کار، جوهره زندگی و بیکاری، آفت آن است و از این رو دولت‌ها همواره ایجاد شغل را به‌عنوان یکی از اولویت‌های اصلی برنامه‌‌هایشان، مطرح کرده‌اند و با این باور که اشتغالزایی، عامل مهمی در رشد و شکوفایی اقتصادی و رفاه عمومی محسوب میشود، برای تحقق آن، برنامه‌های گوناگونی را تدوین و اجرا میکنند.
اما سؤال اینجاست که آیا اشتغالزایی فقط با سرمایه‌گذاری‌های کلان امکان‌پذیر است، یا با سرمایه‌های اندک هم میتوان در این راه قدم برداشت و به نتایج مطلوب رسید؟ به‌خصوص آن‌که در اکثریت کشورها ، زنان از امکانات کمتری نسبت به مردان برای ایجاد اشتغال و درآمد برخوردارند و برای انتخاب شغل و حرفه هم، با محدودیت‌هایی رو به رویند.
برنامه ملی اشتغال روستایی از بهمن ماه سال 96 با تلفیق منابع چهار موسسه عامل (بانک توسعه تعاون، بانک کشاورزی، پست بانک و صندوق کارآفرینی امید) با هدف حمایت از توسعه و ایجاد اشتغال پایدار در مناطق روستایی و عشایری شروع و عملیات اجرایی آن از اردیبهشت ماه 97 آغاز شد.
قرار بود این طرح که کمک به افزایش عدالت اجتماعی و رفع محرومیت، حفظ محیط زیست و ارزش های قومی، فرهنگی و اجتماعی و جلوگیری از مهاجرت از اهداف اجرای آن است با پرداخت تسهیلات یارانه دار با اختصاص 1.5 میلیارد دلار از منابع صندوق توسعه ملی آغاز شود تا با تخصیص مرحله‌ای منابع این صندوق به چهار موسسه عامل مجری طرح و تلفیق منابع داخلی بانک‌ها در مجموع معادل ریالی 12هزار میلیارد تومان برای اشتغال روستایی و عشایری اختصاص یابد.
اما افراد زیادی در روستاهای محروم هستند که سهمی از اشتغال روستایی نداشته و ندارند. صفرآقا غفاری, یکی از کارآفرینانی است که صدایش خسته بود اما پرامید است. خسته از بی حمایتی اما امیدوار به آیندهای که برای خود ترسیم کرده بود.
صفر آقاغفاری علیرغم اینکه در روستای فتح مقصود نمین اردبیل موقعیتی برای کار نداشت امــا آنجا ماند تا ثابت کند به هیچ وجه حاضر به مهاجرت نیست. وی در آنجا کار خود را آغاز کرد و آن را گسترش داد و علاوه بر خود چهار نفر دیگر را نیز شاغل کرد.
صفر آقاغفاری درباره کار خود توضیح می دهد: روستای ما از نظر مراتع، بسیار غنی است و می تواند مکانــی مناســب بــرای پرورش دام باشــد اما متأســفانه به دلیل نداشــتن امکانات اولیه مانند گاز، آب لوله کشی و همچنین بهداشت کافی بسیاری از اهالی این روستا به شــهرهای اطراف و شــهرهای بزرگ مهاجرت کردند در صورتی که آبادانی از راه روســتا میگذرد, اما متأســفانه به ایــن اصل توجه نمیشود.
وی بــه مشــکلات زندگی در روستای فتح مقصود اشاره می کند و می افزاید: با وجود اینکه لوله کشی گاز تا 5کیلومتری این روستا آمده و نزدیــک 100نفر جمعیت دارد و در تابســتان حتی ایــن تعداد افزایــش پیدا می کنــد، اما مردم روســتا از نعمت آب و گاز محروم هستند و از نفت برای گرم کردن خانه های خود استفاده می کنند. به اداره گاز هم زیاد مراجعه کرده ایم، ولی توجهی نمی کنند و می گویند:جمعیت روستای شما برای برخورداری از نعمت گاز، کمتر از حد اســتاندارد اســت.
همچنین برای حل مشــکل گاز این روستا چندین بار به فرمانداری مراجعه کرده و نامه نوشته ایم که هیچ نتیجه ای نداشته و حتی به ما گفتند که در آن روستا سکونت نداشته باشید و به روستاهای نزدیک مهاجرت کنید و حتی به دلیل کثرت مراجعه، مدتی به ما اجازه ملاقات با مســئولین را نمی دادند.
با ایــن حال ما در روســتا ماندیم و با کمک بسیج و سپاه پاسداران نه تنها اشتغالزایی برای خودمان ایجاد کردیم بلکه توانستیم به صورت غیرمستقیم برای افراد دیگر نیز شغل ایجاد کنیم.
آقاغفاری میگوید: چندین ســال پیش که تصمیم به اشتغالزایی گرفتیم، علیرغم اینکه همه بــه ما می گفتند که حتی برای تحصیل فرزندانتان باید به روستاهای اطراف مراجعه کنید به بسیج سازندگی رفتیم و ایده خود برای اشتغال را شرح دادیم که مورد توجه آنها قرار گرفت.
