یکی از موضوعات مهم در صنعت خودرو که مورد نقد جدی مردم، مسئولان و سیاستگذاران است، به کیفیت خودروهای تولید داخل برمی‌‌گردد، خودروهایی که هنوز از خط تولید فاصله نگرفتند اما مشکلات ریز و درشت آنها نمایان میشود.
با توجه به اینکه مردم از کیفیت خودروهای ایرانی هیچ رضایتی ندارند، رئیس جمهور سال گذشته ارتقای کیفیت خودروها را در قالب 8 فرمان تحول صنعت خودرو خواستار شد. روز گذشته سخنگوی وزارت صمت در راستای تحقق فرامین رئیس جمهور خبر از ارتقای کیفیت خودرو داد.
امید قالیباف با تأکید بر اینکه خودروهای تولیدی با شاخص‌های کیفی سختگیرانه‌تری ارزیابی می‌شوند، گفت: هدفگذاری سطح کیفی خودرو در سال ۱۴۰۱، پنج درصد نسبت به سال قبل ارتقا یافته است.
او افزود: با اینکه هدفگذاری شاخص سطح کیفی خودرو برای سال 1400 محقق شده است اما تنها ۹.۱ درصد از مدل خودروها توانسته‌اند در شاخص میانگین رضایت مشتریان از کیفیت اولیه محصول به میزان هدف گذاری شده (۷۱ درصد) دست یابند که وضعیت خوبی نیست.
سخنگوی وزارت صمت در مورد شاخص تداوم دوام کیفیت محصول تصریح کرد: از نظر بین‌المللی افت رضایت از کیفیت دوام محصول نسبت به کیفیت اولیه باید کمتر از 3 درصد باشد که هدف گذاری سال قبل کمتر از 4 درصد بود، اما فقط ۲۵.۷ درصد مدل خودروها موفق به کسب این هدف شدند که در این شاخص هم خودروسازان ضعیف عمل کردند.
کیفیت خودرو قابل نقد است
او تأکید کرد: ارتقای کیفیت خودروهای ساخت داخل مطالبه بحق مردم است و وزارت صمت در خصوص کیفیت در برابر خودروسازان کوتاه نمی‌آید، اما در عین حال باید درک کرد کیفیت یک فرایند زمانبر است و تا ساختارها در صنعت خودرو اصلاح نشود کسی نمی‌تواند با فشردن یک کلید یک شبه اشکالات کیفیت خودرو را برطرف کند. او افزود: کیفیت خودرو قابل نقد است اما تکرار روزانه انتقاد آن هم بدون استدلال درست جنبه تخریب به خود می‌گیرد و علاوه بر تأثیر منفی بر صادرات قطعه و خودرو، موجب دلسردی خودروسازان و قطعه‌سازان میشود.
قالیباف ضمن تفکیک کیفیت ذاتی و کیفیت مهندسی در حوزه خودرو گفت: در کیفیت ذاتی خودرو به‌دلیل نوع پلتفرم و طراحی آن ذاتاً تا حد مشخصی قابلیت افزایش کیفیت را دارد و از سطحی به بعد کیفیت قابل افزایش نیست (یا ارتقای کیفیت اقتصادی نیست)، اما در کیفیت مهندسی تلاش میشود خودرو با کمترین اشکال ممکن تحویل مشتری شود.
پوست‌اندازی پلتفرمی
سخنگوی صمت بیان داشت: در سال ۱۴۰۱ وزارت صمت اقدامات مهمی را برای افزایش کیفیت خودرو برنامه‌ریزی کرده است؛ به‌عنوان مثال می‌‌توان از توقف تولید خودروهای تیبا، سمند و ساینا به دلیل پلتفرم قدیمی و اشکالات کیفی پرتکرار و برنامه‌ریزی برای ایجاد پلتفرم‌های جدید و تولید خودروهایی با کیفیت ذاتی بالاتر و در بخش ارتقای کیفیت مهندسی نیز اجرای دستور وزیر صمت برای به صفر رساندن ایرادات خودرو در زمان تحویل و تدوین شاخص‌های سختگیرانه‌تر کیفی جهت ارزیابی سال ۱۴۰۱ نام برد.
تحویل خودرو بدون ایراد با 2 درصد بهبود
وی اظهارداشت: نتیجه این اقدامات بهبود شاخص‌های کیفی خودرو تا تیر ماه ۱۴۰۱ بود، به‌طوری که براساس گزارش شرکت بازرسی کیفیت و استاندارد ایران شاخص ارزشیابی کیفی (که امتیاز منفی است و باید کمتر شود) از رقم 103.4 در فروردین به 94.4 در تیر ماه ۱۴۰۱ کاهش یافته است که ۸.۸ درصد بهبود نشان می‌دهد. قالیباف ادامه داد: خودروسازان در مورد شاخص تحویل خودرو بدون ایراد نیز از ۹۱.۷ درصد در فروردین به ۹۳.۵ درصد در مرداد امسال رشد داشتند که این شاخص ۱.۸ درصد بهبود نشان می‌دهد.
ایجاد رقابت در صنعت خودروسازی
این مقام مسئول وزارت صمت، راه حل اساسی افزایش کیفیت خودرو را ایجاد رقابت در صنعت خودروسازی دانست و گفت: روش دیگری که در وزارت صمت برای کیفی سازی دنبال میشود، جایگزینی سیاست تأمین مبتنی بر استفاده از چند منبع با سیاست تأمین از یک یا دو منبع در یک پلتفرم است تا علاوه بر دستیابی به مقیاس اقتصادی تولید، امکان عیوب ناشی از فرایندهای متعدد تولید به حداقل برسد. سخنگوی صمت، رشد ۲۷۱ درصدی تولید کامل خودرو تا آخر خرداد را ناشی از سیاستگذاری درست وزارت صمت در سال جاری دانست که باعث شد تولید خودروهای ناقص و تکمیل کاری آن خارج از فرایند اصلی خط تولید به حدود صفر برسد و منجر به بهبود شاخص‌های کیفی شود.