زنان روستایی گروه‌هایی هستند که محصولات آنان در مناطق دور افتاده تولید می‌شود و به بازارهای فروش و عرضه مستقیم و غرفه‌های واقعی دسترسی ندارند. اما با ورود به استارتاپ‌ها، غرفه‌های مجازی در شبکه‌هایی استارتاپی برای آنان فراهم می‌شود. بر اساس برنامه زنان روستایی برای فروش محصولات و تولیدات از طریق استارتاپ‌ها آموزش می‌بینند.
بر اساس آمار ١١ میلیون زن روستایی در کشور زندگی می‌کنند که ٣٠ درصد جمعیت زنان را تشکیل می‌دهند. این زنان نقشی فعال در تولید محصولات کشاورزی و دامی دارند، اما بازاریابی و فروش محصولات تولیدی بزرگترین مانع پیش روی فعالیت‌های اشتغالزایی زنان روستایی است. اکنون دولت در نظر دارد زنان روستایی و عشایری را از طریق صندوق‌های خرد محلی برای ورود به استارتاپ‌ها آموزش دهد. به این ترتیب زنان این مناطق قادر خواهند بود تولیدات خود را به‌صورت مستقیم و از طریق غرفه‌های مجازی وارد بازار کنند.
سیاست‌های کلی
فروغ السادات بنی هاشم، مدیرکل دفترتوسعه فعالیت‌های زنان روستایی و عشایری در این باره که دولت چگونه از فعالیت استارتاپی زنان روستایی حمایت می‌کند گفت: توسعه و ارتقای مهارت حرفه ای زنان روستایی، ظرفیت‌سازی از طریق مشارکت مردم در انتخاب تسهیلگران روستایی، توسعه صندوق‌های خرد محلی، ترویج کارآفرینی و حمایت استارتاپ‌ها از تلاش زنان روستایی سیاست‌های دولت برای افزایش اشتغالزایی زنان روستایی است.
صندوق‌های محلی
حمایت از صندوق‌های خرد روستایی و عشایری راهکار اصلی است که متولیان حوزه تولید و کشاورزی از آن طریق قصد دارند زنان روستایی و عشایری را برای کارآفرینی توانمند سازند. مدیرکل دفترتوسعه فعالیت‌های زنان روستایی و عشایری با اشاره به این موضوع گفت: صندوق‌های خرد محلی تشکل‌های محلی ویژه زنان روستایی و عشایری است که در سطح روستاها و مناطق عشایری شکل می‌گیرد. این صندوق‌ها توسط زنان روستایی تشکیل و مدیریت می‌شود. وزارت جهادکشاورزی به‌عنوان سیاستگذار در زمینه آموزش، توانمند‌سازی و ارتقای مهارت‌های حرفه‌ای از صندوق‌ها و اعضای آن حمایت می‌کنند.
به‌گفته بنی هاشم، در برنامه توسعه صندوق‌های محلی زنان روستایی و عشایری، راهکارهای بهینه در ایجاد بازار فروش محصولات تولید شده توسط زنان روستایی، اهمیت زیادی دارد. موضوع بازاریابی و شبکه‌سازی برای محصولات زنان روستایی و عشایری یکی از محورهایی است که تلاش داریم با آموزش زنان این مناطق، به آنها برای بازاریابی تولیدات آنها کمک کنیم.
صندوق‌های خرد محلی زنان روستایی و عشایری از سال 80 تشکیل شده است تعداد این صندوق‌ها در حال حاضر 3200 صندوق است که به گفته مدیرکل دفترتوسعه فعالیت‌های زنان روستایی و عشایری بر اساس برنامه هزار صندوق جدید در سال 98 تأسیس می‌شود و تعداد آن به 4200 صندوق می‌رسد.
حمایت مالی از صندوق‌ها
آنطور که بنی هاشم توضیح داد به علت اینکه از این صندوق‌ها حمایت‌های مالی به‌عمل نمی‌آمد توسعه آنها کند بود اما از سال 95 با حمایت برخی بانک‌ها، سرمایه صندوق‌ها افزایش یافت و اکنون هر صندوق سرمایه‌ای در حدود 50 میلیون تومان دارد که به اعضای خود به‌صورت قرض‌الحسنه وام پرداخت می‌کند. اما این صندوق‌ها چون محلی هستند و ثبت نیستند در سامانه کارا قابل ثبت‌نام نیستند به‌همین دلیل صندوق‌ها برای پرداخت تسهیلات اشتغالزایی نمی‌توانند از منابع صندوق توسعه ملی استفاده کنند.
