شرکت صنعت فولاد شادگان به عنوان یکی از طرح‌های هشت‌گانه فولاد (البته بعدها این طرح‌ها به هفت طرح تقلیل یافت) در سال ۱۳۸۶ احداث شد. این واحد فولادی واقع در استان خوزستان، واحد احیای مستقیم به‌شمار می‌رود که آهن اسفنجی تولید می‌کند و از واحدهایی است که با فناوری پرد با ظرفیت۸۰۰ هزار تن در سال ۱۳۹۶ به صورت رسمی افتتاح و وارد مدار تولید شد.
۶۵ درصد سهام فولاد شادگان متعلق به فولاد خوزستان و ۳۵ درصد باقی‌مانده نیز متعلق به سازمان توسعه معادن و صنایع معدنی (ایمیدرو) و شرکت ملی فولاد است. «دنیای‌اقتصاد» با سعید قاسم‌زاده، مدیر عامل فولاد شادگان به گفت‌وگو نشسته است؛ قاسم‌زاده با اشاره به میزان تولید این واحد فولادسازی از زمان راه‌اندازی و چندسال گذشته، عنوان کرد: فولاد شادگان در سال ۹۶ به مدت ۶ ماه وارد مدار تولید شد و در سال ۹۷ به میزان ۶۰۲ هزار تن و در سال ۹۸ به میزان ۶۶۰ هزار تن آهن اسفنجی تولید کرد. براساس برنامه‌ریزی‌های انجام‌شده تلاش می‌کنیم در سال ۹۹ به ظرفیت اسمی کارخانه یعنی ۸۰۰هزار تن دست یابیم.
طرح توسعه‌ای فولاد شادگان
مدیر عامل فولاد شادگان با اشاره به طرح توسعه‌ای فولاد شادگان اظهار کرد: در طرح توسعه‌ای فولاد شادگان یک واحد فولادسازی نیز در نظر گرفته شده است که قرار است، در این واحد 800هزار تن بیلت تولید شود. باتوجه به برنامه‌ریزی‌ها 50درصد این طرح انجام شده و مطابق پیشرفت انجام شده واحد فولادسازی شادگان در اسفند ماه 1400 راه‌اندازی خواهد شد.
وی با اشاره به این موضوع که طرح توسعه‌ای فولاد شادگان باید زودتر راه‌اندازی می‌شد، گفت: یکی از دلایل تاخیر راه‌اندازی طرح توسعه‌ای فولاد شادگان، تاخیر در تمدید فاینانس از سوی کشور چین است. البته این فاینانس چین به هفت طرح فولادی اختصاص یافته و دو بار نیز تمدید شده است، اما هم‌اکنون به دلایل مختلف از جمله تحریم‌ها و مشکلات داخلی اجرایی تمدید نشده و امید داریم تا اواخر شهریور ماه دوباره تمدید شود که در این صورت جریان نقدینگی روان خواهد شد و طرح توسعه‌ای با سرعت بیشتری به پیش خواهد رفت. مدیرعامل فولاد شادگان در پاسخ به این پرسش که همواره هفت طرح فولادی به دلیل موقعیت جانمایی نامناسب زیر سوال برده شده‌اند، این موضوع تا چه اندازه در مورد فولاد شادگان صادق است، عنوان کرد: زمین‌های این منطقه باتلاقی است و برای واحد احیای مستقیم آن زمین آن سفت‌کوبی شده است. البته اگر طرح توسعه‌ای فولادسازی شادگان راه‌اندازی شود و به تولید شمش برسیم، به دلیل نزدیکی این واحد به دریا و مهیا بودن صادرات، یکی از بهترین طرح‌های هفت‌گانه خواهد بود که در این صورت، سودآوری شرکت متحول خواهد شد.
