به گزارش خبرنگار فناوري اطلاعات خبرگزاري فارس، کميسيون تنظيم مقررات ارتباطات در سومين ماه سال 94 در مصوبه شماره 215، تعرفه ارائه خدمات هممکاني در مراکز شرکت ارتباطات زيرساخت را تصويب کرد.
خدمات هممکاني يا Colocation به معني نصب تجهيزات در ديتاسنتر استراتژيک شرکت زيرساخت است.مدتي است تعرفه قابل ملاحظه اينترنت در ايران، شرکتهاي ارائه دهنده خدمات دسترسي (شامل ارائه دهندگان ADSL) را به فکر ميانبرهايي براي کاهش هزينه ها از جمله کاهش قيمت پهناي باند انداخته است.
از اين رو از حدود يک سال پيش، برخي شرکتهاي ارائه دهنده ADSL به ويژه 3 شرکت آسيا تک، هايوب و شاتل به سايتهاي پر بازديد و پر ترافيک ايراني پيشنهاد ميزباني رايگان ميکنند و ميزباني به داخل منتقل ميشود.
با اين روش، شرکتهاي ADSL ترافيک بينالملل را با ترافيک داخلي جايگزين ميکنند و هزينه خود را کاهش ميدهند. کاربر نيز به دليل کوتاه شدن مسير گردش اطلاعات، داده پرسرعتتري را دريافت ميکند.
تمايز قائل شدن بين ترافيک داخلي و ترافيک بينالملل، ميتواند قيمت تمام شده اينترنت را براي کاربران نيز کاهش دهد، اما اين روشها تاکنون تاثير در قيمت اينترنت کاربر نهايي نداشته است، زيرا نبود امکان فني و اخيرا دستورالعمل براي تفکيک ترافيک اينترنت و اينترانت يکي از معضلات کهنه اينترنت ايران است. اين در حالي است که بنابراعلام مسئولان امر، هماکنون 40 درصد اينترنتي که به دست کاربران ميرسد از ترافيک داخلي ايجاد ميشود که يک دهم اينترنت، قيمت دارد، در نتيجه مردم بايد به مراتب هزينه کمتري بابت اينترنت مصرفي بپردازند، اما همواره هزينه اينترنت بينالملل را پرداخت ميکنند.
برخي شرکتهاي ADSL تجهيزات خود را براي ميزباني سايتهاي پرترافيک در ديتاسنتر زيرساخت نگهداري ميکنند و از زيرساخت فضا و پاور براي نصب تجهيزات اجاره ميکنند. آنها در عين حال که با اين روش براي کاربران خود محتواي داخلي پرسرعتتر فراهم ميکردند، اين ترافيک را در اختيار شرکت زيرساخت براي استفاده ديگر شرکتهاي سرويس دهنده نيز قرار داده ميدهند.
اما در اين تجارت مدل مشخصي براي «قيمت ترافيک داخلي» بين شرکتهاي ADSL (فراهمکننده محتوا) و شرکت زيرساخت وجود نداشت؛ پيش از اين طبق مبادلات نه چندان مشخصي شرکت زيرساخت در ازاي هر گيگ پهناي باند داخلي که شرکت ADSL فراهم ميکردند معادل يک دهم به آنها پهناي باند بينالملل ميداد که اين مدل نيز در سال گذشته قطع شد. اما در مجموع اين شيوه کار، براي شرکتهاي فراهمکننده محتوا و شرکت زيرساخت بازي برد برد است.
با ادامه اين روش، رقابت شرکتهاي ADSL براي ميزباني سايتهاي پرترافيک آنقدر جدي شد که معادله بازار را بر هم زد؛ تا جايي که يکي از آنها، ترافيک معروفترين و پربازديدترين سايت اشتراک ويدئوي ايراني را ماهيانه مبلغ 24 ميليون تومان خريداري کرد. اين در حالي است که طبق روال مرسوم بازار ميزباني، دارندگان محتوا (از جمله سايتها) براي دريافت خدمات ميزباني به ارائهدهندگان خدمات ديتاسنتري و مرکز داده مراجعه ميکنند و هزينه خدمات را نيز ميپردازند.
