مدیرعامل موسسه خانه کتاب اظهار داشت: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مجری اجرای قانون انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات است و آن را در دست اجرا دارد و در حوزه شفاف سازی نیز وزارتخانه و موسسات تابعه پیشتاز هستند. بنابراین به جز اطلاعاتی که امکان انتشار آن وجود ندارد مابقی در دسترس عموم قرار می گیرد. در جشنواره ها و مسابقه هایی که خانه کتاب برگزار می کند استارتاپ ها می توانند مشارکت و همکاری داشته باشند.
نیکنام حسینی پور ادامه داد: با صدا و سیما مذاکرات خود را برای معرفی فعالیت های استارتاپ های حوزه کتاب آغاز می کنیم. می توانیم جلسه ای با رادیو فرهنگ داشته باشیم. همچنین با استفاده از ظرفیت خبرگزاری کتاب ایران به عنوان تنها خبرگزاری تخصصی در حوزه کتاب می توانیم در معرفی استارتاپ ها اقداماتی انجام دهیم.
وی افزود: برای در اختیار گذاشتن اطلاعات و داده های خانه کتاب تابع هیات مدیره و هیات امنا هستیم و برای این کار تعرفه حداقلی در نظر می گیریم تا دیگران هم در قبال این اطلاعات متعهد باشند.
حسینی پور در پایان با بیان اینکه همه تمرکز نشر ایران در تهران است، گفت: اطلاعات خانه کتاب هم این آمار را نشان می دهد. ما در راستای تحقق شعار وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با عنوان «ایران، تهران نیست» اقداماتی را انجام داده ایم.
** برای تبلیغ فعالیت استارتاپ ها رسانه می خواهیم
عضو هیات مدیره انجمن صنفی کسب‌وکارهای اینترنتی تهران نیز گفت: تجاری سازی محتوا با اطلاعاتی که خانه کتاب جمع می کند فرق دارد. تجربه نشان می دهد اگر دولت وارد شود رانت ایجاد می شود. موسسه خانه کتاب می تواند به فهم تولید محتوا در فضای دیجیتال کمک کند.
عادل طالبی بیان کرد: حمایت در این حوزه ها نباید به صورت نقدی مانند بن بلکه باید هدفمند باشد. رسانه هایی می خواهیم تا بتوانیم در آن آزادانه فعالیت و کسب و کار خود را تبلیغ کنیم اگر صدا و سیما این فضا را در اختیار ما قرار نمی دهد ما را در انتخاب رسانه آزاد بگذارند تا بتوانیم از فضای ماهواره برای تبلیغ کسب و کار خود استفاده کنیم. خانه کتاب در این زمینه می تواند به ما کمک کند تا سهمی از فضای رسانه پرمخاطب تلویزیون را در اختیار بگیریم.
طالبی با اشاره به استارتاپ های فعال در حوزه کتاب گفت: اگر بودجه می خواهد هزینه شود بهتر است آن را صرف آموزش ناشران کنیم. برای تولید محتوا هزینه زیادی انجام می دهیم اما اگر این روند را یکپارچه کنیم و به ناشران آموزش دهیم این محتوا با هزینه معقول‌تری در اختیار ویترین ها قرار می گیرد و ویترین ها می توانند با مردم و نهادهای مختلف ارتباط برقرار کنند.
**انتظار داریم با ناشران ارتباط داشته باشیم و از آنها محتوا دریافت کنیم
پیمان نوروزی گفت: دستگاهی تولید کردیم که می تواند در سه سطح برای ما داستان چاپ کند و می توانیم محتوای آن را تغییر دهیم. همچنین می توانیم از راه دور به وسیله وب سرویس آن را به روز و کتاب های جدیدی در آن بارگذاری کنیم. ازجمله مزایای این دستگاه این است که هر کسی با حداقل دانش می تواند از آن استفاده کند و سازگار با محیط زیست است. همچنین زباله تولید نمی کند.
**توسعه زیرساخت و خدمات نیاز به ارتقاء فناوری دارد
احسان سعیدی فر از اپلیکیشن کتابدار گفت: ماموریت ما امانت کتاب است تا به حوزه نشر و چاپ کمک کرده باشیم. پلت فرم ما یک اپلیکیشن جامع است و شامل قسمت هایی چون بازارچه کتاب، کافه کتاب و مسابقه است.
وی ادامه داد: در وهله اول بحث فرهنگی برای ما مطرح است تا با این کار انگیزه کتاب خوانی بین مردم ایجاد کنیم؛ در وهله بعد، بحث های مادی و معنوی مطرح می شود. فناوری هزینه بر است، توسعه زیرساخت و خدمات نیاز به ارتقای فناوری دارد. از جنبه معنوی از خانه کتاب می خواهیم ما را به کتابخانه ها و ناشران معرفی کند تا بتوانیم از ناشران سرویس بگیریم و به مشتریان خدمات ارائه دهیم.
