علی بیک‌زاده مدیر نظارت بر بازار اولیه سازمان بورس با اشاره به اختصاص اولین نماد اوراق گام در بازار سرمایه به بانک سپه عنوان کرد: اولین نماد اوراق گام در بازار سرمایه از طرف فرابورس ایران و پیرو پذیرش این اوراق در بازار ابزارهای نوین مالی فرابورس و با درخواست بانک سپه، به تعداد 50 میلیون ورقه و با سررسید 6 ماهه به این بانک اختصاص یافت.
بیک‌زاده به تاریخچه تصویب طرح گواهی اعتبار مولد اشاره کرد و گفت: سال گذشته بانک مرکزی با سه هدف رفع موانع پولی رونق تولید، هدایت منابع مالی به فعالیت‌های مولد اقتصادی و تأمین سرمایه درگردش پایدار برای واحدهای تولیدی، طرح گواهی اعتبار مولد یا همان گام را از طریق صدور اوراق با همراهی بازار سرمایه در دستور کار خود قرار داد و کلیات آن در شورای پول و اعتبار به تصویب رسید.
به گفته او بر پایه دستورالعمل این اوراق، موسسه اعتباری عامل موظف است ترتیبی اتخاذ کند که حداقل 65 درصد سقف ضمانت برای بنگاه‌های کوچک و متوسط با زیر صد نفر شاغل و مابقی برای بنگاه‌های بزرگ با بالای صد نفر شاغل اختصاص بیابد و از این منظر اوراق گام را ابزارسازی برای تامین مالی چرخه تولید در شرکت‌های کوچک، متوسط و بزرگ می‌دانیم.
تصویب مقررات اوراق گام
مدیر نظارت بر بازار اولیه سازمان بورس همچنین اشاره کرد که در پی تصویب دستورالعمل پذیرش و معاملات اوراق گام توسط هیات‌مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار در فروردین‌ماه امسال، شیوه‌نامه اجرایی این طرح به ترتیب فرایند صدور اوراق از مرحله تعیین سقف ضمانت توسط بانک مرکزی تا مرحله وصول مطالبات توسط بانک مرکزی در تاریخ 20/03/1399 به بانک‌های عامل ابلاغ شد.
آشنایی با اوراق گام
بیک‌زاده اوراق گام را اینگونه تشریح کرد که طبق تعریف دستورالعمل، اوراق گام یا "گواهی اعتبار مولد"، اوراق بهاداری که بر مبنای عقد ضمان به عاملیت و ضمانت بانک‌های عامل و داری مجوز از بانک مرکزی صادر می‌شود و قابل معامله در بازارهای بورس و خارج از بورس است.
او عنوان کرد که اگر بخواهیم توضیح ساده‌ای از این اوراق ارائه کنیم، باید گفت در مکانیسم اجرایی این اوراق، سه رکن اصلی وجود دارد که شامل بنگاه خریدار یا همان بنگاه متعهد، بنگاه فروشنده و بانک عامل است.
به گفته مدیر نظارت بر بازار اولیه سازمان بورس بانک‌های عامل در واقع بانک‌ها و موسسات اعتباری دارای سقف ضمانت و مجوز از بانک مرکزی برای صدور اوراق گام هستند و همین بانک‌ها بر اساس سقف ضمانتی که بانک مرکزی برای آنها تعیین کرده است، ضمانت اوراق گام را هم بر عهده می‌گیرند.
او با بیان اینکه در اوراق گام، بانک‌های تجاری یا همان بانک‌های عامل به عنوان واسط و ضامن انجام معامله، میان تولیدکنندگان و خریداران محصولات و قطعات تولیدی قرار می‌گیرند، افزود: این اقدام به این شکل صورت می‌گیرد که بنگاه خریدار بر اساس فاکتور خریدی که توسط بنگاه فروشنده صادر شده است، اقدام به تأمین مالی کرده و بانک عامل بر اساس فاکتور مذکور، اوراق گام را با ضمانت خود به بنگاه فروشنده اختصاص می‌دهد، پس در اینجا فروشنده به جای وجه نقد، اوراق گام دریافت کرده است.
بیک‌زاده با اشاره به اینکه اوراق گام بدون کوپن و با ارزش اسمی یک میلیون ریال است درباره سررسیدهای این اوراق نیز گفت: اوراق گام در سررسیدهای حداقل یک ماه و حداکثر تا نه ماه (در پایان هر ماه) منتشر می‌شود.
مدیر نظارت بر بازار اولیه سازمان بورس در توضیح ویژگی‌های این اوراق همچنین عنوان کرد: طبق دستورالعمل مدت زمان انتشار تا سررسید اوراق به شش قسمت تقسیم می‌شود و معادل یک ششم از این مدت، اوراق در بازار پول قرار دارد و معاملات آن در صورت خرید نهاده تولیدی با ارزش یکصدهزارتومان صورت می‌گیرد و نقل و انتقال آن نیز در بانک ثبت می‌شود.
به گفته او بعد از گذشت یک ششم از عمر اوراق، بانک‌های عامل، اوراق را به بازار سرمایه منتقل کرده و معاملات آن در فرابورس و بورس آغاز خواهد شد.
بیک‌زاده درباره نرخ بازدهی این اوراق نیز اظهار کرد: این اوراق کوتاه‌مدت یعنی با سررسید کمتر از یکسال بوده و به کسر در بازار معامله می‌شود و بنابراین نرخ بازده تا سررسید آن تابعی از زمان باقیمانده تا سررسید و قیمت معامله خواهد بود.