به گزارش خبرنگار فناوري اطلاعات و ارتباطات خبرگزاري تسنيم، "متما" (مرکز مديريت توسعه ملي اينترنت کشور) پيرو دستور محمد سليماني وزير اسبق ارتباطات و فناوري اطلاعات، پس از مطالعه بر روي وضعيت موجود و براساس وظايف اساسنامهاي و اولويتهاي راهبردي شرکت فناوري اطلاعات ايران در سند چشمانداز و اهداف کمي برنامه پنج ساله در حوزه اولويتهاي راهبردي در سال 88 شکل گرفت.
اولويتهاي راهبردي شامل مديريتي، حقوقي، قوانين و استانداردها، تحقيق و پژوهش، آموزش و فرهنگسازي، زيرساخت تبادل اطلاعات اعم از توليد، تبادل، انبارش و پردازش ميشود.علاوه بر اين، مديريت و توسعه منابع يا دامنههاي اينترنتي، مديريت منابع فناوري، افزايش مقدار شاخصهاي آمادگي الکترونيکي، دستيابي به آمار و شاخصهاي توسعه اينترنت، ايجاد انسجام در پروژههاي توسعه اينترنت، مديريت و تخصيص آدرسهاي اينترنتي، پشتيباني زيرساختهاي فني متما، تمرکز بر محافظت و توسعه فضاي سايبر ملي، توسعه دامنههاي IR، استفاده از امکانات و تواناييهاي دانشگاههاي داخلي و خارجي از جمله راهبردهاي کلان و وظايف متما به حساب ميآمد.
به عبارتي اين پروژه استارت خورده بود تا انسجام درون بخشي براي حوزه فناوري اطلاعات ايجاد کند و پروژههاي مربوط به اين حوزه که گاهي موازيکاري نيز به حساب ميآمد را با مديريت خود، راهبري کند و مانع اتلاف هزينههاي ملي شود.
اين پروژه سنگين و مديريتي مجبور بود در راستاي رسالت کاري خود زيربخشهايي چون سنجش سرعت و کيفيت اينترنت، ضريب نفوذ اينترنت، مديريت دانش، مديريت آدرسهاي IP و مشارههاي AS، سامانه متخصصان فناوري اطلاعات، بررسي صحت عملکرد سرويسهاي پست الکترونيکي، فهرست ارائه دهندگان خدمات پست الکترونيکي داخلي و از اين دست موضوعات را راهاندازي کند.
اکنون اگر سري به پايگاه متما و تمامي اين بخشها که خود در قالب پروژهاي مستقل تعريف شدهاند بزنيم، متوجه تعليق دو ساله فعاليتهاي آن ميشويم.آخرين بخش فعال در اين پايگاه "دهتاييهاي برتر، برترين ارائهدهندگان خدمات اينترنتي" بوده که آخرين گزارش خود را آن هم به شکل ناقص (فاقد گزارشهاي مربوط به بخش GPRS، 3G و وايمکس) در دي ماه سال 93 ارائه کرده است.
ساير بخشها يا کلا از دسترس خارج هستند يا گزارشهايي مربوط به دو سال پيش دارند که عملا از جامعيت و کارايي افتادهاند.نکته قابل توجهي که در گزارشهاي سالانه اين مرکز طي دو سال گذشته به چشم ميخورد اين است که در اين گزارشها تا سال 92 به شکل مداوم گفته شده "عليرغم اينکه مرکز مديريت توسعه ملي اينترنت کشور رسما افتتاح نشده است اما اين مرکز وظايف و فعاليتهاي خود را انجام داده و گزارش عملکرد خود را ارائه کرده است."
بنابراين با توجه به اين عبارت، فعاليت "متما" که الگويي از مرکز توسعه و مديريت اينترنت کشور کرهجنوبي و مرکز اطلاعات شبکه کشور ژاپن بوده، رسمي نبوده و به همين جهت وزارت ارتباطات دولت يازدهم جلوي ادامه آن را گرفته است.
