يكي از بخشهاي مهم اقتصاد هر كشوری كسب و كارهاي خرد و بنگاههاي با تعداد کارکنان کم است. اهميت اين بنگاهها به دليل ويژگيها و مزايايي است كه از همين ماهيت كوچك بودن بنگاهها نشات ميگيرند. مهمترین ویژگی و مزیت کسب و کارهای کوچک و متوسط علاوه بر داشتن جريان اقتصادي روانتر، برخورداري از قدرت سازگاری با شرایط متغیر محیطی، امكان رقابتپذیری بالا و همچنين تنوع و نوآوري آنها است، بنابر یکی از بندهای پیشنویس برنامه ششم توسعه، سازمان مدیریت و برنامهریزی به دولت پیشنهاد کردهاست بانکی به نام «بانک کسبوکار کوچک» به منظور تقویت و توسعه کارآفرینی و تامین مالی کسب و کارهای خرد و کوچک (SME)، از طریق ادغام صندوق کارآفرینی امید و سایر نهادهای مالی مرتبط با تشخیص دولت تاسیس شود.
بنابر این لایحه، پیشنهادی به این مضمون از طرف ستاد برنامه ششم سازمان برنامه به دولت ارائه شده است: «اساسنامه بانک کسب و کار کوچک به پیشنهاد مشترک سازمان (مدیریت) و وزارتخانههای صنعت، معدن و تجارت، جهاد کشاورزی، امور اقتصادی و دارایی، تعاون کار و رفاه اجتماعی و بانک مرکزی حداکثر ظرف مدت شش ماه پس از ابلاغ قانون (برنامه) به تصویب هیات وزیران خواهد رسید.» بدون شک تاسیس چنین نهادی در صورت اجرایی شدن اهداف آن میتواند تاثیر بسزایی بر بهبود وضعیت کسب و کارهای کوچک داشته باشد. این بنگاهها در رکود تورمی چند سال گذشته با بیشترین بحرانها روبهرو شدند و در عین حال کمترین میزان حمایت ها از آنها انجام شده است؛ به گونهای که میتوان گفت بنگاههای کوچک اقتصادی یکی از زیاندهترین واحدهای اقتصاد در وضعیت رکود تورمی اخیر بودهاند.
هرچند میزان ضرر این بنگاهها کمتر از بخشهای بزرگ اقتصاد مانند واحدهای پتروشیمی، خودروسازی یا شركتهاي دولتی برآورد میشود، اما اگر به نقش این بنگاهها در زنجیره اقتصادی کشور، از جمله تامین یا مصرف کالا و خدمات واحدهای بزرگ و سهم این صنایع در صادرات توجه کنیم، تاثیر این بنگاهها بیشتر آشکار خواهدشد. در واقع میتوان گفت در شرایطی که صنایع بزرگ و دولتی کشور زیر بار فشارهای سنگین اقتصادی قراردارند، این بنگاههای کوچک هستند که میتوانند باعث تحرک در اقتصاد شوند. اما به نظر میرسد بیتوجهی و عدم حمایت از این بنگاهها شرایط سختی را برای آنها رقم زده است. حال در برنامه ششم توسعه برای حل این معضل چارهاندیشی شده و طرحی مبنی بر تشکیل بانک کسب و کارهای کوچک پیشنهاد شده است؛ حال باید دید در شرایطی که رفع تحریمها، پیشبینیهای صاحب نظران را به سمت رشد اقتصادی برده این طرح چه نتیجهای در بر خوهد داشت و چگونه خواهد توانست خلأ حمایت از بنگاههای کوچک را پوشش دهد. در پرونده امروز باشگاه اقتصاددانان به بررسی سیاستهای دولت در حمایت از کسب و کارهای کوچک در برنامه ششم توسعه خواهیم پرداخت.