از خانههای زیادی صدایی قدیمی، اما آشنا به گوش میرسد، به هم خوردن چوبها، قیژ قیژ چرخهای ریسندگی و... این صدا سمفونی هنری ۳۰۰ ساله است که به همت دستان توانمند و ذوق بانوان هنرمند روستای خراشاد در خراسان جنوبی میتوان آن را به وضوح شنید.
بانوانی که با عشق و امید پشت دستگاه حوله بافی نشسته و پا بر پدال احساس میفشارند و تار زندگی شان را به پود عشق گره میزنند تا نقش و طرحی جهانی خلق کنند.
این روزها صدای هنر حوله بافی نه تنها در استان به گوش می رسد بلکه آوازهاش در کشور پیچیده و علاقه مندان این دست بافته را از پایتخت گرفته تا شرق و غرب کشور به روستای خراشاد کشانده است، آنها آمدهاند تا این تولیدات هنرمندانه را میهمان خانههای پایتخت نشینان و دیگر مردمان ایران کنند.
اما این روزها نبود بازاریابی مناسب و ناهماهنگی عرضه و تقاضا باعث گلایه مندی این هنرمندان شده است و دولتی ها اگرچه در پی اشتغال هستند، اما موتور آنها در معرفی، تشویق و ترویج این نوع هنرها چندان تحرکی ندارد و باید گفت این روزها غبار مظلومیت بر تار و پود حوله و پارچه بافی خراسان جنوبی نشسته است.
صدای ساز هنرمندان خراسان جنوبی به گوش پایتخت نشینان رسید
ذاکریان مدیر عامل شرکت تعاونی روستایی زنان خراشاد و از پیشکسوتان هنر حوله بافی گفت: وقتی خبر رسیدن مشتریان تهرانی را شنیدم، دریافتم صدای ساز هنرمندان منطقه به گوش پایتخت نشینان هم رسیده چرا که برای به دست آوردن آن مشقت و سختی طی کردن مسافتی ۲ هزار و ۵۰۰ کیلومتری را به جان خریده و به خراشاد آمدند و همین نقطهای برای شروع دوباره و احیای این هنر ارزنده شد.
بانوی پر تلاش خراشادی که زمانی هیچ فردی حاضر به همکاری با او در زنده کردن هنر «توبافی» نبود با پشتکار توانست این هنر را احیا و خراشاد را به قطب پارچه بافی سنتی در منطقه تبدیل کند تا جایی که به واسطه این هنر ارزنده، خراشاد به عنوان نخستین روستای استان در فهرست آثار ملی به ثبت رسید.
با همت بانوان خراسان جنوبی هنر پارچه بافی در سراسر کشور فراگیر میشود
ذاکریان که در این راه سختیهای زیادی را به جان خریده است افزود: سال ۸۳ که مسئولیت شرکت را برعهده گرفتم و با بدهی ۴ میلیون تومانی مواجه شدم، اما زنان روستایی با همت و عزم دوباره رشد اقتصادی و تراز مالی آن را مثبت کردند.
او بیان کرد: اکنون شاید در کمتر روستایی از استان آموزش حوله بافی برگزار نشده باشد و از طرفی تقاضا برای آموزش این هنر، کشوری شده و از شهرهای شیراز، اصفهان، کاشمر، نیشابور، کاشان، مشهد و زابل متقاضی دارد و تاکنون در مشهد، زابل و شیراز نیز کارگاههای آموزشی توسط این شرکت تعاونی برگزار شده است.
استقبال بینظیر مردم از چهارمین نمایشگاه سراسری صنایع دستی در بیرجند
حسین عباس زاده معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان جنوبی نیز با اشاره به استقبال بی نظیر مردم بیرجند از چهارمین نمایشگاه سراسری صنایع دستی استان گفت: این نمایشگاه با حضور ۳۰ استان و در قالب ۲۱۰ غرفه برپا شده است که ۲۵ غرفه سوغات نیز در این نمایشگاه حضور دارد و از مجموع ۲۵۰ غرفه صنایع دستی در این نمایشگاه ۶۶ غرفه متعلق به سایر استانها است.
او با اشاره به اینکه استقبال مردم خصوصاً در چند شب اول بی نظیر بوده است گفت: با توجه به مکان و فضای جدید نمایشگاه بینالمللی بیرجند و دور بودن راه، اما خوشبختانه استقبال مردم مثبت ارزیابی میشود.
عباس زاده ادامه داد: شهرداری بیرجند نیز در زمینه اطلاع رسانی برپایی نمایشگاه و اتوبوس حمل و نقل عمومی از میدان ابوذر به سمت نمایشگاه بین المللی همکاری خوبی داشته، اما هنوز مشکلات زیادی در این زمینه وجود دارد.
ظرفیت های بسیار بالای خراسان جنوبی در حوزه صنایع دستی
معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان جنوبی با بیان اینکه رشد قابل توجه تعدد غرفهها از جمله ویژگیهای نمایشگاه امسال است عنوان کرد: حضور هنرمندان جوان با خلاقیتهای نو و حضور دانشگاهها و دستگاههای اجرایی در این نمایشگاه موجب شده نمایشگاه امسال را یک نمایشگاه پویا و فعال در حوزه صنایع دستی ببینیم.
او با اشاره به اینکه طی چند شب گذشته شاهد رضایت مردم از تنوع محصولات بوده ایم بیان کرد: هدف از برپایی نمایشگاه علاوه بر معرفی محصولات استان فراهم شدن ارتباط موثر صنعتگران با یکدیگر است.
