نوآوری، تفکر خارج از چارچوب، ایده‌های ناب و ...!
مفاهیمی که این روزها شاید بیشتر از هر زمان دیگری با آنها سروکار داشته باشیم.
جهان پیش رو، جهان نوآوری و خلاقیت است. افرادی موفق خواهند بود که بتوانند تفکری خارج از چارچوب داشته باشند و با ایده‌های خلاقانه‌شان برای جوامع بشری ارزش‌آفرینی کنند. با نگاهی بلند‌مدت به آینده می‌توان بیش از پیش به اهمیت پرورش نسلی خلاق و کارآفرین پی‌برد.
اما نقطه شروع کجاست؟
نقطه شروع، کودکان من و شما هستند. تا به‌حال به آنها هنگام بازی‌های کودکانه‌شان نگاه کرده‌اید؟ پسر بچه‌ای که شنلی به پشتش می‌بندد و غرق درتخیلاتش از سویی به سویی دیگر می‌دود و خود را سوپرمن تصور می‌کند. تخیلاتش را چنان بازی می‌کند که گویی هیچ غیر ممکنی برایش معنا ندارد.
اصلا بیایید کودکی خودمان را به‌یاد بیاوریم. وقتی میوه‌ای رسیده را در بالاترین شاخه درخت می‌دیدیم، بی‌درنگ از آن بالا می‌رفتیم. می‌خواستیم هرطور شده، میوه را بچینیم؛ بی‌آنکه لحظه‌ای به افتادن از بالای درخت و عواقبش فکرکنیم. احتمالا از ترس اینکه مورد سرزنش و تنبیه بزرگ‌ترها قرار بگیریم به آنها چیزی نمی‌گفتیم. همین رفتار کودکانه و به‌ظاهر پرخطر، حداقل دو توانمندی ما را در همان دوران کودکی نشان می‌داد:.
۱. تمایل به ریسک کردن که یکی از خصلت‌های بارز کارآفرینان موفق است.
۲.ذهن کودکانه ما به دور از هر چارچوب و محدودیتی، ایده‌هایش را باور دارد و غیر ممکن برایش بی‌معنا است.
شاید پرورش تفکر کارآفرینانه در بزرگ‌سالان کار ساده‌ای نباشد ولی برای نسل آینده هنوز دیر نشده است. می‌توان روی تفکر کودکان سرمایه‌گذاری کرد. کودک (به اقتضای سنی که در آن قرار دارد) ممکن است در زندگی روزمره‌اش با چالش‌ها و مسایل مختلفی رو به رو شود. او باید بیاموزد برای حل مسایلاش، راه‌حل‌هایی خلاقانه پیدا کند. در اینجا نقش پدر و مادرها پررنگ‌تر می‌شود.
اگر شما هم والدین کودکی پرجنب و جوش و خلاق هستید، هرچه زودتر شروع کنید!
اولین گام این است که بپذیرید، کودکان با زمین خوردن و دوباره برخاستن راه‌رفتن را یاد می‌گیرند، نه با پیروی از قوانین راه رفتن.
مسایل را با بیانی ساده برای کودک‌تان توضیح بدهید تا آن را به خوبی درک کند. راه‌حل‌های زیادی به ذهنش می‌رسد که احتمالا از نظر شما چندان منطقی نیستند. با این حال اجازه دهید بدون هیچ محدودیتی ایده‌هایش را مطرح کند و آنها را مورد آزمون و خطا قرار دهد. در کنارش باشید تا قدم به قدم به تصمیم‌گیری درستش نزدیک شود. هنگامی‌که توانست به هدفش برسد، او را به خاطر موفقیتش تشویق کنید. به این ترتیب اعتماد به نفس کودک افزایش یافته و می‌آموزد چگونه مسایلاش را حل و فصل کند. بعد از آن، می‌توانید به تدریج او را با مفاهیم دنیای کسب و کار آشنا کنید. داستان زندگی کارآفرینان موفق را به‌گونه‌ای ترغیب کننده برایش تعریف کنید. ذهنش را درگیر مهارت‌های قهرمان داستان کنید، تا جایی که خودش نسبت به راه‌اندازی کسب و کار، علاقه نشان دهد. از او بخواهید قبل از هر چیز نقشه‌ی راهی برای کسب و کارش (طرح کسب کار) طراحی کند. درباره اینکه می‌خواهد چه چیزی را، چگونه و به چه کسی بفروشد، با او صحبت کنید. اجازه دهید خودش پاسخ سوالاتش را پیدا کند. شما فقط مشاورش باشید. با گذشت زمان و کسب تجربه، کودک می‌تواند مهارت‌هایی مثل تحمل ابهام، ریسک‌پذیری بیشتر، استقبال از چالش‌ها، تصمیم‌گیری به‌موقع، عملکرد هدفمند و ... را بیاموزد. وقتی فرزندتان در همان سال‌های اولیه‌ی زندگی‌اش با این ویژگی‌ها اشنا می‌شود، در آینده با آمادگی بیشتری می‌تواند در کالبد کارآفرینی موفق ظاهر شود.
