به گزارش خبرگزاری تسنیم، روزنامه انگلیسی گاردین طی گزارشی نوشت: برای اولین بار در حدود نیم قرن گذشته، درآمدهای دولت ایران از محل اخذ مالیات بیشتر از درآمدهای نفتی این کشور شده است. افت قیمت جهانی نفت موجب شده تا تهران رویکرد سنتی خود را از اتکا به درآمدهای نفتی به سوی درآمدهای مالیاتی تغییر دهد.
علی کاردور، معاون سرمایه گذاری شرکت ملی نفت ایران گفت، استراتژی اقتصادی دولت حسن روحانی، کاهش قابل توجه وابستگی دولت به درآمدهای نفتی در مقابل اخذ مالیات بیشتر به صورت سیستماتیک است.
وی در حاشیه دومین مجمع ایران و اروپا در ژنو به خبرنگار گاردین گفت «برای اولین بار در 50 سال گذشته، سهم دولت از درآمدهای نفتی کمتر از درآمدی است که ازمحل وصول مالیات و از جمله مالیات بر ارزش افزوده کسب می کند.»
وی افزود: «در حال حاضر تنها حدود 10 درصد تولید ناخالص داخلی ایران به نفت وابسته است.» تقریبا 20 درصد درآمدهای نفتی به صندوق ثروت حاکمیتی واریز می شود که برای اهداف توسعه ای ذخیره می گردد.درآمدهای نفتی ایران در طی سال های اخیر به دلیل تحریم نفتی غرب، و سپس افت قیمت نفت، آسیبی جدی دیده است. انتظار می رود تحریم ها در طی ماه های آینده برداشته شود. روحانی هفته گذشته گفت، این اتفاق ممکن است در ماه ژانویه رخ دهد.
کاردور افزود، شرکت ملی نفت ایران تا ماه نوامبر قراردادهای پرسودی به ارزش بیش از 100 میلیارد دلار بابت حدود 45 پروژه اکتشاف و تولید نفت در دریا و خشکی به سرمایه گذاران خارجی پیشنهاد خواهد داد. «ما در حال حاضر روزانه 3 میلیون بشکه نفت تولید می کنیم، که 1.3 میلیون بشکه آن صادر می شود، اما ما انتظار داریم این رقم در ماه می یا ژوئن سال آینده به 2.3 میلیون بشکه برسد.»
رسام، تحلیلگر مسائل اقتصادی نیز گفت، تهران در سال های گذشته برای حرکت به سمت درآمدهای مالیاتی به جای اتکا به درآمدهای نفتی گام های مهمی برداشته است. اما به گفته وی مشخص نیست که آیِا در صورت افزایش فروش نفت یا بالا رفتن قیمت ها در آینده، این گرایش تداوم خواهد یافت یا نه.
وی افزود: «بر اساس توصیه صندوق بین المللی پول، ایران در اوایل دهه 1990 شروع به بازتعریف نظام اخذ مالیات کرد، اما تلاش های واقعی در دوران ریاست جمهوری محمد خاتمی شروع شد و در دوران احمدی نژاد ادامه یافته، یعنی زمانی که اولین بار مالیات بر ارزش افزوده به اجرا گذاشته شد.... اکنون این تلاش ها نتیجه داده و ایران به دنبال اخذ جدی تر مالیات و اتکای بیشتر به درآمدهای مالیاتی است.»
رسام در ادامه گفت، سال ها فشار مالی در دوران تحریم ها موجب شده تا ایران ناگزیر شود راهی برای کاهش وابستگی اش به نفت بیابد. «این یک اتفاق مثبت برای ایران است. اگر مردم مالیات بیشتری پرداخت کنند، مسئولیت پذیری و پاسخگویی بیشتری از دولت مطالبه خواهند کرد.»
هندجانی، مدیر ایرانی یک شرکت انرژی نیز گفت، ایران انگیزه لازم را برای اجرای سریعتر توافق هسته ای دارد تا به دنیا ثابت کند که آماده تجارت است.وی افزود: «ما در یک دوره ناپایدار قرار داریم... امیدها و انتظارات زیادی وجود دارد، اما باید این امیدها و انتظارات با نتایجی همراه باشد. سوال اینجاست که با توجه به باقی ماندن برخی تحریم ها و به خصوص تحریم های دولت آمریکا، آیا دولت ایران می تواند انتظارات را مدیریت کند؟»
«شرکت های اروپایی در زمینه تجارت با ایران باید با احتیاط فراوان عمل کنند. اروپایی ها بزرگترین منتفعان لغو تحریم ها خواهند بود. اروپا یک دهه قبل بزرگترین شریک تجاری ایران بود، و دلیلی ندارد که اکنون نتواند همان موقعیت را مجددا به دست بیاورد.»