پرورش زنبورعسل با توجه به هزینه کم برای آغاز کار و سود زیاد برای تولیدکننده میتواند در استان کردستان به عنوان شغل محسوب شود.
کیفیت عسل طبیعی استان کردستان در جهان زبانزد است، این مساله ناشی از اقلیم خاص و شرایط طبیعی ویژه کشورمان است. در گذشتهای نهچندان دور و پیش از آغاز موج ویرانگر مهاجرت از روستا به شهر، بخش عظیمی از روستاییان در کنار کار کشاورزی به پرورش زنبور عسل میپرداختند. امروز اما پرورش زنبور در ایران شرایط مناسبی ندارد.
هرچند در نقاطی از استان کردستان وجود ریزگردها باعث کاهش تولید و مرگ زنبورها میشود، در سایر نقاط هم با از بین رفتن فرهنگ کار و گسترش میل به مشاغل دولتی و پشتمیزنشینی، تمایل کمتری به پرورش زنبور مشاهده میشود. این درحالی است که پرورش زنبور در صورت رعایت اصول علمی، پیشهای بسیار سودآور است. هرچند چرخه پرورش زنبور در ایران در سطح کلان از فقدان صنایع تبدیلی و بستهبندی نیز بشدت رنج میبرد و به همین دلیل بازارهای خود را در جهان هر روز از دست میدهد.
سیدکاظم عباسی متولد 1360 ساکن روستای کانی چایی از توابع شهرستان دیواندره، از کارآفرینان موفق است که با وی گفتوگو کردهایم.
چطور شد که به فکر زنبورداری افتادید؟
من دارای مدرک لیسانس در رشته پرورش و نگهداری زنبور عسل و مشغول به حرفه زنبورداری هستم. در زمان تحصیل در مقطع دبیرستان انگیزه ایجاد شغل را داشتم و مراجعه به یک زنبورستان در سطح شهرستان باعث ایجاد جرقه در ذهنم شد و مشتاق اشتغال به حرفه زنبورداری شدم. بعد از مشورت با خانواده و با وجود مخالفها، موفق به خرید پنج کلونی زنبور عسل شده و کار را آغاز کردم.
چه موانع و مشکلاتی سر راه این شغل وجود دارد؟
موانع و مشکلات برای هر کار و شغلی هست. کمبود نقدینگی برای توسعه طرح مهمترین مشکل بود. از مشکلات دیگر میتوان به محل اسکان زنبورستان اشاره کرد که کشاورزان و باغداران به دلیل ناآگاهی از فواید زنبورعسل در زمان اسکان و مستقر شدن، مشکلاتی را به وجود میآورند و مانع کار میشوند و...
میزان درآمد شما از پرورش زنبور عسل چطور است؟
با توجه به تحصیل و تخصص در حرفه خودم تا حد امکان بهصورت علمی و بهداشتی مشغول به کار هستم. برای فروش محصولات تولیدی در بازار به صورت فردی اقدام میکنم. در این خصوص نیز با توجه به عدم تمایز عسلهای طبیعی با سایر عسلهای تقلبی در بازار، زمان فروش مشکلاتی ایجاد میشود. میزان درآمد، به تعداد کلونیهای موجود در زنبورستان بستگی دارد. به ازای هر کلونی میتوان مبلغ 200 تا 300 هزار تومان درآمد ناخالص عسل در نظر گرفت.
آیا اداره یا سازمانی در کارآفرینی شما نقشی داشته است؟
سال 95، به منظور گسترش و توسعه حرفهام متقاضی دریافت تسهیلات از بسیج سازندگی شدم و با درخواست اینجانب موافقت شد و مبلغ 180 میلیون ریال تسهیلات با سود 16 درصد دریافت و در زمینه شغلم سرمایهگذاری کردم. در این شرایط سخت و عدم پرداخت تسهیلات، از طریق بسیج سازندگی توانستم با پرداخت تسهیلات گوشهای از مشکلات بیکاران را حل کنم.
میزان برداشت عسل از هر کلونی چقدر است؟
الان دارای صد کلونی زنبورعسل هستم و میزان برداشت، بستگی به شرایط خاصی دارد. در سالهای گذشته میانگین برداشت عسل به ازای هر کلونی بالای ده کیلوگرم بود، ولی متاسفانه در سه سال اخیر زیر پنج کیلوگرم به ازای هر کلونی است.
دلیل کاهش تولیدات شما چه بوده است؟
نوسانات دما در طول فصول سال، وجود ریزگردها در استان، افزایش امراض و آفات زنبور عسل، استفاده بیرویه از سموم حشرهکش و تخریب مراتع، از دلایل این کاهش بوده است.
اهداف شما برای توسعه پرورش زنبور عسل در آینده چیست؟
اگر شرایط مساعد باشد، سال آینده در بحث تولید دیگر محصولات جانبی زنبورعسل از جمله برداشت ژل رویال ـ بره موم و گرده و پرورش ملکه میخواهم اهدافم را برنامهریزی کنم.
سخن آخر؟
شکست در کار، تلخ نیست؛ بلکه تجربهای است در این مسیر پرفراز. لذا هیچ وقت برای شروع کاری ترس نداشته باشید، چون اگر چند بار هم شکست بخورید، اما باور و ایمان قلبی به خداوند و تلاش و همت داشته باشید، مطمئنا روزی به پیروزی دست خواهید یافت.