مارک زاکربرگ شب گذشته (۶ آبان) اعلام کرد فیسبوک به «متا» تغییر نام داده است. او گفت: «نام فعلی ما، نمایانگر تمام آن چیزی نیست که امروز انجام میدهیم و باید تغییر کند.» فیسبوک که از امروز باید متا صدایش کنیم دیگر فقط صاحب چند شبکه اجتماعی نیست. متاورس (Metaverse) همان پروژه بلند پروازانهای است که زاکربرگ و تیمش را مجبور به این تغییر کرد. اغراق نیست اگر بگوییم متاورس قرار است کاری کند تا واقعیت مجازی دیگر مجازی نباشد. این پدیده به دنبال یک انقلاب تمام عیار در دنیای تکنولوژی است. آیا متا موفق میشود و آیا متاورس به خانههای مردم میآید؟
ماجرا به تغییر نام خلاصه نمیشود
به گزارش پیوست، تیتر یک اخبار تکنولوژی این روزهای رسانههای جهان در مورد تغییر نام فیسبوک به «متا» (Meta) است. زاکربرگ شب گذشته این خبر را در کنفرانس «فیسبوک کانکت» در حالی که انگار از متاورس با ما حرف میزد اعلام کرد. متا در زبان یونانی معنای بعد و فراتر میدهد. البته نام فیسبوک نیز با این تغییر از بین نرفتهاست. فیسبوک امروز مانند اینستاگرام و واتساپ پلتفرمی اجتماعی است که زیرمجموعه شرکت مادر یعنی «متا» قرار میگیرد.
این تغییر اما تنها عوض شدن یک اسم و لوگو نیست بلکه سرآغازی بر پروژههای آیندهنگر متا (فیسبوک) محسوب میشود. آنها حالا روی دو حوزه اصلی «خانواده اپلیکیشنها» و «پلتفرمهای آینده» کار میکنند. منظور از پلتفرمهای آینده همان متاورس است. زاکربرگ میگوید: «امیدوارم به مرور زمان به عنوان یک شرکت متاورس دیده شویم. ما میخواهیم هویت و کار خود را بر پایه آنچه در حال ساختنش هستیم تثبیت کنیم.» همه چیز مانند فیلمهای علمی تخیلی است با این تفاوت که این بار در سالن سینما نیستیم
او ویدئو کوتاه و شگفتآوری از متاورس به مردم جهان نشان داد. در این ویدئو میبینیم زاکربرگ در متاورس با افراد مختلف دور یک میز بازی میکند و در عین حال میتواند با دوستانش از جهان فیزیکی تماس تصویری برقرار کند. دوستانش یک طرح گرافیکی روی دیوار یکی از خیابانهای شهر دیدهاند که هنرمند خالق آن برای کشیدنش از واقعیت افزوده (AR) استفاده کرده تا مردم آن را کشف کنند. بعد به راحتی با ارسال لینک آن، مارک و دوستانش میتوانند آن گرافیتی را به شکل سه بعدی در متاورس ببینند. چند ثانیه بعد با یک ربات وارد جنگلی میشود که در آن ماهیها روی هوا شنا میکنند. سپس همسرش با او تماس میگیرد تا ویدئو سگ بامزه کوچکشان را نشان دهد. در جایی دیگر میبینیم شخصی با دیدن پست اینستاگرامی دوستش از یک کنسرت هوس موسیقی زنده میکند، همان لحظه تصمیم میگیرد به آنجا برود و این تصمیمش را به کمک متاورس عملی میکند. درست مانند فیلمهای هریپاتر. این ایده اگر چه هنوز به مرحله عملی نرسیده اما بینهایت کنجکاوی را تحریک میکند. متاورس چیست که باعث شده زاکربرگ بخواهد هویت جدید ابرشرکتش را روی آن بنا کند؟
در جنگلی که ماهیهایش پرواز میکنند همسر زاکربرگ با او تماس میگیرد
متاورس چیست و متا از آن چه میخواهد؟
متاورس به دنبال تحول است؛ تحولی بزرگ در جهان واقعیت دیجیتالی. این بار قرار است واقعیت افزوده (AR) به کمک واقعیت مجازی (VR) بیاید تا تجربهای جدید و متفاوت رقم بزند. واقعیت مجازی (VR) کاملا مجازی و تخیلی است اما واقعیت افزوده (AR) کمک میکند تا صدا، عناصر بصری و سایر ورودیهای حسی فرد نیز در تجربه کاربریاش دخیل شوند. طبق گفتههای زاکربرگ، رسانههای اجتماعی، بازیهای آنلاین و رمزارزها نیز در این ترکیب قرار میگیرند تا به کاربران امکان برقراری تعامل مجازی بدهند.
