اکثر سرمایه گذاران حرفه ای اوراق قرضه را کم ریسک ترین جزء پرتفوی می دانند. این اوراق میتوانند یک مقدار ثابت و مطمئن را برای دارندگان تضمین کنند. کاری که اوراق سهام قادر به انجام آن نیستند. عده ای دیگر معتقدند اوراق قرضه به آن اندازه ای که به نظر می رسد مطمئن و کم ریسک نیست. کدام یک را باور می کنید؟
هر دو گروه دلایل خوبی دارند. اینکه حاضرید چه مقدار به اوراق قرضه و چه مقدار به اوراق سهام تخصیص دهید علاوه بر میزان ریسک پذیری و سن شما به مقدار درآمد و ثبات آن نیز بستگی دارد. موفقیت در سرمایه گذاری به مقدار زیادی بستگی به کنترل مخارج و کنار گذاشتن مبلغی برای آینده دارد. پیش از آنکه به جوانب مثبت و منفی سرمایه گذاری در اوراق قرضه یا سهام بپردازیم باید تفاوت مهم میان سرمایه گذاری در اوراق قرضه توسط صندوق ها یا اوراق ETF (صندوق های سرمایه گذاری قابل معامله)و سرمایه گذاری مستقیم در اوراق قرضه را بدانیم
صندوق های قرضه در مقابل اوراق قرضه
یکی از راه های سرمایه گذاری خرید اوراق قرضه شرکتی یا دولتی توسط کارگزار است.اگر این راه را انتخاب کنید و ناشر آن اوراق ورشکست نشود، نرخ بهره کوپن را به شکل تضمینی دریافت خواهید کرد. اما اگر تمایل به خرید اوراق قرضه شرکتی دارید پیش از آن از مناسب بودن وضعیت مالی شرکت اطمینان حاصل کنید. اگر اوراق قرضه دولتی خریداری می کنید, معمولا ریسک نکول ناچیز است اما ممکن است اتفاق بیفتد.
همچنین می توان از طریق صندوق های سرمایه گذاری مشترک یا صندوق های سرمایه گذاری قابل معامله (ETF) سرمایه گذاری کنید که مجموعه ای از اوراق قرضه با سررسید های متفاوت هستند و مشابه سهام قیمتی متغیر دارند این اوراق در بازار های خارج از بورس یا سایر بازار های ثانویه قابل معامله می باشند.این صندوق ها ممکن است شامل قرضه دولتی یا شرکتی یا اوراق قرضه بلند مدت و کوتاه مدت و یا ترکیبی از این موارد باشند. قیمت این صندوق ها نه تنها بر اساس قیمت اوراق قرضه بلکه بر اساس عرضه و تقاضای کلی قرضه در بازار نوسان دارند. یعنی مانند اوراق سهام، ممکن است مجبور به فروش در قیمتی پایین تر از قیمت خرید شوید و بخشی از سرمایه گذاری تان را از دست بدهید.
بازده اوراق قرضه
دلایل خوبی برای ایمن دانستن اوراق قرضه نسبت به اوراق سهام وجود دارد:
1.نوسانات کم:
با توجه به سابقه اوراق قرضه، نوسانان قیمت آنها کمتر از اوراق سهام است. بسته به اینکه چطور در آنها سرمایه گذاری می کنید بازده قطعی یا نزدیک به آن خواهید داشت. بنابراین می توانند عامل ثبات پرتفوی باشند.
2.برنامه ریزی بهتر:
به دلیل ثبات بیشتر در بازده اوراق قرضه، ممکن است برنامه ریزی برای آینده ساده تر باشد. دانستن این که هر ساله مبلغ مشخصی را از محل این اوراق بدست می آید اجازه برنامه ریزی و پیش بینی برای بازده سرمایه گذاری را به ما می دهد.
3.هم بستگی معکوس با سهام:
با توجه به سابقه تاریخی اوراق قرضه و سهام ، اغلب در خلاف جهت هم در حال حرکت بوده اند که این می تواند در صورت افت بازار سهام یک حاشیه اطمینان ایجاد کند
4.دو راه برای کسب سود:
منفعت سرمایه ای و درآمد بهره. علاوه بر دریافت بهره بر روی قرضه می توان با فروش قرضه پیش از سر رسید، با قیمتی بالاتر از قیمت خرید، سود بیشتری دریافت کرد.
ریسک اوراق قرضه
1.بازده کمتر:
با اینکه بازده اوراق قرضه مطمئن تر از سهام است معمولا نرخ پایین تری نیز دارند
2. تورم:
نرخ بالای تورم قدرت خرید پول را کاهش می دهد. اگر از سرمایه گذاری خود 2%دریافت کنید اما نرخ تورم 3% باشد، بازده شما -1% خواهد بود. در واقع پول قدرت خریدش 1% کاهش می یابد
3. احتمال زیان وجود دارد:
اینکه ریسک نکول برای ناشران با رتبه بالا معمولا بعید است اما ممکن است اتفاق بیفتد و ناشر نتواند به تعهداتش عمل کند و کل پول خود را از دست بدهید یا در صورت فروش زیر قیمت متحمل زیان شوید
4. افزایش همبستگی مثبت با سهام:
در دهه های اخیر حرکت سهام و قرضه با کنار گذاشتن چند استثنا هم جهت بوده. بنابراین اگر هر دو دارایی در یک جهت حرکت کنند دیگر با تنوع بخشی منفعتی بدست نخواهد آمد
کلام آخر
با اینکه اوراق قرضه مزایایی نسبت به اوراق سهام دارند، ریسک های خاص خود را دارند.مخصوصا در بازار امروز این مورد بیشتر مشاهده می شود. برای همراهی با هر سرمایه گذاری پیش از آن حتما تحقیق کنید و مزایا و معایب را با هم بسنجید تا در پایان راه پشیمان نشوید.
بسته آموزشی: یک راهنمای خوب برای برنامهریزی مالی