قاسم‌زاده در ادامه با اشاره به میزان اشتغال‌زایی مجموعه فولاد شادگان خاطرنشان کرد: در کل مجموعه و با احتساب پیمانکاران برای 1300نفر به صورت مستقیم و 10برابر این میزان نیز به صورت غیرمستقیم اشتغال‌زایی شده است. از این میزان نیروی انسانی، 70 درصد از خود شهرستان شادگان و مابقی نیز به‌دلیل تخصص‌های مورد نیاز برای واحد تقریبا همه از استان خوزستان به کار گمارده شده‌اند.
تامین مواداولیه از سناباد تا شادگان
مدیرعامل فولاد شادگان در خصوص تهیه مواد اولیه تصریح کرد: در زمینه تامین مواد اولیه با مشکلاتی روبه‌رو هستیم، از این رو انتظار داریم ایمیدرو برای ما سهمیه‌ای را در نظر بگیرد. البته با افتتاح واحد صنعتی و معدنی سناباد در خراسان‌جنوبی بخشی از مواد اولیه ما قابل تامین است. این در حالی است که هزینه حمل‌ونقل این جابه‌جایی برای ما بسیار بالاست و تامین مواداولیه ما بدون شک از استان کرمان که در مرکز ایران واقع شده بهتر خواهد بود، اما مساله این است که معدن‌کاران در مرکز ایران همگی به گندله‌سازی و حتی فولادسازی ورود پیدا کرده‌اند و سنگ‌آهن آنجا را استفاده می‌کنند و به جای دیگری نمی‌دهند. در حقیقت یکی از مشکلات صنعت فولاد این موضوع است که معدن‌کاران به حوزه فولاد سازی ورود کرده‌اند و با این اقدام تامین مواد اولیه واحدهای بزرگ فولادسازی را با مشکل روبه‌رو کرده‌اند.
قاسم‌زاده در ادامه خاطرنشان کرد: این در حالی است که در برنامه جامع فولاد قرار بر این بوده است که طرح‌های کلان فولادسازی برای تامین آب موردنیاز خود و همچنین صادرات راحت‌تر در حاشیه خلیج‌فارس احداث شوند، اما هم‌اکنون معدن‌کاران، فولادساز شده‌اند و خوراک فولادسازان را تامین نمی‌کنند و برای حل این موضوع بهتر است سازمان ایمیدرو ورود پیدا کند.
وی همچنین با اشاره به راهکار پیشنهادی برای تامین مواد اولیه تاکید کرد: راهکار بهتر آن است که واحد سناباد خوراک فولاد خراسان را تامین کند و فولاد خراسان که از مرکز ایران مواداولیه خود را تامین می‌کند، واحد ما را تامین کند و این موضوع می‌تواند به نفع کل زنجیره فولاد باشد.
نتایج فناوری پرد قابل قبول است
فولاد شادگان نخستین واحدی بود که با فناوری پرد راه‌اندازی شد؛ مدیرعامل فولاد شادگان در خصوص مزایای این روش عنوان کرد: تولید آهن اسفنجی به روش‌های مختلف قابل تولید است؛ یکی از روش‌هایی که طی دهه‌ها در واحدهای احیای مستقیم به کار گرفته شده، فناوری میدرکس تحت لیسانس آمریکا بوده است. فناوری پرد تا حدی شبیه فناوری میدرکس است، با این تفاوت که تمام ایرادات این فناوری را برطرف کرده و به عملکرد میدرکس بهبود بخشیده است. در همین حال فناوری پرد از سوی شرکت MME ابداع و در برخی از هفت طرح فولادی از جمله فولاد شادگان به کار گرفته شد. فناوری پرد اتلاف انرژی حرارتی را کمتر کرده است و در کل اپراتورها بسیار راحت‌تر با این فناوری کار می‌کنند و در مجموع این فناوری ایرانی، نتایج قابل قبولی به همراه داشته است.