اگر علاقمند هستید در مورد «آموزش کارآفرینی به کودکان» بیشتر بخوانید، مطالب زیر را پیشنهاد می‌کنیم:
فرزندتان می‌تواند در آینده کارآفرین شود
چگونه به کودکان خود کمک کنیم تا کارآفرین باشند؟
با آموزش این مهارت ها کودکان را برای کارآفرینی آماده کنید
دوران کودکی؛ بهترین زمان برای آموزش کارآفرینی
کودکان امروز، کارآفرینان فردا
5 راه کمک به کودک‌تان برای شروع کسب و کار و یادگیری مهارت‌های زندگی
شکوفایی خلاقیت‌های کوچک در مدرسه
مربیان مدارس هم نقش به‌سزایی در پرورش نسل خلاق و کارآفرین بر عهده دارند. آغاز شکل‌گیری و اجرایی شدن ایده‌های بزرگ، در گرو همان خلاقیت‌های ساده دوران مدرسه است. گاهی همان ایده‌های ساده با منطق و استدلال آمیخته می‌شوند و محصول آن نوآوری‌هایی است که جوامع بشری را متحول می‌کند. ازاین رو مربیان مدارس می‌بایست از ایده‌ها و تفکر خلاق دانش‌آموزان استقبال کنند و به هیچ وجه آنها را سرکوب نکنند. می‌توانید نمونه‌ای از به ثمر رسیدن خلاقیت‌های دوران مدرسه را در ویدیوی زیر تماشا کنید:
با خلاقیتی ساده آغاز شد!
توجه: عوامل مهم و حیاتی در مسیر کارآفرینی وجود دارند که ممکن است در مدارس خیلی به آنها پرداخته نشود، بعضی از این موارد را می‌توانید در اینفوگراف زیر مشاهده کنید
نخستین کودک کارآفرین ایران
کم نیستند کودکان کارآفرین و موفقی که با تجربیات‌شان، راه را برای استارتاپ‌ها و کسب و کارهای نوپا هموار می‌کنند. نمونه‌اش نخستین کودک کارآفرین ایران؛ مشاور ۱۲ساله آقای وزیر که سن و سالی ندارد. اما عناوینش پر و پیمان است. نخستین کودک کارآفرین ایران، مشاور وزیر کار، برگزیده همایش‌های علمی زیست‌محیطی ایران و چندین و چند عنوان دیگر. صحبت از «مهدی بهرامیان» است. دنیای مهدی این روزها در بازی‌هایی که می‌سازد و ایده‌هایش خلاصه می‌شود. دنیایی که هم کودکی‌هایش را در آن دنبال می‌کند و هم کم‌کم سنگ بنای آینده‌اش را می‌چیند. او می‌گوید: «من فقط کودکی هستم که بیشتر روی خودم و ایده‌هایم کار کرده‌ام.»
می‌توانید اینجا درباره ایده‌های خلاقانه این کودک کارآفرین بیشتر بخوانید
کودکان موفق نشان داده‌اند که سن کم محدودیت نیست. آنچه ارزشمند است اشتیاق و تلاش خستگی ناپذیرشان در مسیر دستیابی به اهداف کسب و کار است. آنها تجربه‌های راهگشای‌شان را سخاوتمندانه با ما در میان می‌گذارند.
5 درس از کودکان کارآفرینی که بیشتر از شما پول درمی‌آورند
درس‌هایی که می‌توانید از 6 کودک میلیونر بیاموزید
چند لحظه تامل، ما چه بلایی سر بچه‌های‌مان آورده‌ایم؟!
پیش‌تر گفتگویی تامل برانگیز با معلم خلاق یک پیش دبستانی را در سایت‌مان منتشر کردیم. مطلب فاجعه باری که از زبان این معلم پیش دبستانی شنیدیم، این بود: معلم مذکور از کودکان کلاسش خواسته بود که چند دقیقه‌ای با خود فکر کنند و پنج خواسته و نیازشان را در ذهن بیاورند. معلم که پیش‌تر توانسته بود ارتباط بسیار خوبی با بچه‌ها برقرار کند، به طور جداگانه آنها را خواست، طوری که آنها در آرامش و بدون اینکه در معرض ترس از قضاوت بچه‌های دیگر قرار بگیرند، خواسته‌های‌شان را با معلم در میان بگذارند. نتیجه فاجعه‌بار بود چون 80درصد بچه‌ها فقط خواسته مادی داشتند و کم نبودند بچه‌هایی که خواسته و نیاز آنها خودروی شاسی بلند بود.
ما چه بلایی سر بچه‌های‌مان می‌آوریم؟ خواندن ادامه این گفتگوی تامل برانگیز را به شما پیشنهاد می‌کنیم:
«الگوهای کارآفرینی کودکان ایرانی کجاست؟»
سخن آخر اینکه، کودکان آینده‌ی ما هستند. اگر پدر، مادر یا معلمی هستید که با خواندن این مطلب به اهمیت دوران کودکی در پرورش نسلی کارآفرین پی‌برده‌اید، باید بیش از پیش آنها را از آفت مصرف‌گرایی، مادی‌گرایی و ظاهرگرایی حفظ کنید و در عوض به‌سمت یادگیری مهارت‌هایی مانند: کار تیمی، برقراری ارتباط موثر با دیگران و مدیریت پول تشویق کنید. افرادی که در دوران کودکی کسب و کار خودشان را راه‌اندازی می‌کنند، کنترل بیشتری بر سرنوشت‌شان دارند و با انگیزه و نشاط بیشتری مسیر کارآفرینی را طی می‌کنند. مراقب زمان باشید. نوآوری، تفکر خارج از چارچوب، ایده‌های ناب و ...، مفاهیمی هستند که بذرشان را باید با آغاز فصل کودکی در ذهن فرزندان‌تان بپاشید.
نازنین توکلی (کارشناس ارشد مدیریت صنعتی)