذاری جدید شروع‌شده تاکنون حدود 2 میلیون چهارصد میلیارد تومان، منابع از طریق نهادهای مختلف تأمین شده است که 1700 میلیارد تومان آن جذب سرمایه‌گذاری شده است.
بیست‌وپنج صندوق جسورانه تقاضای مجوز داشته‌اند که سرمایه آن‌ها 820 میلیارد تومان می‌شود که از این تعداد برای 15 صندوق مجوز صادرشده است و سرمایه آن‌ها 360 میلیارد تومان است. صندوق‌ها سه صندوق به مبلغ 120 میلیارد تومان پذیره‌نویسی کرده‌اند و سه صندوق به مبلغ 75 میلیارد تومان تا پایان سال پذیره‌نویسی خواهند کرد.
از سوی دیگر از 238 طرح موجود در تابلو بورس ایده تعداد 29 طرح قرارداد سرمایه‌گذاری به مبلغ 26 میلیارد تومان امضاءشده است.
در تابلو بورس دانش‌بنیان تعداد 13 شرکت ورود و یا در حال طی مراحل نهایی برای ورود به تابلو می‌باشند. برنامه ریزی برای توجیح 260 شرکت دانش بنیان با حوزه امور دانش بنیان انجام شده که بتواند این تابلو فعال‌تر شود.
تدوین دستورالعمل ها و آیین‌نامه‌ها
جهت ارائه نظر مشورتی به شورای عالی بورس، تدوین بسته حمایتی از طرح‌ها و اختراعات شرکت‌های دانش بنیان، تدوین طرح بومی برای سرمایه‌گذاری جسورانه، مشارکت در تدوین بودجه‌های پژوهش و فناوری در سطح کلان از جمله سیاست‌ها و رویکردهای این دفتر می‌باشد که در جهت حمایت از تأمین مالی و سرمایه‌گذاری علم و فناوری است.
همچنین سامانه تأمین مالی طرح‌های دانش بنیان و طرح‌های فناورانه " (www.vc.isti.ir)" برای تسهیل فرآیند سرمایه‌گذاری و ایجاد بستری کارآمد میان نهادها و افراد علاقه‌مند به سرمایه‌گذاری در طرح‌ها و شرکت‌های دانش¬بنیان، ایجاد گردیده که در آن بررسی طرح‌های سرمایه‌گذاری، سرمایه‌گذاران و مشاور در بستر این سامانه انجام می‌پذیرد.
دفتر برنامه‌ریزی و ارتقاء بهره وری
در راستای اجرای برنامه اصلاح نظام اداری مبتنی بر سیاست‌های ابلاغی مقام معظم رهبری، قانون مدیریت خدمات کشوری و نقشه راه اصلاح نظام اداری مصوب 127675/ت 50642 هـ کمیته‌های تخصصی مرتبط با مسائل مدیریتی و اداری براساس بخشنامه در معاونت علمی و فناوری تشکیل‌شده است.
کمیته‌های ساختار و فناوریهای مدیریتی و کمیته مدیریت عملکرد، در اجرای برنامه‌های اصلاح نظام اداری در این دفتر راهبری می‌شوند و دبیری این کمیته‌ها در این این دفتر قرار دارد. در این راستا دو برنامه مهندسی نقش و ساختار دولت و همچنین خدمات عمومی در فضای رقابتی در دستور کار کمیته ساختار و فناوریهای مدیریتی قرارگرفته و در دفتر برنامه‌ریزی و ارتقاء بهره وری اقدامات شایسته‌ای برای دستیابی به سیاست چابک سازی، خدمات‌رسانی و منطقی ساختن نظام اداری در جهت تحقق اهداف چشم انداز صورت پذیرفته است.
ازآنجاکه تحقق کامل اهداف سازمانی بستگی به توانایی کارکنان در انجام وظایف محوله و انطباق با محیط متغیر دارد. اجراي آموزش و بهسازي نیروي انسانی سبب می‌شود تا افراد بتوانند متناسب با تغییرات سازمانی و محیطی به طور مؤثر فعالیتشان را ادامه داده و بر کارایی خود بیفزایند.
به همین منظور، یادگیري سازمانی اهمیت ویژه ای داشته و تدوین اقدامات گسترده در راستای افزایش این یادگیری در اولویت برنامه‌ریزی‌های آموزشی قرار دارد معاونت علمی و فناوری به عنوانی سازمانی یادگیرنده و جوان بر ایجاد فرصت‌های یادگیري برابر براي کارکنان خود تمرکز کرده است و هدف بلند مدت آن تقویت روحیه یادگیری سازمانی و افزایش بهره وری کارکنان در به اشتراک‌گذاری دانش سازمانی و ایجاد جریان پویای اطلاعاتی در سازمان است.
از این روی برنامه‌های آموزشی مدونی برای به روز نگه‌داشتن دانش سازمانی کارکنان تدوین‌شده است و برگزاری آموزش‌های تخصصی با همکاری دانشگاه‌های مطرح تهران در دستور کار این معاونت است. از سوی دیگر با توجه به اهمیت آموزش مباحث نو مطرح‌شده در تقویت عناصر فعال در زیست بوم نوآوری با همکاری واحدهای تخصصی ارائه آموزش‌های تخصصی به فعالان این حوزه برنامه‌ریزی‌شده و انجام می‌گیرد.
