از دیرباز، مصرفکنندگان همواره سعی میکردند برای خرید به مجموعه یا واحد صنفی مراجعه کنند که بتواند تمام نیازهای آنان را تامین کند تا ناچار به مراجعه به سایر مکانها برای خرید نباشند. امروزه با تغییراتی که در سبک زندگی جامعه به وجود آمده، خردهفروشانی موفق هستند که بتوانند نیاز مشتریان را طبق تنوع و کیفیت مورد نظرشان تامین کنند.
طی سالهای اخیر، فروشگاههای بزرگی که تحت یک برند و به نام زنجیرهای فعالیت خود را آغاز کردند، با ارائه خدمات متنوع و شعب فراوان توانستند در کشور طی سالهای اخیر توسعه خوبی پیدا کنند و بتوانند بخش زیادی از بازار خردهفروشی کشور را در اختیار خود بگیرند. یکی از علل موفقیت فروشگاههای زنجیرهای در کشور را میتوان تنوع کالاهای عرضهشده در یک مکان دانست که موجب میشود، مصرفکننده در کوتاهترین زمان ممکن و با کمترین هزینه نسبت به واحدهای صنفی سنتی، تمام کالاهای خود را تهیه کند. حجم بالای مراجعات و تقاضاهای مختلفی که برای انواع کالاها در این فروشگاهها وجود دارد، نیازمند برنامهریزی مناسب و منظم برای شارژ بهموقع کالا در انبار و قفسههاست که به بخش لجستیک و زنجیره تامین برمیگردد.
تنوع محصولات، افزایش رقبا و ارتقای سطح توقع مشتریان، موجب اهمیت خاص لجستیک در فروشگاههای زنجیرهای شده است و به نوعی نقص در این بخش میتواند به کلی یک مجموعه را با زیان مواجه کند. انبارداری و لجستیک در فروشگاههای زنجیرهای، از فرآیندهای اصلی و مهم این فروشگاهها به شمار میآید که از یک طرف باید محصولات را در یک زمان خاص از تولیدکنندگان دریافت کنند و در زمان تعیینشده به شعب مختلف خود در سراسر کشور برسانند تا در زمان مناسب به دست مشتریان برسد که همه این اقدامات نیازمند سامانههای اطلاعاتی، تامین و مدیریت سفارشها، حملونقل، انبارداری، مدیریت موجودی و خدمات مشتریان در قالب لجستیک است.
در حالی باید این اقدامات صورت گیرد که باید در کنار آن به کیفیت کالا نیز اندیشیده شود. همچنین باید به گونهای کارها انجام شود که موجب افزایش هزینهها برای مجموعه مورد نظر نشود و در مقابل آن، کاهش هزینه روی کیفیت و ارائه خدمات تاثیر منفی نگذارد و نارضایتی مشتریان را در پی نداشته باشد.
یکی از بخشهای مهم در لجستیک فروشگاههای زنجیرهای، تامین کالا از تولیدکنندگان معتبر است تا اجناسی که عرضه میشود از نظر کیفیت و بستهبندی، شرایط مناسبی داشته باشند. همچنین هنگام ورود کالا به انبار و قفسه فروشگاه باید تاریخ انقضای آنها بررسی شود تا کالای فاسد در اختیار مصرفکننده قرار نگیرد. همچنین با بررسی میزان حجم فروش کالاهای مختلف باید کالاها به گونهای چیده شوند که در دید و دسترس خریداران قرار داشته باشند تا خریداران برای تهیه آنها به زحمت نیفتند. با توجه به گستردگی خدمات و کالاهای ارائهشده در فروشگاههای زنجیرهای رعایت نکات عنوانشده در بخش لجستیک هم میتواند موجبات رضایتمندی و افزایش بیشتر مشتریان را فراهم کند و هم از نظر اقتصادی فروش و درآمد مضاعفی را نصیب این فروشگاهها کند تا در بازاری که روز به روز به تعداد رقبا در آن اضافه میشود، در رقابت با آنها عقب نیفتاده و به مرور زمان از دور خارج نشوند.