تسهیلات دهی
در خصوص شرایط دریافت تسهیلات از صندوق‌های خرد روستایی و عشایری بنی هاشم گفت: زنان روستایی پروژه‌ها و طرح‌های روستایی و اشتغالزایی را به هیأت مدیره صندوق ارائه می‌دهند و هیأت مدیره تصمیم می‌گیرد به کدام طرح‌های اشتغالزا تسهیلات پرداخت کند. تسهیلات صندوق قرض‌الحسنه و مدت بازپرداخت آن 3 ساله است، زنان روستایی برای دریافت این تسهیلات ضامن یا وثیقه نیاز ندارند.
بنی هاشم افزود: 90 درصد اعضای صندوق‌های محلی روستایی و عشایری مشغول به کار هستند و اعضای این صندوق‌ها قطعاً از ساکنان روستا هستند و هر روستا یک صندوق مخصوص به خود دارد.
آموزش استارتاپی
مدیرکل دفترتوسعه فعالیت‌های زنان روستایی و عشایری گفت: بخش جدیدی که به صندوق‌های خرد زنان روستایی و عشایری افزوده شده آموزش زنان برای ورود به استارتاپ‌ها از طریق این صندوق‌ها است.
به‌گفته بنی هاشم زنان روستایی و عشایری گروه‌هایی هستند که محصولات آنها در مناطق دور افتاده تولید می‌شود به همین دلیل آنان به بازارهای فروش و عرضه مستقیم دسترسی ندارند. از طرف دیگر استارتاپ‌هایی که در سال‌های اخیر در بازاریابی فعالیت می‌کنند از تولیدات زنان روستایی و عشایری برای فروش و بازاریابی استقبال می‌کنند. زنان این مناطق نمی‌توانند غرفه‌های واقعی داشته باشند. اما استارتاپ‌ها تلاش می‌کنند غرفه‌های مجازی برای محصولات روستایی در شبکه‌هایی مجازی ایجاد کنند. ما نیز سعی می‌کنیم زنان روستایی را با استارتاپ‌ها آشنا کنیم تا بتوانند از این ظرفیت برای بازار محصولاتشان استفاده کنند. به همین دلیل دوره‌های آموزشی راه‌اندازی شده است که اعضای صندوق‌های زنان روستایی و عشایری با استارتاپ‌ها آشنا شوند و آموزش ببینند.
موانع اشتغالزایی
بنی هاشم تأکید کرد با وجود تمام این اقدامات، اما در برابر حجم تقاضا، نیاز، گستردگی جمعیت زنان روستایی و عشایری و توانمندی آنان این اقدامات پاسخگوی نیاز زنان روستایی نیست. برای حمایت از اشتغال زنان روستایی و عشایری نیازمند بازنگری در برنامه‌ها ، قوانین و مقرارت هستیم. قوانین و مقررات بانکی، مالی و پولی باید متناسب با شرایط زندگی زنان روستایی و مشاغل خرد تغییر کند. در واقع ضمانت و وثیقه مانع جدی برای توسعه کار زنان روستایی است در حالی که اعتبار آنان برای کسب تسهیلات تلاش و سختکوشی آنان است.
مدیرکل دفترتوسعه فعالیت‌های زنان روستایی و عشایری گفت: یکی از راهکارهای ایجاد بازاریابی محصولات زنان روستایی بهره‌گیری از استارتاپ‌ها و فناوری‌های جدید است. استفاده از اینترنت برای شبکه‌سازی و بازاریابی ابزار مناسبی است.
4 نکتـــه
بازاریابی و شبکه‌سازی برای محصولات زنان روستایی و عشایری یکی از محورهایی است که تلاش داریم با آموزش زنان، به آنها برای بازاریابی تولیدات کمک کنیم
90 درصد اعضای صندوق‌های محلی روستایی و عشایری مشغول به کار هستند و اعضای این صندوق‌ها قطعاً از ساکنان روستا هستند
برای حمایت از اشتغال زنان روستایی و عشایری نیازمند بازنگری در برنامه‌ها ، قوانین و مقررات هستیم
یکی از راهکارهای ایجاد بازاریابی محصولات زنان روستایی بهره‌گیری از استارتاپ‌ها و فناوری‌های جدید است