همچنین طراحی نظام مدیریت عملکرد خدمات در ابعاد کیفیت و کمیت، اصلاح فرآیندهای اختصاصی مشترک و مورد عمل و طراحی و راهبری مدل‌های مدیریتی مانند نظام‌های پیشنهادات و استقرار نظام پیشنهادات در معاونت از جمله فعالیت‌های این دفتر در وظایف کمیته مدیریت عملکرد بوده که در این دفتر پیگیری می‌شوند.
تدوین و مستندسازی خدمات ارائه‌شده توسط معاونت علمی و فناوری و درج آن در پورتال معاونت علمی و فناوری به نحو شایسته برای در دسترس بودن خدمات الکترونیکی به ذینفعان در این دفتر انجام پذیرفته است.
از سوی دیگر تنظیم جداول مربوط به ردیف‌های بودجه‌ای معاونت علمی و فناوری رییس جمهور برم مبنای مکانیسم بودجه‌ریزی مبتنی بر عملکرد و بودجه‌ریزی سنواتی برای اجرای برنامه خدمات عمومی در فضای رقابتی، باهدف چالاک سازی از دیگر اقدامات این دفتر است.
انعقاد موافقت‌نامه با دانشگاه‌ها، پارک‌های علم و فناوری
شرکت‌های دانش بنیان و سایر مراکز مرتبط با علم و فناوری، تهیه و تنظیم موافقت‌نامه‌های اعتبارات هزینه‌ای و تملک دارایی سرمایه و مبادله آن‌ها در سامانه مبادله موافقت‌نامه، تخصیص تسهیلات به شرکت‌ها از طریق صندوق‌های پژوهش و فناوری و با هدایت معاونت در این دفتر صورت پذیرفته است.
آمار و اطلاعات دقیق و به‌روز از جمله ابزارهاي مهم برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری و سـنجش سیاست‌های اتخاذشده به شمار می‌آید. بنابراین تهیه و پایش اطلاعات قابل اعتماد، بخـشی از فعالیت¬هاي ضروري و مهم در فرایند تصمیم سازي تلقی می‌شود. نظام‌مند کـردن، ساماندهی و اتخاذ روش‌های علمی و مناسب در فرایند تولید داده‌های آمـاري اجتناب‌ناپذیر است. از این روی این دفتر نسبت به استقرار نظام آمار و اطلاعات اقدام نموده و به ارائه خدمت به واحدهای داخلی می‌پردازد.
دفتر امور اداری و فناوری اطلاعات
در این اداره کل کمیته‌های تخصصی کمیته سرمایه انسانی و کمیته سلامت اداری و صیانت از حقوق مردم، کمیته دولت الکترونیک ، برای اجرایی شدن برنامه مهندسی نقش و ساختار دولت، برنامه مدیریت سرمایه انسانی، برنامه صیانت از حقوق مردم و سلامت اداری راهبری می‌شود.
سند نیروی انسانی در معاونت علمی و فناوری در اجرای مدون برنامه‌های کمیته سرمایه‌های انسانی در دستور کار این دفتر بوده و برقراری فوق‌العاده ویژه، اخذ شماره مستخدم رسمی از سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور، اخذ کد شناسه برای دستگاه جهت انجام امور مربوط به بازنشستگی همکاران، انجام امور مربوط به امریه، انجام کلیه امور پرسنلی و اداری و رعایت ضوابط و شرایط ارتقاء کارکنان انجام تشریفات قانونی به‌کارگیری، استخدام و صدور قراردادها و احکام استخدامی (برقراری حقوق، انتصاب، ارتقا، مأموریت و انتقال)، پیاده‌سازی طرح پایش سلامت کارکنان در این اداره با سیاست تداوم خدمت و ارتقای منابع انسانی و جذب و نگهداری نیروهای متخصص در این دفتر صورت پذیرفته است.
کمیته سلامت اداری و صیانت از حقوق مردم با راهبری این دفتر جلسات منظم ماهیانه داشته و برای استقرار شفافیت عملکرد در معاونت اقدامات شایسته‌ای تدوین‌شده است.
هماهنگی امور پشتیبانی جشنواره‌ها، همایش‌ها و هیات های خارجی با مدیریت این دفتر انجام می‌پذیرد که در راستای اجرای برنامه‌های کمیته سرمایه انسانی، که برای توانمندسازی بخش خصوص امورات اجرایی آن به شرکت‌های پیمانکاری واگذارشده است.
کمیته توسعه دولت الکترونیک و هوشمند سازی در این راهبری شده و اقداماتی همچون، تدوین طرح جامع سیستم‌های اطلاعاتی معاونت و سامانه‌ها (ISMP)، پیاده‌سازی استاندارد مدیریت امنیت (ISMS ) و پیاده‌سازی مدیریت کسب‌وکار (BPMS) و بررسی و تدوین شرح خدمات سامانه‌ها (RFP) و برقراری ارتباط VPN- MPLS با سازمان‌ها و واحدهای همکار به منظور ایجاد مرکز تبادل اطلاعات (ix)، برقراری ارتباطی با دیوان محاسبات و شبکه ملی صورت می‌گیرد.
برقراری امنیت در حوزه زیرساخت (شبکه، سرویس، سامانه، پورتال )،راه‌اندازی و تعمیر و نگهداری تجهیزات و رایانه‌های معاونت (Help Desk)، پیاده‌سازی و ثبت سرویس‌های سازمان در بستر یکپارچه تبادل اطلاعات اقتصادی کشور(بیتا) از دیگر از دیگر اقدامات صورت گرفته در این فرایند است که می‌توان به آن اشاره کرد.