محسن رستمی طی مصاحبه ای به بررسی موضوع مالی_رفتاری در بازار سرمایه و راهکارهای کنترل هیجان سرمایهگذاران در روندهای منفی یا مثبت پرداخت.
عضو هیئتمدیره شرکت سرمایهگذاری سامان مجد در بررسی رفتارهای هیجانی در همه بازارهای مالی دنیا مثالهایی را مطرح کرد و گفت: بررسی بازارهای مالی دنیا نشان میدهد که در تمام این بازارها شاهد چنین هیجانهایی بودیم بهعنوانمثال در سال ۱۹۸۷ بورس آمریکا در یک روز ۲۰ درصد ریزش داشت، در سال ۲۰۰۰ هم شرکتهای آی تی محور بورس آمریکا دچار حباب شدند و ریزش شدید داشتند.
رستمی با اشاره به اینکه هیجان ویژگی جداییناپذیر همه بازارهای مالی است، گفت: اساساً در همه بازارهای مالی هیجان وجود دارد و این هیجان باعث میشود تا تصمیم سرمایهگذار از منطق و تحلیل دور شود و هیجان تمام تحلیلها را زیر سؤال میبرد.
رستمی با اشاره به اینکه یک سرمایهگذار در همه بازارهای نقد شونده دچار هیجان میشود، گفت: سرمایهگذاران فاکتورهای زیادی را برای تصمیمگیری دارند اما حتی برداشتها از عوامل بنیادی نیز به وجههای شخصیتی افراد بستگی دارد.
وی تمرکز بخشی از سرمایهگذاران را بر فضای مجازی و تصمیمگیریها بر اساس حاشیهها و خبرهای غیررسمی این فضا را ناشی از موضوع مالی – رفتاری دانست و افزود: شاید بتوان خودشناسی را حلقه مفقوده و بسیار مهم بازار سرمایه دانست، سیاستگذاران بازار سرمایه باید بهگونهای برنامهریزی کنند که در کنار آموزش انواع تحلیلهای تکنیکال و فاندامنتال، به موضوع خودشناسی هم بپردازند.
به اعتقاد رستمی در اکثر بازارهای مالی دنیا چنین فرهنگسازی انجامشده که وقتی سرمایهگذاری به بازارهای مالی مراجعه میکند در قدم اول که این ورود همیشه به طور غیرمستقیم است و پسازآن بر اساس ویژگیهای شخصیتی اقدام به انتخاب ابزارهای مختلفی میکنند، آنچه مهم است عدم حضور مستقیم و خریدوفروش فردی است که در سایر بازارهای مالی دنیا به ندرت انجام میشود و حتی میتوان گفت توسط افراد عادی اصلاً انجام نمیشود.
وی در پاسخ به پرسشی در این خصوص که در کنار رواج فرهنگ خودشناسی و عدم ورود مستقیم به بازار، چه راهکارهای دیگری میتواند باعث کنترل هیجان در بازارها شود، گفت: در تمام دنیا برای کنترل هیجان ساعتهای معاملاتی افزایشیافته، ساعت معاملاتی بازار سرمایه ما جزء کمترین ساعت معاملاتی بازارهای مالی در تمام دنیا است.
رستمی با تأکید بر اینکه پیش از هر تصمیمی باید پژوهشهای لازم انجام و نظرات اهالی بازار نیزجمع آوری شود، گفت: به نظر من افزایش ساعت معاملات و بازتر کردن دامنه نوسان میتواند هیجانها را خیلی خوب کنترل کند.
وی راهاندازی بازار SELL را از دیگر راهکارهای کنترل هیجانها دانست و افزود: نقد شوندگی ویژگی مهم بازارهای مالی است، سرمایهگذاران باید بتوانند در هر بازاری معامله کنند و گزینه بازار SELL این امکان را به سرمایهگذاران میدهد.