«ارتقای سطح علمی جامعه»، «کسب رتبه‌های بالای جهانی در تعداد مقالات و ارجاعات علمی و ثبت اختراعات»، «کاهش نرخ بی‌سوادی» و «افزایش قابل توجه تعداد رشته‌های دانشگاهی و دانشجویان» تنها بخشی از این دستاوردهای کسب شده‌ای است که به نام انقلاب و جمهوری اسلامی ایران به ثبت رسیده است.
این روند رو به رشد اقتدار و بالندگی کشورمان با راهبردهای مقام معظم رهبری و تاکید ایشان بر شکل‌گیری زیست‌بوم فناوری و نوآوری و تصویب قوانین مترقی چون «قانون حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان» و «قانون جهش تولید دانش‌بنیان» و حمایت از تولیدات و محصولات ایران‌ساخت که به همت شرکت‌های دانش‌بنیان و فناوران کشورمان به تولید رسیده است؛ سرعت بیشتری گرفت و به گفتمان غالب کشور بدل شد و امروز شاهد ثمرات و اثرات مثبت آن در اقتصاد، فرهنگ و زندگی روزمره مردم هستیم.
معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست جمهوری با توجه به ماموریت ویژه‌ای که برای ارتقای زیست‌بوم فناوری و نوآوری و تحقق اقتصاد دانش‌بنیان بر عهده دارد تلاش می‌کند تا در آستانه چهل‌وچهارمین سالگرد پیروزی شکوهنمد انقلاب اسلامی بخشی از این دستاوردها و افتخارات به دست آمده در کشور را ارائه کند.
در این گزارش قصد داریم به معرفی دستاوردهای معاونت توسعه شرکت‌های دانش‌بنیان بپردازیم تا گوشه‌ای از توانمندی جوانان، متخصصان و فارغ‌التحصیلان دانشگاهی کشور را که با وجود همه سختی‌ها و موانع داخلی و خارجی کسب شده را به مخاطبان معرفی کنیم.
فعالیت ۸ هزار و ۴۶ شرکت دانش‌بنیان
بر اساس آمار نهایی ثبت شده در معاونت توسعه شرکت‌های دانش‌بنیان تا تاریخ ۱۰ بهمن ۱۴۰۱، بیش از ۸ هزار و ۴۶ شرکت دانش‌بنیان در کشور فعالیت می‌کنند. بر همین اساس تعداد شرکت‌های دانش بنیان نوپا نوع ۱ حدود ۲۹۵ مجموعه و تعداد شرکت‌های دانش‌بنیان تولیدی نوع ۱بیش از ۷۰۱ شرکت است. جمع کل شرکت‌های نوع هم ۱ حدود ۹۹۶ مجموعه به ثبت رسیده است.
در این گزارش آمده است که تعداد شرکت‌های دانش بنیان نوپا نوع ۲بیش از ۱۹۵۵ شرکت، تعداد شرکت‌های دانش بنیان تولیدی نوع ۲ حدود ۴۰۵۴ شرکت، جمع کل شرکت‌های نوع۲ بیش از ۶۰۰۹ شرکت، تعداد شرکت‌های دانش بنیان نوپا نوع ۳ حدود ۵۵۱ شرکت و تعداد شرکت‌های دانش بنیان تولیدی نوع ۳ بیش از ۴۹۰ شرکت و جمع کل شرکت‌های نوع ۳ حدود ۱۰۴۱ شرکت است.
شرکت‌های دانش‌بنیان به تفکیک موضوعی
بر اساس این گزارش، تعداد شرکت‌های دانش‌بنیان به تفکیک حوزه‌های فناوری شامل «فناوری زیستی، کشاورزی و صنایع غذایی: ۳۶۲ شرکت»، «داروهای پیشرفته: ۴۸۰ شرکت»، «مواد پیشرفته (شیمی و پلیمر): ۱۱۳۰ شرکت»، «ماشین‌آلات و تجهیزات پیشرفته: ۱۷۲۱ شرکت»، «تجهیزات پزشکی: ۳۲۶ شرکت»، «برق و الکترونیک: ۱۸۲۱ شرکت»، «فناوری اطلاعات: ۱۷۷۸ شرکت»، «تجاری سازی: ۳۹۷ شرکت» و «خلاق و علوم انسانی: ۳۱ شرکت» می‌شود.
حجم تقاضا برای ارزیابی دانش‌بنیان و تعداد شرکت‌های ارزیابی شده در سال ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ افزایش حدود دو برابری درخواست‌های شرکت‌ها برای دریافت تاییدیه دانش‌بنیان را نشان می‌دهد. همچنین در ۱۰ ماهه نخست سال ۱۴۰۱ نسبت به سال ۱۴۰۰ ( از ۷۵۰ شرکت در سال ۱۴۰۰ به ۱۴۲۰ شرکت در ۱۰ ماه نخست سال ۱۴۰۱) نیز شاهد رشد ۹۰ درصدی شرکت‌های دانش‌بنیان جدید هستیم.
کاهش مدت زمان ارزیابی دانش‌بنیانی شرکت‌ها
کاهش میانگین مدت زمان ارزیابی از ۱۱۰ روز در سال ۱۴۰۰ ، به حدود ۵۰ روز در سال ۱۴۰۱ ( حداکثر زمان ارزیابی از حدود ۲۰۰ روز در سال ۱۴۰۰ به حدود ۷۰ روز در سال ۱۴۰۱ ) یکی از دستاوردهای قابل توجه در این حوزه است. این گزارش حاکی از این است که فروش شرکت‌های دانش‌بنیان در سال مالی ۱۴۰۰ نسبت به سال مالی ۱۳۹۹ ( ۸۶ درصد ) از ۲۱۵ هزار میلیارد تومان به ۴۰۰ هزار میلیارد تومان و تعداد اشتغال شرکت‌های دانش‌بنیان در سال ۱۴۰۰ نسبت به سال ۱۳۹۹ ( ۶۰ درصد ) از تعداد ۲۱۳ هزار به ۳۴۲ هزار تعداد رشد کرده است.
در مجموع تعداد ۷۰ پروژه راهبردی و گلوگاهی براساس نیاز دستگاه‌ها و شرکت‌ها به مبلغ حدود سه هزار میلیارد تومان ( ۵۶ میلیون دلار ) به اجرا درآمده است.