ماتریس SWOT یکی از ابزارهای مهمی است که مدیران بدان وسیله اطلاعات را مقایسه می کنند و می توانند با استفاده از آن چهار نوع استراتژی ارائه نمایند: استراتژی های SO، استراتژی های WO، استراتژی های ST و استراتژی های WT.
مقایسه کردن عوامل اصلی داخلی و خارجی از مشکلترین بخشهای تهیه ماتریس تهدیدات، فرصتها، نقاط ضعف ونقاط قوت است و به قضاوتهای خوبی نیاز دارد و نیز چیزی به نام بهترین مجموعه عوامل قابل مقایسه وجود ندارد.
همانطور که در جدول یک میبینید، استراتژی های اول، دوم، سوم وچهارم به ترتیب ازنوع استراتژی های SO، WO، ST و WT می باشند.
جدول1. مقایسه عوامل داخلی و خارجی برای تدوین گزینههای مختلف استراتژیها
در اجرای استراتژیهای SO سازمان با استفاده از نقاط قوت داخلی می کوشد از فرصتهای خارجی بهره برداری نمایند. معمولاً سازمانها برای رسیدن به چنین موقعیتی از استراتژی های WO، ST یا WT استفاده می کنند تا به آنجا برسند که بتوانند از استراتژی های SO استفاده نمایند. هنگامی که سازمان دارای نقاط ضعف عمده می باشد، می کوشد این نقاط ضعف را از بین ببرد یا آنها را به نقاط قوت تبدیل کند. هنگامی که یک سازمان با تهدیدات عمده مواجه می شود، می کوشد خود را از دست آنها برهاند و وضع را به گونه ای درآورد که بتواند بیشتر توجه خود را به بهره برداری از فرصت ها معطوف نماید. مثلا برای بسیاری از شرکت ها فرصت های زیادی وجود دارد که بتوانند با استفاده از فناوری پیشرفته از سیستم های ارتباطی بی سیم استفاده نمایند.
هدف استراتژیهای WO این است که سازمان با بهره برداری از فرصت های موجود در محیط خارج بکوشد نقاط ضعف داخلی را بهبود بخشد. گاهی درخارج از سازمان فرصت های بسیار مناسبی وجود دارد؛ ولی سازمان به سبب داشتن ضعف داخلی نمی تواند از این فرصت ها بهره برداری نماید.
برای مثال امکان دارد تقاضای بسیار زیادی برای قطعه های الکترونیکی وجود داشته باشد که با نصب آنها در موتور خودرو بتوان در سوخت و زمان صرفه جویی نمود (یک نوع فرصت)، ولی بسیاری از تولیدکنندگان قطعه های خودرو دارای فناوری لازم جهت تهیه این قطعه ها نیستند (یک نقطه ضعف). یکی از راههای امکان پذیر برای اجرای «استراتژی های WO» این است که از طریق مشارکت با شرکتی که دارای چنین توان یا شایستگی است در صدد خریداری این نوع فناوری برآمد. راه دیگر برای اجرای استراتژی WO این است که افراد واجد شرایط را استخدام نمود و در زمینه فنون موردنظر به آنها آموزش داد.
شرکت ها در اجرای استراتژیهای ST می کوشند با استفاده از نقاط قوت خود اثرات ناشی از تهدیدات موجود در محیط خارج را کاهش دهند. یا آنها را از بین ببرند. این بدان معنی نیست که یک شرکت قوی به ناگزیر در محیط خارجی با تهدیداتی روبرو خواهد شد.
نمونه ای از اجرای استراتژی ST به تازگی مشاهده شده و آن مربوط به موردی است که شرکت ابزارسازی تگزاس از یک واحد توانمند حقوقی (یک نقطه قوت) استفاده کرد تا مبلغ 700 میلیون دلار خسارت از 9 شرکت ژاپنی وکره ای دریافت کند، زیرا این شرکتها بدون اجازه از نام ونشان محصولات شرکت ریزپردازها و حافظه های نیمه هادی (تهدید خارجی) استفاده کرده بودند. در بسیاری ازصنایع تهدیدات خارجی به صورت اقداماتی است که شرکتهای رقیب به عمل می آورند و می کوشند از محصولات ثبت شده، نوآوریها و اختراعات شرکت (بدون اجازه) نسخه دوم تهیه نمایند. برای شرکتهای آمریکایی که محصولات خود را در چین عرضه می کنند، این موضوع به صورت یک مسأله عمده درآمده است.
سازمان هایی که استراتژیهایWT را به اجرا درمی آورند، حالت تدافعی به خود می گیرند و هدف کم کردن نقاظ ضعف داخلی و پرهیز از تهدیدات ناشی از محیط خارجی است. سازمانی که دارای نقاط ضعف داخلی می باشد و باتهدیدات بسیار زیادی در محیط خارج روبرو می شود، در موضعی مخاطره انگیز قرار خواهد گرفت. در واقع چنین سازمانی برای بقای خود مبارزه خواهد کرد، می کوشد برای حفظ بقای خود از فعالیت های خود بکاهد (استراتژی های کاهش یا واگذاری) در شرکت های دیگر ادغام شود، اعلان ورشکستگی کند یا سرانجام منحل گردد.
مثالی از ماتریس SWOT
مثالی از ماتریس SWOT برای کسب و کاری کوچک
ماتریس ارزیابی موقعیت و اقدام استراتژیک (SPACE)
SWOT کسب و کارتان را تدوین کنید!
برگرفته از کتاب مدیریت استراتژیک، فرد آر دیوید
ماتریس SWOT کسب و کارتان را با ابزارهای بیزنگار آسان و آنلاین بسازید