به‌دنبال شیوع کرونا و ادامه دار شدن این پاندمی، کاربران اینترنت در کشورهای جنوب شرق آسیا همچون سایر نقاط جهان به تجارت الکترونیک روی خوش نشان دادند و انتظار می‌رود تعداد خریداران آنلاین در این منطقه تا سال 2026 به 350میلیون نفر برسد. در این میان سنگاپور، یکی از کشورهای جنوب شرق آسیا با توجه به توانمندی‌هایی که دارد در تلاش است تا به قطب تجارت الکترونیک منطقه تبدیل شود، هرچند در این مسیر با چالش‌هایی مواجه است.
350میلیون خریدار آنلاین
چهارمین مطالعه سالانه مؤسسه پژوهشی Bain & Company که به سفارش فیس بوک و در6 بازار سنگاپور، اندونزی، فیلیپین، تایلند و ویتنام انجام شده است، نشان می‌دهد در سال 2021، کاربران در کشورهای جنوب شرق آسیا، 60درصد بیش از دوران قبل از کرونا برای خرید آنلاین هزینه کرده‌اند و این روند همچنان ادامه دارد.
طبق این گزارش، تعداد خریداران آنلاین در این منطقه تا پایان سال 2021 به 350میلیون نفر خواهد رسید که از 310میلیون نفر در سال گذشته بیشتر است یعنی سال گذشته حدود 40 میلیون کاربر جدید در منطقه به اینترنت متصل شده‌اند. با توجه به افزایش 60درصدی میزان هزینه‌ای که هر کاربر برای خریدهای آنلاین انجام می‌دهد، انتظار می‌رود میزان فروش تجارت الکترونیک در این منطقه هم تا سال 2026 با افزایش دوبرابری همراه شده و ارزش کالای ناخالص مبادله شده(GMV) هم به 254میلیارد دلار برسد. همچنین این گزارش نشان می‌دهد که امسال کاربران در جنوب شرق آسیا به طور متوسط 381دلار برای خرید آنلاین هزینه کرده‌اند درحالی که این رقم در سال گذشته، 238دلار بود و البته انتظار می‌رود این رقم در سال 2026 به 671دلار برسد.
به دنبال شیوع کووید19، تنها در سال گذشته حدود 30میلیون نفر بر تعداد خریداران آنلاین در این منطقه اضافه شده است و حالا دیگر حدود 85درصد از جمعیت کاربران اینترنت این منطقه خرید آنلاین انجام می‌دهند. این گزارش همچنین نشان می‌دهد که 67درصد از کاربران اینترنت در جنوب شرق آسیا از زمان شیوع کووید19، برای نخستین بار از فین تک‌ها استفاده کرده‌اند و البته 45درصد از کاربران 16 تا 25ساله این منطقه نیز برای اولین بار از پلتفرم‌های آنلاین برای اهداف آموزشی بهره گرفته‌اند. این رقم برای خدمات مراقبت‌های بهداشتی دیجیتال به 79درصد رسیده است.همچنین بر اساس این گزارش، بیش از 95درصد از کاربران این منطقه، ازطریق تلفن‌های هوشمند به اینترنت دسترسی داشته‌اند و خرید آنلاین خود را به‌صورت موبایلی انجام داده‌اند که این موضوع به بالابودن ضریب اشتراک تلفن همراه در منطقه مربوط می‌شود.
رفتار کاربران دیجیتال منطقه
رفتار خریداران آنلاین هم در این گزارش مورد بررسی قرار گرفته است. حدود 45درصد کاربران از اینترنت به‌عنوان کانال اصلی خرید خود استفاده کرده‌اند، 65درصد آنها عنوان کرده‌اند بیشتر اوقات هنگام گشت وگذار در اینترنت به‌دنبال وسیله یا خدمات خاصی نیستند و البته 83درصد هم از پلتفرم‌های آنلاین برای جمع‌آوری اطلاعات بیشتر در مورد محصولات و خدمات استفاده می‌کنند.
همچنین خریداران دیجیتالی جنوب شرق آسیا، قبل از خرید به طور متوسط از 7.9وب سایت بازدید می‌کنند درحالی که این رقم در سال گذشته 5.2وب سایت بوده است. البته این رقم در سنگاپور به 6.2وب سایت رسیده است. ازسوی دیگر در جنوب شرق آسیا، 92 درصد از افراد حاضر در این پژوهش از تمایل برای هزینه بیشتربه منظور دریافت محصولات پایدار سخن گفته‌اند. علاوه بر این، خریداران دیجیتال درسال‌جاری به طور میانگین 8.1دسته محصول را به‌صورت آنلاین خرید کرده‌اند درحالی که این رقم درسال گذشته 5.1دسته محصول بوده است.
چالش‌های سنگاپور
با شیوع کرونا، تعداد بیشتری از مردم جنوب شرق آسیا به‌صورت آنلاین خرید می‌کنند و اقتصاد دیجیتال و تجارت الکترونیک این منطقه شاهد رشد قابل توجهی بوده است. آنچه سنگاپور را متمایز می‌کند، سیاست‌ها و ابتکارات نوین آن است که به رشد محیطی برای رونق صنعت و اقتصاد دیجیتال کمک می‌کند. درواقع سنگاپور با رشد اقتصاد دیجیتالی آسیا می‌خواهد قطب تجارت الکترونیک باشد.
