مشاغل خانگی نقش مهمی در زیست بوم ملی اشتغال دارند چرا که سرمایه و منابع مالی کمتری نیاز دارند و بدون اینکه هزینه‌ای برای مکان اختصاص دهند افراد در محل سکونت و در کنار خانواده مشغول به کار می شوند؛ اینگونه مشاغل عموماً خانواده محور هستند و رونق آنها در کشورهای پیشرفته حکایت از سهم بالای آنها در اقتصادهای بزرگ دنیا دارد. پیش از این وزیر کار گفته بود که در کشورهای صنعتی ۲۳ درصد کل مشاغل به مشاغل خانگی اختصاص دارد و این مشاغل نسبت مستقیم با پیشرفت و توسعه اقتصادی کشور دارد.
هشتم دی ماه سال‌جاری ستاد ساماندهی و حمایت از مشاغل خانگی مصوبه‌ای داشت که سقف زمانی سه روزه را برای صدور مجوز مشاغل خانگی تعیین می‌کرد. این مصوبه حالا یک هفته است که شکل عملیاتی به خود گرفته است.
محمود کریمی بیرانوند، سرپرست معاونت توسعه اشتغال و کارآفرینی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در گفت‌و‌گو با «ایران» به تشریح آخرین وضعیت اجرای مصوبه ستاد ملی ساماندهی مشاغل خانگی برای تسهیل در صدور مجوزهای مشاغل خانگی پرداخت.
چه تحولی در صدور مجوز مشاغل خانگی بعد از مصوبه ستاد ساماندهی این مشاغل رخ داد؟
ما در ستاد مشاغل خانگی حدود 550 مجوز را صادر می‌کنیم که وزارتخانه‌های صمت، میراث فرهنگی، فرهنگ و ارشاد اسلامی و جهاد کشاورزی شرکای اصلی ستاد مشاغل خانگی هستند که این مجوزها را صادر می‌کردند؛ قبل از جلسه هشتم دی ماه ستاد ساماندهی و حمایت از مشاغل خانگی و مصوبه‌ای که در جهت تسهیل صدور مجوز داشتیم، ممکن بود صدور مجوز برای مشاغل خانگی ماه‌ها هم طول بکشد و هیچ سقف زمانی هم برای آن در نظر نمی‌گرفتند اما بعد از مصوبه ستاد ملی برای نخستین بار مصوب شد که مجوز مشاغل خانگی نهایتاً در سه روز صادر شود.
همه مشاغل خانگی شامل همین مورد می‌شوند؟
صدور مجوز مشاغل خانگی از دو حالت خارج نیست، یا آنی است یا تأیید محور که برای تأیید محور سقف زمانی گذاشتیم که بر این اساس دستگاه مربوطه صرفاً سه روز فرصت دارد تا بررسی و صدور مجوز کند و در صورتی که از این سقف زمانی استفاده نکند، مجوز به‌صورت خود به خود صادر خواهد شد. در عین حال تمام این روند به‌صورت غیر حضوری است، متقاضی درخواست را ثبت می‌کند و دستگاه مربوطه تنها سه روز مهلت بررسی دارد و چه بررسی بشود چه نشود، مجوز ظرف سه روز صادر خواهد شد. اکنون 170 رشته را مجوزمحور کرده‌ایم که ظرف سه روز مجوز آنها صادر می‌شود و حدود 350 مجوز را هم آنی تعریف کرده‌ایم که متقاضی بعد از اینکه اطلاعات را در سامانه ثبت کرد بلافاصله می‌تواند مجوز را پرینت بگیرد و این برای اولین بار است که اتفاق می‌افتد.
این مصوبه از چه زمانی اجرایی شده و چه تعداد مجوز در همین مدت صادر شده است؟
از چهارشنبه گذشته این مصوبه عملیاتی شده و تا کنون مجوزهای ثبت محوری که تقاضا شده، طی یک هفته 1210 مورد بوده که به همین میزان هم مجوز صادر شده است و درباره تقاضاهای مجوز محور هم در همین زمان 4142 درخواست ثبت شده که 2320 مجوز صادر شده است که علت این تفاوت رقم همان سه روز کاری است که برای صدور مجوز در نظر گرفته شده است.
گرفتن مجوز چه امتیازی برای مشاغل خانگی دارد؟
قانون مشاغل خانگی مربوط به سال 1389 است و ستاد از همان موقع کار خود را آغاز کرده است؛ اولین امتیاز مجوز برای کسب و کارهای خانگی رسمیت یافتن شغل است و مشاغل بر اساس داشتن مجوز، مبنای سیاستگذاری و نظارت قرار می‌گیرند، دوم اینکه با داشتن مجوز می‌توانند درخواست تسهیلات از ستاد مشاغل خانگی داشته باشند و سوم اینکه می‌توانند از امکان حضور در بازارچه‌ها و مکان‌های مختلف برای عرضه محصولات خود استفاده کنند.
با اقدامی که انجام شده، صدور مجوز مشاغل خانگی را به قدری آسان کردیم که 2 سوم مجوزها به‌صورت آنی و یک سوم هم سه روزه صادر می‌شود که دسته دوم هم عموماً درباره مواد غذایی است که نیاز به نظارت اولیه بهداشت دارد. هدف از این مصوبه تسهیل در راه‌اندازی کسب و کار است و قرار است انرژی دستگاه‌های متولی را روی صدور مجوز نگذاریم بلکه این انرژی را صرف مشاوره، نظارت و پایدار‌سازی تأمین مالی مشاغل کنیم.