دخالت اپراتورهاي ارائه کننده سرويس در فرايند توليد محتوا و تقبل هزينههايي مانند ميزباني از وظايف سرويس دهنده نيست.شکل جديد اين تجارت، اگرچه به چرخش محتوا در کشور کمک ميکند اما حرکت در خلاف جهت شکلگيري اقتصاد مراکز داده است؛ مراکزي که در نگاه آينده نگرانه نقش مهمي در توسعه صحيح محتوا و کاربردهاي داخلي خواهند داشت. مشغول شدن سرويسدهندههاي دسترسي به فعاليت ايجاد محتوا سبب ميشود، شرکتهاي بزرگ خصوصي ارائه دهنده خدمات ديتاسنتري که متحمل هزينههاي سنگين ويژه ديتاسنترها از جمله برق، پهناي باند، سرمايش و سرور هستند نتوانند از اين امکانات کسب درآمد کنند و مراکز داده توسعه نيابند.
در عين حال تجارت مشترک شرکت زيرساخت و شرکتهاي ADSL براي توليد محتواي داخلي در حالي ادامه دار شد که بلاتکليفي تعرفه ترافيک داخلي، شرکت ارتباطات زيرساخت را نيز با مشکل مواجه کرد تا جايي که اين اواخر زيرساخت از انعقاد قرارداد با شرکتهاي جديد براي تامين محتوا تا تصويب تعرفه نهايي توسط کميسيون تنظيم مقررات ارتباطات خودداري ميکرد.
اخيرا کميسيون تنظيم مقررات در تصويب تعرفههاي هممکاني، پکيجي از فضا، پاور و رک در مراکز زيرساخت را براي اجاره آماده کرده است. به اين ترتيب نصب يک فول (FULL) رک در مراکز شرکت زيرساخت، ماهيانه 8 ميليون تومان به علاوه 24 ميليون تومان هزينه نصب و راه اندازي اوليه براي متقاضيان هزينه خواهد داشت.
بنا به نظر کارشناسان امر اگرچه تعرفههاي هممکاني از تعرفه معمول فضاهاي مخابراتي، قيمت تمام شده و شرايط قبلي معامله شرکتهاي خصوصي و زيرساخت بيشتر است، اما معقول به نظر ميرسد و به ويژه براي شرکتي که حجم زيادي از اطلاعات را ميزباني کند، مناسب است. اين تعرفه تعيين خواهد کرد که ادامه اين روش باز هم براي شرکتهاي ADSL به صرفه خواهد بود يا آنها اين تجارت را به صاحبان اصلي آن (ديتاسنتريها) تحويل ميدهند؟
از سوي ديگر مصوبه جديد ديگري (214) از کميسيون تنظيم مقررات ارتباطات با راهکارهايي از جمله رايگان کردن هزينه اتصال ديتاسنترها به زيرساختها تلاش دارد تا قيمتهاي شرکتهاي ديتاسنتري آنقدر به صرفه شود که شرکتهاي ADSL به جاي مراکز زيرساخت از خدمات شرکتهاي ديتاسنتري استفاده کنند؛ يا اساسا ديگر نيازي به حضور شرکتهاي ADSL در اين بازار نباشد.
همچنين بندي از مصوبه 215 که شرکت زير ساخت را از ارائه خدمات مراکز داده در مراکز خود منع ميکند، براي حمايت از خصوصيها است که رقابت شرکت دولتي زيرساخت با شرکتهاي خصوصي در ارائه خدمات ديتاسنتري را نفي کرده است و به نظر ميرسد روح حاکم بر اين تصميمها، بر حذف تدريجي تجارت مشترک شرکتهاي ADSL و زيرساخت حکايت دارد تا تجارت ميزباني که اکنون از قالب اصلي خارج شده بار ديگر به مسير صحيح برگردد و امروز جلوي ضررهاي آينده در چرخه محتواي کشور گرفته شود.