مصرف آهن‌اسفنجی فولاد شادگان در فولاد خوزستان
مدیرعامل فولاد شادگان ادامه داد: تمام محصولات فولاد شادگان متعلق به فولاد خوزستان است. از آنجا که فولاد خوزستان محصولات میانی مانند بیلت، بلوم و اسلب تولید می‌کند، نیازمند آهن اسفنجی است که تمام محصولات ما به آنجا فرستاده می‌شود، مگر در شرایطی که در فصل اوج گرما که با محدودیت مصرف برق روبه‌رو هستند که قسمتی از خط تولید آنها به صورت موقت تعطیل شود و از آنجا که آهن اسفنجی پس از سه روز اکسید می‌شود، امکان دارد ما نیز آهن اسفنجی خود را به واحدهای دیگری ارسال کنیم.
قاسم‌زاده همچنین درباره نحوه قیمت‌گذاری آهن اسفنجی نیز بیان کرد: در زمینه قیمت‌گذاری نیز نه تنها واحد ما بلکه تمام زنجیره فولاد تابعی از قیمت شمش فولاد خوزستان است. روش محاسبه به این روش است که میانگین قیمت سه محصول فولاد خوزستان یعنی بیلت، بلوم و اسلب در یک ماه در نظر گرفته می‌شود. به عبارت دیگر، 50 درصد قیمت شمش فولاد خوزستان، قیمت آهن اسفنجی و 5/ 23 درصد قیمت گندله و 16 درصد نیز قیمت سنگ‌آهن می‌شود. وی در پاسخ به این پرسش که چرا فولاد خوزستان مرجع قیمت‌گذاری زنجیره فولاد در نظر گرفته شده است، گفت: فولاد خوزستان بزرگ‌ترین تولیدکننده و عرضه‌کننده شمش در بازار داخل است، از همین رو به عنوان مرجع قیمت‌گذاری در نظر گرفته شده است. به نظر می‌رسد قیمت زنجیره با توجه به این مرجع در تعادل به سر می‌برد، البته برخی درصدد تغییر این قیمت‌گذاری هستند، اما قیمت‌ها منصفانه و معقول است.
مدیرعامل فولاد شادگان در پاسخ به این پرسش که برای تامین تجهیزات خود با مشکلی روبه‌رو نیستید، گفت: بیشتر تجهیزات ما در داخل تامین می‌شود و هدف ما حرکت به سمت بومی‌سازی است، البته برخی تجهیزات خاص نیاز به واردات دارد که به ناچار آنها را وارد می‌کنیم.
مسوولیت‌های اجتماعی فولاد شادگان
مدیرعامل فولاد شادگان در ادامه با اشاره به شیوع کرونا خاطرنشان کرد: ما هم نظیر دیگر مراکز صنعتی، تدوین پروتکل‌های بهداشتی را در دستور کار قرار داده‌ایم.
مدیرعامل فولاد شادگان درباره تاثیر اجتماعی راه‌اندازی این واحد فولادی در این شهرستان و همچنین مسوولیت‌های اجتماعی که در قبال اجتماع برای خود احساس می‌کند، گفت: با راه‌اندازی فولاد شادگان شاهد تغییر چهره شهر و تحرک آن بوده‌ایم. این واحد فولادی نیز در زمینه مسوولیت‌های اجتماعی خود در حد توان خود، مجموعه گام‌های مهمی را برداشته است. برای نمونه در دوران شیوع بیماری کرونا یک میلیارد و صد میلیون تومان به تجهیزات بیمارستانی شادگان کمک کرده‌ایم. همچنین در زمینه کمک به روستاها و پل‌سازی نیز اقدام‌هایی انجام داده‌ایم.
قاسم‌زاده ادامه داد: همچنین در راستای مسوولیت‌های اجتماعی فولاد شادگان با اداره شهرک‌های صنعتی مذاکره‌هایی انجام داده‌ایم. علاوه بر این امسال نیز درصدد هستیم با همکاری مرکز فنی و حرفه‌ای برای پرورش افراد در رشته‌های جوشکاری، لوله‌کشی، برق‌کاری و ... اقدام‌هایی را انجام بدهیم.