**نیازمند بازاریابی هستیم
دانا خواجوی مدیر استارتاپ «بوکت» نیز در این جلسه گفت: ما با «BOOKET» فرمت اختصاصی برای کتاب ایجاد کردیم که اختراع خودمان است و به یادگیری بهتر کمک می کند. در این فرمت تمرکز ما روی کتاب های دانشجویی است و سعی کردیم علاوه بر ایران نگاه جهانی داشته باشیم. در حال حاضر به دنبال معرفی BOOKET و ویژگی های آن هستیم؛ با انجمن یادگیری الکترونیکی ایران جلسات و همکاری هایی داشتیم تا نیازهای آنها را بررسی کنیم.
**لزوم معرفی استارتاپ ها به شرکت های زیرمجموعه وزارت فرهنگ برای همکاری متقابل
ملک محمدی از سامانه پست کتاب نیز با اشاره به تاسیس و راه اندازی شتاب دهنده ها در کشور گفت: شتاب دهنده ها در کشور ما جذاب نیستند؛ زیرا تعداد آنها در حوزه فرهنگ افزایش پیدا کرده و در هر محله یک شتاب دهنده وجود دارد. موسسه خانه کتاب می تواند به عنوان یک متولی موضوع شتاب دهنده های درون سازمانی را به عنوان نماینده وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برعهده بگیرد و نیازهای این وزارتخانه را در قالب یک پروژه پیاده سازی کند تا با این کار بقای استارتاپ ها را تضمین کند.
وی ادامه داد: زمان آن رسیده دسترسی به اطلاعات در خارج از خانه کتاب نیز فراهم شود تا اقدامات و فعالیت های خوبی بر اساس این آمار و اطلاعات انجام شود. زیرا یکی از مشکلات کسب و کارها در حوزه کتاب، نداشتن داده و اطلاعات است که اگر در اختیار آنها قرار بگیرد این حوزه فعال تر و پویا تر شود.
ملک محمدی عنوان کرد: فرایند و مسیر شفافی معرفی شود تا به زیرساخت های سخت افزاری دسترسی پیدا کنیم. همچنین اگر مجموعه استارتاپ ها به شرکت های زیرمجموعه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی معرفی شود می توانیم با این شرکت ها برای همکاری های مشترک ارتباط برقرار کنیم.
**لزوم تجمیع شتاب دهنده های حوزه کتاب
صالحی دبیر انجمن ویرایش و درست‌نویسی نیز گفت: سال گذشته طرحی درباه شتاب دهنده ها در حوزه کتاب برای موسسه خانه کتاب ارسال کردیم که به سادگی می توانیم آن را راه اندازی کنیم. وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات به تنهایی وارد موضوع شتاب دهنده ها در حوزه کتاب نمی شود بلکه خواهان مشارکت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است.
وی با بیان اینکه شتاب دهنده های فعال در حوزه کتاب فعال می توانند با هم تجمیع شوند، گفت: در حوزه کتاب میلیاردها بودجه سرگردان وجود دارد که معمولا به خطا مصرف می شود. نتوانستیم هیچ پویش، کمپین و مسابقه گسترده ای در حوزه کتاب و کتابخوانی ایجاد کنیم. پویش ها و مسابقه های ما در این حوزه در حد یک فرم و پرکردن توسط مردم باقی مانده و بسیار سنتی عمل می کنیم. در نتیجه خوشحال می شویم کتاب به چاپ چندم رسیده و چندین هزار نسخه آن به فروش رفته است.
صالحی ادامه داد: ناشران شدیدا درباره فرایندهای جدید مقاومت می کنند؛ در بهترین حالت فیدیبو و طاقچه را داریم اما از فعالیت های آنها گزارش مدونی نداریم. ایده فیدیباکس در مترو خطای راهبردی بود در حالی که می توانست کاربردی باشد. چه اتفاقی رخ می دهد که دیجی کالا فیدیبو را تحت تملک می گیرد و در نتیجه آن اتفاقاتی رخ می دهد که بودجه سوزی است.
دبیر انجمن ویرایش و درست‌نویسی با بیان اینکه زمانی نبض بازار نشر در دست ناشران کمک آموزشی بود، گفت: در حال حاضر اکثر ناشران به سمت کتاب های کودک و نوجوان می روند به حدی که انجمن ادبیات کودک و نوجوان به صورت جدی در مقابل آنها موضع گرفته است. به عقیده من شتاب دهنده ها زمینه ای برای نجات ترویج کتاب خوانی، حوزه کتاب و نشر هستند.
**از مواضع قدرت می خواهیم به رسمیت شناخته شویم
محمد قربانعلی بیان کرد: فیدیبو بزرگترین اپلیکیشنی است که 34 هزار کتاب دارد و با 700 ناشر داخلی و خارجی همکاری می کند. بیش از دو میلیون کاربر فعال داریم و نزدیک به 6 سال از سابقه فعالیت فیدیبو می گذرد.