در ارتباط با الگو برداري متما از کشورهاي خارجي نيز گفته شده که در زمان راهاندازي اين مرکز، فقدان اطلاعاتي وجود داشته که نهايتا متوليان امر مجبور شدند به سراغ مطالعه کشورهايي با شاخص IT بالا بروند؛ بعد از فاز مطالعاتي متوجه شدند که اهم توانمنديهاي چنين مراکزي در جهان شناسايي نقاط ضعف و موانع موجود توسعه اينترنت بوده است.
در تعريف فعاليتهاي اين مرکز غير رسمي گفته شده است "مرکز مديريت توسعه ملي اينترنت کشور، مرکزي است که به انجام کليه فعاليتهاي مديريتي و توسعهاي در حوزه اينترنت ميپردازد؛ اين مرکز متولي اصلي مديريت توسعه اينترنت در کشور بوده و ساير سازمانها نقش همکار يا ارائه دهنده خدمات را با اين مرکز در داخل کشور ايفا خواهند کرد و همچنين اين مرکز به عنوان نماينده کشور با سازمانهاي بينالمللي ارتباط خواهد داشت".
همانطور که گفته شد، نکته بسيار بسيار قابل تأمل اين است که متما براي جلوگيري از اتلاف سرمايهگذاريها و انجام دوبارهکاريها ايجاد شد اما امروز الگوي خودش نيز دوبارهکاري شده است. سازمان تنظيم مقررات و ارتباطات راديويي صراحتا در فعاليتهاي اين مرکز ورود پيدا و بخشهاي مربوط به سنجش سرعت اينترنت و معرفي شرکتهاي اينترنتي برتر را راه اندازي کرده است. فعاليتهاي متما که به شکل چراغ خاموش تعليق شده، قرار بود روزي مانع موازيکاريها باشد اما امروز خودش نيز موازيکاري به حساب ميآيد.
متما زيرمجموعه سازمان فناوري اطلاعات ايران است و بايد شرکتهاي برتر اينترنتي را بعد از ارزيابي شاخص سنجش سرعت و کيفيت معرفي کند اما مدتهاست که اين کار را رگولاتوري انجام ميدهد و جديدا نيز سامانه سنجش سرعت اينترنت را راهاندازي کرده است.
غلامرضا داداش زاده معاون نظارت و اعمال مقررات سازمان تنظيم مقررات و ارتباطات راديوئي از راهاندازي سامانه تجميعي سنجش سرعت و کيفيت خدمات اينترنت در پايگاه اطلاعرساني رگولاتوري خبر داد و گفت: با توجه به اهميت موضوع اندازهگيري و کنترل سرويس ارائه شده به مشترکان اينترنت پرسرعت، تمامي اپراتورهاي وايمکس، ADSL و شرکت مخابرات ايران ملزم شدند ابزارهاي معتبر سنجش سرعت و کيفيت را بر روي پورتال خود نصب و راهاندازي کنند.
وي با اشاره به اينکه لينک تجميعي دسترسي به اين سامانه در سايت رگولاتوري ايجاد شده است، ابراز کرد: کاربران اينترنت پرسرعت ميتوانند با استفاده از اين ابزارها و انجام تست سرعت و کيفيت، ضمن اطمينان از وضعيت سرويس دريافتي خود، براساس تستهاي انجام شده در فرآيند نظارت و ارزيابي کيفيت اپراتورها مشارکت کنند.
معاون رگولاتوري تصريح کرد: سامانههاي سنجش سرعت و کيفيت اينترنت پرسرعت براساس ابلاغيههاي رگولاتوري و با هدف احقاق حقوق مردم ايجاد شده است و مشترکان درصورت مشاهده عدم تطابق مشخصات سرويس خود با نتايج تستهاي انجام شده در سامانه مربوط به اپراتور خود ميتوانند با ذکر شماره پيگيري تست انجام شده، شکايت خود را در سامانه 195 ثبت کنند تا موضوع از سوي رگولاتوري در سريعترين زمان رسيدگي شود.