عباس زاده با بیان اینکه خراسان جنوبی از ظرفیتهای بسیار بالایی در حوزه صنایع دستی برخوردار است افزود: نقدینگی پایین جامعه باعث میشود قدرت خرید مردم نیز کاهش پیدا کند.
معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان جنوبی بیان کرد: از سال گذشته تاکنون ۸۰۰ میلیون تومان تسهیلات مستقیم پشتیبان در اختیار هنرمندان قرار گرفته است.
فروش ۳۰ میلیون ریالی محصولات صنایع دستی شهرستان درمیان در نمایشگاه
اسماعیل شهسواری رئیس میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری درمیان نیز در حاشیه بازدید از چهارمین نمایشگاه سراسری خراسان جنوبی بیان کرد: پنج غرفه از شهرستان درمیان در این نمایشگاه حضور دارند.
او ادامه داد: پنج صنعتگر در رشتههای سوزن دوزی، رودوزی سنتی، چرم دوزی، جاجیم بافی، سکه دوزی و تراش سنگهای قیمتی در این نمایشگاه حضور دارند.
شهسواری اظهار داشت: تا سومین روز از فعالیت این نمایشگاه قریب به ۳۰ میلیون ریال از محصولات صنایع دستی شهرستان درمیان به فروش رفته است.
رئیس میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری درمیان با بیان اینکه در حال حاضر دو هزار صنعتگر در این شهرستان شناسایی شدهاند گفت: از این تعداد ۶۰۰ نفر کارت شناسایی دریافت کردند.
او بیان کرد: از ابتدای سال جاری تاکنون ۱۵۰ میلیون ریال از محل فروش صنایع دستی عاید صنعتگران شده است.
شهسواری با بیان اینکه برگزاری نمایشگاهها بستری مناسب برای فروش صنایع دستی است گفت: برگزاری اینگونه از نمایشگاهها هنرمندان را به بازارهای داخل و خارج وصل میکند.
۱۳۶ میلیون تومان فروش صنایع دستی در شهرستان سربیشه
حق پناه رئیس میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان سربیشه نیز اظهار داشت: در چهارمین نمایشگاه ملی صنایع دستی خراسان جنوبی هفت هنرمند در قالب شش غرفه صنایع دستی از شهرستان سربیشه شرکت کردهاند.
او با بیان اینکه یک غرفه مشترک نیز در این نمایشگاه تولیدات خود را عرضه میکند افزود: گلیم بافی، رودوزیهای الحاقی، دست سازههای چوبی، سازسازی و گلیم از جمله رشتههای صنایع دستی شهرستان بوده که در نمایشگاه حضور دارند.
حق پناه با بیان اینکه این شهرستان در نمایشگاه سال گذشته حدود ۳۶ میلیون تومان فروش داشته است گفت: از ابتدای سال جاری نیز در مجموع ۱۳۶ میلیون تومان فروش صنایع دستی در شهرستان را داشتهایم.
رئیس میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان سربیشه با اشاره به استقبال بسیار خوب مردم از چهارمین نمایشگاه ملی صنایع دستی، عنوان کرد: هنرمندان شهرستان سربیشه در این نمایشگاه تاکنون ۲۲ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان فروش و ۱۲ میلیون تومان سفارش کار داشتهاند.
حق پناه ادامه داد: غرفه سازسازی سه میلیون تومان و دست سازههای چوبی ۹ میلیون تومان سفارش کار داشتهاند.
او با بیان اینکه تاکنون غرفه دست سازههای چوبی یک میلیون و ۲۰۰، عروسکهای محلی دو میلیون و ۱۰۰، گلیم سه میلیون و ۸۰۰، زیورآلات مسی یک میلیون و ۸۰۰ هزار تومان فروش داشتهاند افزود: غرفه برک بافی سه میلیون و ۲۰۰، رودوزیهای سنتی چهار میلیون و ۵۰۰ و چادر عشایر نیز شش میلیون تومان سوغات، نان و آشش محلی عرضه داشتهاند.
فعالیت ۴۰۰ هنرمند در سطح شهرستان قاین
حمید عباس زاده سرپرست اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری قاین گفت: از ابتدای سال جاری ۱۰ میلیارد ریال صنایع دستی در این شهرستان به فروش رفته است.
او با بیان اینکه شهرستان قاین دارای قدمتی دیرینه در بافتههای داری صنایع دستی است افزود: هنرمندان زیادی از سالیان گذشته در رشتههای جاجیم بافی، پلاس بافی، قارت بافی، سفره آردی فعالیت داشتهاند.
عباس زاده از فعالیت ۴۰۰ هنرمند در سطح شهرستان قاین خبر داد و گفت: از ابتدای سال جاری قریب به یک میلیارد تومان از محل فروش صنایع دستی عاید این صنعتگران و هنرمندان شده است.
سرپرست اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری قاین ادامه داد: بافتههای داری بیشترین میزان فروش صنایع دستی را به خود اختصاص داده که نشان دهنده استقبال مردم از هنرهای کهن دارد.
او با بیان اینکه در خصوص فروش هرچه بیشتر محصولات صنایع دستی برنامههایی مانند ایجاد بازارچههای فصلی و شرکت در نمایشگاههای مختلف برنامهریزی میشود گفت: ۱۰ غرفه از شهرستان قاین در چهارمین نمایشگاه سراسری صنایع دستی حضور دارند.
عباسزاده نمایشگاه را بستری مناسب برای فروش صنایع دستی دانست و گفت: از ابتدای فعالیت نمایشگاه تاکنون بیش از ۱۷ میلیون تومان از محصولات صنایع دستی به فروش رفته و پیشبینی میشود این میزان تا آخر فعالیت نمایشگاه به ۲۵ میلیون تومان برسد.