وی ادامه داد: پروژه فیدیباکس از 20 بهمن 1396 در 22 ایستگاه مترو فعالیت خود را آغاز کرد و هیچ بودجه دولتی برای آنها اختصاص پیدا نکرد. روزانه 10 هزار نفر از فیدیباکس استفاده می کنند و به صورت میانگین روزانه یک ساعت مطالعه می کنند. در فیدیباکس دو هزار کتاب داریم.
قربانعلی در پایان گفت: انتظار داریم مقداری به رسمیت شناخته شویم و دستوراتی که دریافت می کنیم صرفا از یک نهاد باشد.
**صدا وسیما موقعیت بازاریابی به ما بدهد
مصطفی سعیدنژاد مدیرعامل شبکه مترجمین ایران با بیان اینکه یکی از چالش های ما بازاریابی است، گفت: ما به عنوان یک ساختار فرهنگی باید با شرکت هایی رقابت کنیم که بودجه های کلان و فضای تبلیغاتی گسترده ای دارند. اما ما فعالیت خودمان را با بودجه و سرمایه شخصی راه اندازی کردیم و آن زمان بحث استارتاپ ها هنوز شکل نگرفته بود.
وی ادامه داد: توقع داریم در صداو سیما برنامه ای داشته باشیم تا به معرفی شبکه مترجمین بپردازد یا موقعیت و فرصتی ایجاد کنیم که به موضوعات بازاریابی و معرفی این مجموعه بپردازد.
**مظلومیت کتاب به خاطر ساختار سنتی این حوزه است
حمیدرضا احمدیان، مدیرکل دفتر نوآوری و حمایت از سرمایه‌گذاری وزارت ارتباطات نیز در این نشست گفت: 60 تا 70 درصد دغدغه های حاضران در این نشست به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و موسسه خانه کتاب برمی گردد.
وی کتاب را حوزه مظلوم دانست و گفت: این مظلومیت به دلیل سنتی بودن ساختار این حوزه است. گره هایی در این صنعت شکل گرفته که بسیار سخت هستند و بازکردن آنها نیازمند صرف انرژی است و به عزم، همت و از خودگذشتی نیاز دارد.
مدیرکل دفتر نوآوری و حمایت از سرمایه‌گذاری وزارت ارتباطات بیان کرد: جنس مشکلات کسب و کار های جدید از مشکلات زیرساختی شروع می شود تا پایداری و ماندگاری آن در بازار ادامه پیدا کند. در بحث دولت الکترونیک به دنبال این بودیم که بخش خصوصی به اطلاعات و داده های دولتی دسترسی پیدا کند.
**تا حد توان در حوزه زیرساخت ها کمک می کنیم
وی اظهار کرد: ایجاد کسب و کار هنر نیست بلکه پایداری و ماندگاری آن هنر است. اگر دولت می خواهد کمک کند به صورت هدفمندتر کمک کند. بخش خصوصی نمی تواند به تنهایی سراغ این مسائل برود. در حوزه زیرساخت ها آنچه در توان ما باشد سعی می کنیم کمک کنیم.
مدیرکل دفتر نوآوری و حمایت از سرمایه‌گذاری وزارت ارتباطات بیان کرد: توصیه می کنم خانه کتاب در حوزه کتاب، شتاب دهنده نباشد بلکه در آشنایی بیشتر مجموعه ها کمک کند و در راستای حاکمیت کاری انجام دهد که به مساله فرهنگ سازی بپردازد و به بخش خصوصی برای فرهنگ سازی بیشتر کمک کند. زیرا در مواقعی مردم اگر از خانه کتاب موضوعی را بشنوند بیشترین تاثیر را می گذارد.
احمدیان عنوان کرد: فضای محتوای الکترونیک را هم خوب و هم بد می دانم. خوب جایی است که تعامل علمی درست را در فضای مجازی به بار می آورد و بد جایی است که اطلاعات نادرست و به اصطلاح فیک ارسال می شود.
وی در پایان گفت: پیشنهاد می کنم این جلسات ماهی یک بار برگزار شود تا در کنار شما این موضوعات و مباحث را پیگیری کنیم؛ همانگونه که همیشه صادقانه می خواستیم کنار بخش خصوصی باشیم.
**خلا قانون در فضای الکترونیک؛ معضلی مهم
مجتبی تبریز نیا مشاور اجرایی خانه کتاب نیز در پایان این نشست، گفت: مهمترین معضل ما خلا قانون به ویژه قانون کپی رایت است. در فضای الکترونیک خلا قانون داریم. یکی از برنامه های ما این است که اطلاعات کتابفروشی ها را به نوعی به اشتراک بگذاریم در این زمینه مدل های پیشنهادی خود را به ما مطرح کنید.