همانطور که گفته شد متا به معنای بعد و فراتر است. ورس (verse) نیز کوتاهشده Universe به معنای جهان است. متاورس تنها به دنبال حضور در دنیای بازیها نیست بلکه پا را از این فراتر خواهد گذاشت.
زاکربرگ میگوید: «پلتفرم بعدی فراگیرتر خواهد بود. یک اینترنت تجسمیافته که دیگر به آن نگاه نمیکنید بلکه آن را تجربه خواهید کرد. در متاورس شما قادر خواهید بود تقریبا هر کاری تصور میکنید انجام دهید. با خانواده و دوستانتان دورهمی بگیرید، کار کنید، آموزش ببینید، خلق کنید، بازی کنید، خرید کنید. خانه شما فضای شخصی شماست که میتوانید از آن جا به هر کجا که میخواهید بروید. اینها تجربیات جدیدی هستند که با طرز فکر امروزی ما در مورد رایانه و تلفن همراه مطابقت ندارند.»
زاکربرگ از جهانی که قرار است خلق شود میگوید
او با تاکید بر اینکه متاورس به دنبال ایجاد تجربه «احساس حضور» در مردم است میگوید: «کیفیت تعیینکننده در متاورس احساس حضور خواهد بود؛ مثل اینکه شما دقیقا در جایی دیگر و با شخصی دیگر حضور پیدا کنید. این چیزی است که فناوری امروز نمیتواند در اختیار شما قرار دهد.» طبق گفتههای زاکربرگ، متاورس این اجازه را میدهد تا وسایل را از جهان مادی به آن جا ببرید و از آنها استفاده کنید. چیزهایی که در متاورس در اختیار دارید تنها محدود به یک فضا یا یک پلتفرم نیستند بلکه میتوانید آنها را میان فضاهای مختلف در متاورس جا به جا کنید.
متا (فیسبوک) از کجا شروع کرد و از متاورس چه میخواهد؟
طبیعی است که این ابرپروژه یک شبه به ذهن تیم تحقیق و توسعه متا (فیسبوک) نرسیده و یک شبه هم توسعه پیدا نخواهد کرد. سال ۲۰۱۴ بود که متا (فیسبوک)، ۲میلیارد و ۳۰۰ میلیون دلار هزینه کرد تا شرکت Oculus را بخرد.
این شرکت تولیدکننده هدستها و تجهیزات واقعیت مجازی(VR) است. متا (فیسبوک) همان زمان اعلام کرد در حال آماده شدن برای پلتفرمهای فردا است. کمتر از یک ماه پیش نیز متا (فیسبوک) از تخصیص ۵۰ میلیون دلار برای پروژه متاورس طی دو سال آینده خبر داده بود. متا (فیسبوک) همان زمان اعلام کرد این پروژه با همکاری شرکتهای مختلف به نتیجه خواهد رسید و به نتیجه رسیدن برخی محصولات آن ممکن است ۱۰ تا ۱۵ سال زمان ببرد.
زاکربرگ امیدوار است طی یک دهه آینده، متاورس در اختیار یک میلیارد نفر قرار بگیرد، صدها میلیارد دلار از بازار تجارت دیجیتالی را تصاحب و برای میلیونها نفر از خالقان و توسعهدهندگانش شغل ایجاد کند. گذشت زمان تعیین خواهد کرد جهانی که شب گذشته برای مردم دنیا به تصویر در آمد به حقیقت میپیوندد یا اینکه متاورس از شدت بلندپروازی، پیش از صعود سقوط خواهد کرد.