رئیس اتاق ایران در نشست روسای تشکلهای تحت پوشش اتاق مشهد، بیتوجهی به نوآوری را یکی از موانع اساسی توسعه اقتصادی دانست و گفت: در کشور ما نوآوری در اولویت برنامههای اقتصادی قرار ندارد و سود و پاداش آن نیز به قواره سود و پاداش دلالی و سوداگری نیست. به عقیده شافعی، پایین بودن سهم کالاهای دانشبنیان در صادرات کشور از نشانههای بیتوجهی به نوآوری است.
رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران گفت: شرایط بهگونهای پیش رفته که نوآوری در اولویت برنامههای اقتصادی نیست و متاسفانه سود و پاداش حاصل از نوآوری در کشور ما، به قواره دلالی و سوداگری نیست و این خلأ بزرگی بهشمار میآید.
غلامحسین شافعی در دومین نشست روسای تشکلهای تحت پوشش اتاق مشهد افزود: اینکه در اقلام صادراتی ما کالاهای دانشبنیان سهمی یکدرصدی دارند، نشان میدهد که برخلاف جهان، در این عرصه عقب ماندهایم و همین موضوع یکی از موانع اساسی توسعه اقتصادی بهشمار میآید.
او ادامه داد: متقابلا شاهدیم که اصرار بر تولید کالاهایی است که حتی از بازار داخلی نیز در حال حذف هستند. این شکافی که میان بخش تولید ما با تکنولوژی نوین و رویکردهای فناورانه و دانشبنیان وجود دارد، باعث میشود تا بازارهای خارجی و حتی مشتریان داخلی خود را نیز از دست بدهیم.
شافعی تولید نوآورانه را ظرفیتی دانست که میتواند به توسعه صادرات و رشد نفوذ در بازارهای جهانی منجر شود و عنوان کرد: ما در شرایط خاص و ویژهای قرار داریم و اگر طاقت بیاوریم و البته گامهایی هوشمندانه برداریم، ممکن است ما را به اقتصاد غیرنفتی رهنمون شود.
لزوم توسعه تعاملات دوسویه اتاق و تشکلهای وابسته
رئیس اتاق ایران در ادامه بر لزوم توسعه تعاملات دوسویه پارلمان بخشخصوصی و تشکلهای وابسته به آن تاکید کرد. شافعی تصریح کرد: همیشه نباید اتاق تشکلها را اداره کند، بلکه این رابطه باید دوسویه باشد تا مشارکت و ارتباط لازم رقم بخورد. در پارلمان بخشخصوصی، بر توجه به برنامههای بلندمدت تاکید داریم؛ چراکه منهای چنین بحثی، اقداماتمان با چشمهای بسته انجام خواهد گرفت. البته درحالحاضر شرایط بهگونهای شده که در عمده فعالیتها و برنامهها، ترسیم یک برنامه حتی کوتاهمدت، بهواسطه پیشبینیناپذیری شرایط، دشوار است. او با اشاره به برنامههای توسعه در کشور گفت: چه خوب است که میزان تحقق این برنامهها مورد سنجش قرار بگیرد. معتقدیم میزان تحقق این برنامهها به بیش از ۳۰ درصد نمیرسد. رئیس اتاق مشهد با تاکید بر اینکه نمیتوان در شرایط غیرعادی، کشور و ساختارهای مختلف آن را با رویکردهای عادی اداره کرد، یادآور شد: اتاق از ایدههای تشکلها در حوزههای مختلف استقبال میکند و قدردان مشارکت آنها است. شافعی خطاب به روسای برخی تشکلهای بخشخصوصی استان گفت: مشارکت تشکلهای اقتصادی در طرح، پیگیری، مطالبهگری و ارائه پیشنهادها برای مشکلات و مسائل بخشخصوصی و فعالان اقتصادی از اهمیت بسیاری برخوردار است. مثلا مهم است که ببینید هر یک از تشکلهای شما در تدوین دستورات شورای گفتوگو چقدر نقش داشتهاند؟ شورای گفتوگو ظرفیت قابلتوجهی است که تشکلها باید از آن استفاده کنند. تشکلها باید علاوه بر مطالبهگری، در سازوکار ارتباطات با یکدیگر نیز تغییراتی ایجاد کنند.
او بر اهمیت مشارکت بخشخصوصی در ارائه پیشنهادها تاکید و بیان کرد: اگر بتوانیم درجه اعتماد را بالا ببریم، حرفهایمان بهتر شنیده و عمل میشود. به بیان بهتر، اگر اعتماد متقابل بین خودمان و دولت ایجاد کنیم و بر راهحلهایی که داریم پافشاری کنیم، میتوان به بهترین نتیجه رسید. در این شرایط حساس همه به هم نیاز داریم و باید به دنبال راهحلهای جدیدی برویم تا دو طرف به نتیجه برسیم.
توجه به خوداتکایی بهجای خودکفایی
شافعی در بخش دیگری از اظهارات خود درباره توجه به «خودکفایی» بهجای «خوداتکایی» در سالهای اخیر تصریح کرد: مدتهاست که بحث خودکفایی و جایگزینی تولید بهجای واردات در کشور مطرح شده و تا به امروز هم ادامه یافته است؛ این موضوع هم به صنعت ما و هم دیگر بخشهای اقتصادی لطمه بسیاری زده است. او افزود: باید ببینیم دیگران چه کرده و در راه توسعه خود چگونه حرکت کردهاند و آن را با شرایط خود بسنجیم.
رئیس اتاق ایران خاطرنشان کرد: اگر برای زمانی طولانی اصرار بر این داشته باشیم که واردات محصولات تولید داخلی ممنوع شود، به یک موضوع غیررقابتی رسیدهایم و این به ضرر مصرفکننده و تولید است و منجر به عدم استفاده از تکنولوژیهای روز در تولید میشود.
شافعی به حمایت از صنعت نیز اشاره و تصریح کرد: در دیگر کشورها حمایت از صنعت صورت میگیرد و وقتی آن صنعت به بلوغ رسید؛ باید به رقابت با دیگران بپردازد؛ اما در کشور ما در مسائل اقتصادی همه به اعتیادی به نام حمایت دچار شدهاند؛ درحالیکه هیچ حمایتگری نباید مادامالعمر باشد و وقتی یک صنعت به بلوغ رسید، خود مسیرش را ادامه دهد، در غیر این صورت توسعه اتفاق نمیافتد.
او با بیان اینکه خوداتکایی با خودکفایی تفاوت دارد، اظهار کرد: نگاه درست به این مفهوم، میتوانست ما را به توسعه واقعی رهنمون کند.