یحیی آل اسحاق وزیر اسبق بازرگانی با موضوع «افزایش نرخ سود سپرده برای کنترل تورم» با بیان اینکه بین حجم نقدینگی و تورم رابطه مستقیم است مشروط به اینکه مقدار تولید ناخالص داخلی همراه با نقدینگی رشد نکند، به طرح این موضوع پرداخت که برای کنترل تورم یک راه حل این است که از دسترس عمومی خارج شود و به جای فریز شدن به سمت تولید هدایت شود.
وی افزود: یکی از راهکارها برای نقدینگی این است که سود سپرده را بالا ببریم تا در نظام بانکی پولها گذاشته شود. اما جای سوال است که آیا درصدهایی که برای افزایش سود سپرده بانکی مطرح میشود میتواند معضلات را حل کند.
*نقض غرضی در بانکها
آل اسحاق با گلایهای از بانکها گفت: بانکها سپردهها را جذب میکنند در مقابل تسهیلاتی که میدهند هزینههای خودشان را به روی آن میکشند. اگر سپرده زیاد شود و نرخ تسهیلات بالا برود یک نقض غرض است مگر اینکه بین اینها یک تعادل ایجاد شود.
وی سپس با اشاره به اینکه حجم نقدینگی کشور با این روند به سه هزار میلیارد تومان میرسد گفت: تورم هم داریم، بانک مرکزی هم گرفتاریهایی دارد. این نقدینگی به سمت ارز، مسکن و... میرود بانک مرکزی میخواهد سیاستگذاری کند این تغییر نرخ سود سپرده ممکن است یک قرص مسکن کوچک باشد.
*افزایش نرخ سود بانکی فایدهای ندارد
این فعال اقتصادی گفت: بخش تولید و تعادل اقتصادی که مسائل متعددی دارد باید مسائلش حل شود. این افزایش نرخ سود سپرده نقش جدی ندارد، چون بازارهای دیگر خیلی جذاب هستند البته آنها هم خطرناکند، اگر حباب بازار بترکد خطرناک میشود.
وی در بخش دیگری تنها خطر افزایش نرخ سود سپردههای بانکی را افزایش نرخ تسهیلات عنوان کرد.
وزیر اسبق بازرگانی همچنین با بیان اینکه در نگاه اولیه بورس خیلی خوب است عنوان کرد: نقدینگی به بورس برود و در بخش تولید هزینه شود. [اشاره به اینکه زمانی هدایت نقدینگی به بورس خوب است که پولها در بخش تولید هزینه شود. ]
*بورس ابزاری برای خلق پول
در بخش دیگری آل اسحاق تأکید کرد: پولهایی که در بورس حاصل میشود به ابزاری برای خلق پول جدید مبدل شده است. در اینجا یک حجم نقدینگی در بورس سامان پیدا میکند و این یک خطر است.
آل اسحاق این شیوه از خلق پول در بورس را به مشکلاتی که در نظام بانکی و موسسات پولی و اعتباری ایجاد شد، تشبیه کرد. [اشاره به موسسات مالی و اعتباری که خلق پول کردند و مطالبات طلبکاران را پرداخت نکردند و خسارت آن بر کشور تحمیل شد]
*حباب بورس و خطرات ناشی از آن
در بخش دیگری آل اسحاق گفت: اگر دولت سهام شرکتها را عرضه نکند و بورس هم نقدینگی را به سمت تولید نفرستد، یک حجم از نقدینگی در بورس خواهد چرخید. این حباب بورس اگر بترکد با جمعیت میلیونی سهامداران که به بورس آمدهاند خطرناک است.
وزیر اسبق بازرگانی در پایان گفت: نمیتواند اقتصاد را با دیدگاه انتزاعی دید، نمیشود اقتصاد را از یک زاویه دید!