بسیج سازندگی سه وام 15میلیون تومانی، جمعاً 45 میلیون تومان به ما داد که با استفاده از آن به شغل دامپروری مشغول شدیم. زمانی که این تسهیلات را دریافت کردیم حدود 10 رأس گاو گوشتی و شیری خریداری کردیم.
وی با اشــاره به تعداد اشتغال ایجاد شده در طرح گفت: در آن زمان متوجه شــدم کــه به تنهایی قادر به انجام امور نیســتم و از خانــواده ام در این زمینه کمک گرفتــم. در همان زمان بود که به فکر تأسیس یک تعاونی خانوادگی افتادم و این کار را 6 نفره انجام دادیم. اکنون جمعاً 6 نفر در این کار مشــغول هستیم و در برخی زمان ها کارمان آنقدر زیاد اســت که مجبور هستیم از کارگران روزمزد کمک بگیریم.
آقاغفاری به سختی های شغلش اشــاره می کند و می گوید: برخی افراد درآمد ایــن صنعت را از دور هیچ مشــاهده میکنند اما واقعاً درآمدی بدون زحمت نیســت. ما شــش نفر از صبح تا شب مشغول کار هســتیم و هیچ اســتراحتی نداریم اما برخی افراد تنها خروجی کار را می بیننــد. زمانــی کــه ما کارمان را آغــاز کردیم 10 رأس گاو داشتیم اما اکنون بیش از 50 رأس داریم ضمن اینکه ســالانه تعداد زیــادی از آنهــا به فروش میرســد.
من علاقه زیــادی به صنعت دامداری و دامپروری دارم، از این رو سختی های این کار برایم آسان میشود. برخی افراد تمایل دارند که در ادارات مشغول به کار شوند اما من معتقدم که میتوان در هر جایی بــرای خود، خانواده، روستا و شهر و کشور مفید بود. ما از کارمان راضی هستیم و پشیمان نیستیم که وارد این شغل شدیم اما متاسفانه هیچ حمایتی از مشاغل روســتایی نمیشود، این در حالی است که اگر شــغل ما در حاشیه تهران یا کلانشهرها دیگر بود بیشتر مورد توجه قرار داشت اما به دلیل اینکه در یک روستای بدون امکانات است هر روز با چالش های جدید مواجه میشویم.
این فعال اقتصاد مقاومتی تاکید میکند: مشکلات بیمه ای گریبان ما را گرفته اســت. بــرای بیمه به ســازمان تأمین اجتماعی مراجعه کردیم که اظهــار می کنند همه اعضای تعاونی باید حق کارفرمایی را بپردازند در حالی که طبق قانون باید تنها مدیرعامل حق کارفرمایی را پرداخــت و مابقــی به صورت کارگری محاسبه شود اما سازمان تأمین اجتماعی میگوید که همه باید به یک اندازه ماهانه 150 هزار تومان پرداخت کنند.
وی بــا بیان اینکه اگر از صنایع روســتایی کشــور حمایت شود مشکلی در زمینه اشتغال نخواهیم داشــت، تصریح میکند: حمایت نکردن دولت از مشاغل روستایی باعث میشــود تا روستاها خالی از ســکنه شــود. مــا چندین بار برای دریافت تســهیلات کم بهره به ســازمان های مختلف مراجعه کردیم که به در بســته خوردیم و درنهایت تســهیلاتی با نرخ های بالا هم بدون تنفس دریافت کردیم که این موضوع شرایط کاری ما را سخت کرد.
وی گفت: از سوی دیگر برای خــوراک دام به ســایر دامداری های بزرگ سهمیه می دهند که کیلویی حدود 560 تومان اســت اما ما بایــد خوراک دام را به صــورت آزاد با قیمت کیلویی 1200 تومان تهیه کنیم. با این حال از سختی کار خسته نشدیم و همچنان محصولاتمان را به شهرهای بزرگی مثل تهران صادر میکنیم.
آقاغفاری معتقد است: اگر تولیدات ما چه از نظر شــیر و چه از نظر گوشت 10 برابر شود باز هم مشتری خواهیم داشت اما این کار ما نزد برخی دستگاه های دولتی ارزش ندارد و آنها حمایتی نمی کنند. محصولات ما آنقدر باکیفیت است که از کلان شهرهای بزرگی مانند تهران سفارشات زیادی داریم. محصولات شــیری ما مســتقیم به برخی کارخانه های لبنی منتقل میشود و از آنها محصولات خاص و ارگانیک تولید می شود. گوشت ها هم به کارخانه های پروتئینی برای تولید محصولات ویژه به کار گرفته میشود که با احتساب اشتغال آنها حدود 10 نفر به صورت غیرمستقیم مشغول به کار هستند. امیدواریم با حمایت از اشــتغال روستایی دریچه ای تازه از ایجاد شغل را شاهد باشیم که این موضوع مستلزم برخی حمایت های دولتی با تسهیلات کم بهره اندک است.