اگر در شهرهای بزرگ یا هر جای دیگر زندگی میکنید به احتمال زیاد از محبوبیت روزافزون «اوبر» مطلع هستید. شرکتی که خدمات مسافربری از طریق گوشیهای تلفن همراه هوشمند را ارایه میدهد. این شرکت در سانفرانسیسکو توسط «تراویس کالانیک» و «گرت کمپ» تاسیس شد. آنها ضمن ابداع نرمافزاری کاربردی، در سال 2010 سایتشان را راهاندازی و رانندگانی را در سانفرانسیسکو استخدام کردند. از آن به بعد اوبر در 250 شهر جهان گسترش یافت. تنها مشکلی که وجود داشت چالشهای قانونی و نظارتی بود. رانندگان تاکسیهای قدیمی در برابر شیوه جدید حمل مسافر از خود مقاومت نشان میدادند. تعدادی از افراد هم در چندین شهر از این نوآوری تقلید کردند. هرچند مشکلات نظارتی قابل توجه هستند ولی این شیوه نوآورانه در سفارش تاکسی، صنعت تاکسیرانی قدیمی را به چالش و مبارزه واداشت.
با اینکه احتمالا هزینهی تاکسی معمولی ارزانتر بهنظر میرسد، ولی مزیت رقابتی بزرگ اوبر «پیشنهادات» آن است نه «قیمت». اپلیکیشن این شرکت قابلیتهای سادهای دارد که میتواند سه منفعت را برای مشتری فراهم کند:
1 . سهولت استفاده:
- فرایند سفارش را ساده میکند (سفارش تاکسی بدون سر و صدا، بدون تماس و بدون جستجو)
- کاهش عدم قطعیت نسبت به دریافت تاکسی در زمان و مکان مشخص (دیگر نگران نیستیم که چه زمانی و چه نوع ماشینی برای سفرهای ما ارایه خواهد شد)
- تسهیل فرایند پرداخت
- مشاهده و تعیین قیمت دقیق سفر از ابتدای فرایند سفارش
2 . مفید بودن:
- امکان ردیابی مسیر سفر تاکسی و امنیت و آرامش بیشتر
- کیفیت بهتر از طریق امتیازدهی به راننده و مسافر در هر سفر
- فراگیر بودن اپلیکیشن (این برنامه در اکثر شهرهای بزرگ جهان قابل استفاده است)
- صرفهجویی در زمان
- رسیدهای الکترونیکی خودکار
- انتخاب سرویسها (ماشینهای استاندارد و لوکس)
3 . هنر:
- در مقایسه با تاکسیهای قدیمی میتوان به هنرمندانه بودن این روش پی برد.
|
«تبلیغات دهان به دهان یکی از جنبههای رشد اوبر بود» |
|
در واقع شرکت اوبر مالک هیچ خودرویی نیست. سیستمی بسیار ساده است که تنها نقش واسطه را ایفا میکند. این شرکت با بهرهگیری از تکنولوژی، رانندهها را به مسافران متصل میسازد، سپس از هر تراکنش بخشی را بهعنوان حقالزحمه برمیدارد.
درحال حاضر اوبر کسب و کاری با عملکرد بسیار موفق است. هرچند در ابتدا با پول کمی کارش را آغاز کرد ولی در سال 2015 ارزش این شرکت به 70 بیلیون دلار رسید. اما اوبر چطور توانست در مراحل ابتدایی راه اندازی کسب و کارش رشد کند؟
این شرکت در سالهای اولیه عملا هیچ پولی صرف بازاریابی نکرد، در عوض به تبلیغات دهان به دهان متکی بود. مردم خدمات این شرکت را به گوش همدیگر میرساندند. تبلیغات دهان به دهان یکی از جنبههای رشد اوبر بود. این شرکت نه تنها سهم بازار را از آن خود کرد بلکه اندازهی بازارش را نیز روز به روز افزایش داد.
اوبر مدل درآمدی مستقیم و سادهای دارد. این شرکت از هر تراکنش مبلغ عادلانهای را بهعنوان حقالزحمه برمیدارد. مشتریان راضی به نظر میرسند و دیگران را هم به استفاده از این برنامه تشویق میکنند. بنابراین نیازی به بازاریابی و تبلیغات گسترده نیست. قبل از اینکه دامنه خدمات اوبر تا صدها شهر دیگر گسترش یابد، این شرکت به تنهایی توانست در سانفرانسیسکو به کسب و کاری چندمیلیون دلاری تبدیل شود.
شاید از خود بپرسید چرا اوبر با این سرمایهی نقدی که داشت، روی رشد هرچه بیشترش سرمایهگذاری نکرد؟ آیا ایدهی اولیهی اوبر برای تضمین موفقیتش کافی نبود؟ پاسخ این است که موفقیت را نمیتوان قطعا تضمین کرد.
رهبران این شرکت با سه تهدید مهم مواجه بودند:
تهدید اول: خدمات اوبر بهراحتی و با هزینهی کم قابل کپیبرداری است
در واقع صدها بار در کشورهای مختلف دنیا و با سرمایهگذاری کمتر از یک میلیون دلار نسخهای از آن کپیبرداری شده است. برای اینکه اوبر در بلندمدت بتواند عملکرد موفقیتآمیزی داشته باشد، باید بتواند با رشدی چشمگیر رقبایش را کنار بزند.
تهدید دوم: رقبا مشتریان باارزش را از چنگ اوبر درمیآوردند
رقبا، مشتریان باارزش را از چنگ اوبر درمیآوردند و در کنار تنزل دادن ویژگیهای خدماتی این شرکت، خدمات خودشان را ارتقا میدادند (با استفاده از اپراتور بزرگتر در شهرهای خاص). در این موارد، اپراتورهای بزرگ نسب به اپراتورهای کوچکتر (مثل اوبر) زمان انتظار کمتری را فراهم میکردند. اگر خیلی کوچکتر از رهبر بازار باشیم خطرناک است. زیرا این بازارها به مرور زمان یکپارچه میشوند و یک یا دو رقیب اصلی را ایجاد میکنند.
تهدید سوم: اوبر کسب و کاری محلی و شهر به شهر است
در اصل کسب و کار اوبر محلی و شهر به شهر است. این شرکت مجبور شد همزمان در صدها شهر جهان آغاز بهکار کند تا افسار رقابت را بهدست گیرد. این راهاندازی سریع مزیت دیگری را نیز در اختیار شرکت قرار داد. از آنجایی که اوبر در شهرهای زیادی حضور داشت مشتریانش سریعتر متوجه شدند که استفاده از اپلیکیشنی واحد در هر جای جهان چه مزیتی دارد. از این رو شرایط موفقیت و رقابت برای رقیبان اوبر سختتر شد.
نمایی از«بوم ناب مسافران اوبر در لندن» را اینجا ببینید
مترجم: طاهره منیری شریف (کارشناس ارشدMBA)
برگرفته از سایت entrepreneur.com