صنعت روی چهارمین فلز پرکاربرد کشور پس از آهن، آلومینیوم و مس است که ۹۰ درصد منشا تولید آن از کنستانتره و ۱۰ درصد آن از طریق بازیافت انجام می شود.
به طور کلی تولیدکنندگان بزرگ روی دنیا، کشورهای چین با ۳۳ درصد، کشور پرو با ۱۰/۲۸ درصد و استرالیا با ۱۰ درصد، رتبه های اول تا سوم تولید این محصول را در نمودار جهانی به خود اختصاص داده است.
کشور چین نزدیک به ۵۰ درصد مصرف فلز روی دنیا را به خود اختصاص داده و اروپا و آمریکا در رتبه های بعدی قرار دارند زیرا فلز روی از جمله فلزاتی است که میزان مصرف سرانه آن برای هر انسان در طول عمر، ۲۴۵ کیلوگرم برآورد می شود.
براساس این گزارش؛ سرانه مصرف روی در ایران به ازای هر نفر در طول یک سال ۱.۱۴ کیلوگرم ، در کشور چین ۲.۵ ، در کشورهای غربی تقریبا ۵.۴ و در کشورهای امریکای شمالی تقریبا ۳.۴ کیلوگرم به ازای هر نفر است.
طبق آمار، سال گذشته تولید روی در دنیا حدود ۱۳ میلیون و ۲۱۲ هزار تن بوده و ایران درصدد است تا چند سال آینده بتواند تولیدات خود را به محدوده ۶۳۰ هزار تن در سال برساند .
طبق این گزارش؛ شرکت (گلن فور ) بزرگترین شرکت سوئیسی بریتانیایی و فعال در زمینه روی، ۶۰ درصد روی دنیا را به خود اختصاص داده و شرکت کالسیمین به عنوان بزرگترین تولید کننده شمش روی در ایران، در سال گذشته تولید ۳۱ هزار و ۴۳۴ تن شمش روی را به خود اختصاص داد.
در حال حاضر بزرگترین معادن ایران در زمینه تولید شمش و روی شامل معدن انگوران، مهدی آباد یزد و معادن مربوط به عمارت عراق و ایران کوه اصفهان است که معدن مهدی آباد به عنوان دومین یا سومین معدن بزرگ دنیا در حال اجرای عملیات مربوط به زیرساخت و تکمیل فاز نخست خود پروژه با ۶۰ درصد پیشرفت فیزیکی است.
در توضیح مطلب فوق این نکته حائز اهمیت است که معدن مهدی آباد ۶۶۷ میلیون تن ذخایر معدنی دارد که به طور قطع ذخیره قطعی فلز روی در این معدن، ۱۷۰ میلیون تن بوده و می تواند تا ۲۰ سال آینده، نیاز شرکت های داخلی کشور را تامین کند.
چنانکه فاز اول معدن مهدی آباد در سال جاری به بهره برداری برسد، تقریباً امکان تولید ۲۰۰ هزار تن شمش روی برای کشور فراهم خواهد شد.
اما در این میان معدن انگوران نیز که ۳۰ درصد کنستانتره مربوط به داخل کشور را تامین می کند به سال های آخر عمر خود نزدیک شده و به احتمال زیاد ظرف ۱۲ سال آینده تعطیل می شود.
موارد مصرف فلز روی به صورت گالوانیزه (از زنگ زدگی فلزات جلوگیری کرده و بیشترین کاربرد را در صنایع خودروسازی و لوازم خانگی دارد) است که بیش از ۵۰ درصد آن را به خود اختصاص داده و همچنین آلیاژ محتوی روی و آلیاژ برنز هم ۱۷ درصد مصرف روی را به خود اختصاص داده است.
طی سال های گذشته روی بالاترین قیمت جهانی را به خود اختصاص داده بود به طوری که در سال ۲۰۰۷، فلز روی حدود ۴۴۰۰ دلار به ازای هر تن معامله شد. اما در سال ۹۸ و با شیوع ویروس کرونا، قیمت روی از ۲۲۵۰ دلار به ازای هر تن به محدوده ۱۷۵۰ دلار به ازای هر تن رسید.
با توجه به اینکه کشور چین تا حدودی زیادی توانست ویروس کرونا را کنترل کند، تقاضا برای مصرف فلز روی در دنیا افزایش یافت.
قیمت فلز روی متاثر از سه فاکتور نرخ بازارهای جهانی، نرخ ارز داخلی و تولید و بهره وری است که متاسفانه بنا به دلایلی چون کمبود مواد اولیه مورد نیاز، شرکت ها با ۴۵ درصد ظرفیت خود مشغول به تولید هستند.
شرکت گلن فور بزرگترین شرکت سوئیسی بریتانیایی و فعال در زمینه روی ، پیش بینی کرده به دلیل خاصیت ضد زنگ زدگی ماده روی استفاده از آن در صنایع خودرو و لوازم خانگی افزایش خواهد یافت و انتظار می رود در سال ۲۰۲۵ ، شاهد رشد تقاضای ۶ درصدی استفاده از فلز روی نسبت به سال ۲۰۱۹ و رشد ۴۵ درصدی در سال ۲۰۵۰ نسبت به سال ۲۰۱۹ باشیم.
با توجه به معاهده پاریس و تاکید بر کاهش تولید گازهای گلخانه ای، صنایع به سمت استفاده از انرژی پاک حرکت خواهند کرد و همچنین به منظور اصلاح در تولید توربین های بادی، میزان تقاضای مس در سال ۲۰۳۵ ، ۵۰ درصد افزایش و احتمال اینکه دوباره خاطرات شیرین سال ۲۰۰۷ برای فلز روی تکرار شود، بسیار است.