سنگاپور با جمعیت 5.87میلیون نفری دارای5.29میلیون کاربر اینترنت است و حالا دیگر ضریب نفوذ اینترنت در این کشور به 90درصد رسیده است. همچنین 4.96میلیون نفر از جمعیت سنگاپور کاربر حداقل یکی از شبکه‌های اجتماعی هستند که این رقم در سال‌های بین 2020 و 2021 حدود 4.3درصد افزایش نشان می‌دهد. به بیان دیگر 84.4درصد از مجموع جمعیت این کشور در شبکه‌های اجتماعی فعالیت دارند. یکی دیگر از مواردی که سنگاپور بواسطه آن می‌تواند داعیه قطب تجارت الکترونیک داشته باشد، وجود 8.54میلیون ارتباط موبایلی در سنگاپور است یعنی با توجه به تعدد خطوط تلفن همراه برای هر کاربر، 145.5درصد از جمعیت این کشور از تلفن همراه استفاده می‌کنند. ازآنجا که بیشتر تجارت الکترونیک این منطقه ازطریق تلفن‌های هوشمند انجام می‌گیرد این شاخص می‌تواند در آینده دیجیتال سنگاپور بسیار تأثیرگذار باشد.
در سنگاپور حدود 3.3میلیون نفر در بازار تجارت الکترونیک خرید می‌کنند و درآمد مورد انتظار از بازار در سال 2021 حدود 2.793 میلیون دلار است. انتظار می‌رود درآمد بین سال‌های 2021 تا 2025 با نرخ رشد مرکب سالانه(a compound annual growth rate) 9.9درصد رشد کند. با توجه به چنین رشدی، می‌توان حجم بازار تا سال 2025 را 4.079 میلیون دلار پیش‌بینی کرد.
با وجود همه توانمندی‌ها و شاخص‌های بالای دیجیتال در سنگاپور، این کشور برای تبدیل شدن به هاب منطقه و قطب تجارت الکترونیک جنوب شرق آسیا با چالش‌ها و مشکلاتی مواجه است. یکی از این چالش‌ها، کمبود مهارت موردنیاز برای استعدادهای دیجیتالی است که البته ابزاری ضروری برای تبدیل شدن به یک بازیگر جهانی در تجارت الکترونیک محسوب می‌شود. سنگاپور یک نیاز فوری برای کمک به نیروی کار به‌منظور ایجاد مهارت‌های دیجیتالی برای انجام مشاغل مرتبط دارد.
همکاری سنگاپور و گوگل
برای حل مشکل کمبود نیروی ماهر، دولت سنگاپور همکاری‌هایی را با گوگل، این غول دنیای فناوری آغاز کرده است. این طرح، Skills Ignition SG نام دارد و قرار است کسانی را که به‌دنبال شغل‌های دیجیتالی هستند، تحت آموزش قرار دهد تا بر چالش کمبود مهارت در این کشور غلبه شود.
کینگ، مسئول توسعه تجارت الکترونیک بازارهای نوظهور در گوگل می‌گوید: چالشی که ما در تحقق این چشم‌انداز سنگاپور به قطب تجارت الکترونیکی منطقه‌ای می‌بینیم، همان توسعه استعداد و کمک به ایجاد مهارت‌های دیجیتال و افزایش تعداد نیروی کار برای انجام این مشاغل است. این موضوع به رفع بیکاری‌های ایجاد شده به‌دنبال شیوع کرونا هم کمک می‌کند و با آموزش‌های 6 تا 9ماهه، افراد می‌توانند در صنعت دیجیتال یک شغل مناسب برای خود دست و پا کنند. درواقع ما تلاش می‌کنیم مهارت‌هایی را توسعه دهیم که فکر می‌کنیم در توسعه و تکامل تجارت الکترونیک منطقه نقش اساسی دارد.
درواقع می‌توان گفت که دولت سنگاپور با ایجاد استراتژی ملت هوشمند، پیشقدم شده و یادآور شده است که 3ستون اصلی ملت هوشمند داشتن اقتصاد دیجیتال، دولت دیجیتال و جامعه دیجیتال است که تمام الزامات داشتن یک استراتژی موفق تجارت الکترونیکی را پوشش می‌دهد. این موارد، ستون فقرات اقتصاد آینده سنگاپور را تشکیل می‌دهند و ظرفیت زیرساخت‌ها را برای مدیریت سفارش های بزرگ فروش آنلاین در سطح بین‌المللی افزایش می‌دهند.درهمین راستا به‌عنوان بخشی از استراتژی تجارت الکترونیک سنگاپور، دولت قصد دارد تا سال 2025 دو شبکه G5 راه‌اندازی کند. شبکه‌های5G نسل بعدی اتصال به اینترنت همراه هستند که سرعت بیشتری را نوید می‌دهند و احتمال قطعی اینترنت و اختلال در آن بسیار پایین می‌آید.