اگرچه نوآوری‌های مخرب می‌تواند تا حدودی بازار را از حالت ثبات خارج کند، اما باید توجه داشت که نوآوری مخرب می‌تواند به ایجاد فرصت‌های جدید هم کمک کند. نوآوری مخرب اصطلاحی است که در سال 1997 توسط «Clayton Christensen» استاد مدرسه بازرگانی هاروارد؛ ارائه شده است. این اصطلاح فرایندی را توصیف می‌کند که در آن محصول یا خدمتی جدید در حاشیه صنعت یا بازاری خاص پذیرفته می‌شود. در چنین موقعیتی، مدل کسب‌وکاری قابل‌قبول است که سهم بیشتری از مصرف‌کنندگان را در بربگیرد.
ایده‌های ابتکاری نوآورانه:
شرکت‌های موجود اغلب نوآوری‌های‌شان را بر پیشرفت‌های فنی یا موفقیت‌های رقابت پایه‌گذاری می‌کنند. بسیاری از شرکت‌ها نوآوری را به عنوان ابزاری در نظر می‌گیرند تا نسخه‌های بهتری از محصولات موفق گذشته را معرفی کنند. از نظر آنان با ایجاد قیمت‌های بالاتر و هدف قرار دادن بازارهای خاص و وفادار، می‌توانند سودآوری را حفظ کنند.
اما با پیروی از این رویه، شرکت‌ها فرصت‌های گسترده‌ای را برای نوآوری مخرب از دست می‌دهند. در نوآوری مخرب با ایجاد ويژگی‌هایی نظیر سهولت استفاده و مقرون به صرفه بودن محصول؛ مشتریان جدیدی را جذب می‌کنند که علاقه‌مند به یادگیری فناوری‌های جدید نیستند یا ترجیح می‌دهند هزینه‌های ارتقاء یافته را به محصولات اساساً مشابه تخصیص دهند.
چرا شرکت‌ها از نوآوری مخرب می‌گریزند؟
دلایل متعددی وجود دارد که چرا شرکت‌ها تمایل به اجتناب از نوآوری‌های مخرب دارند. حداقل در ابتدا، محصول ارزان‌تر به معنای حاشیه سود پایین و بخش کوچک‌تری از بازار است. محصولات نوآورانه ممکن است با نام تجاری و تبلیغات قبلی‌شان مغایر باشند یا باعث شوند که از فروش محصولات تثبیت‌شده کاسته شود.
نوآوری مخرب اغلب از نیاز و منابع ریشه می‌گیرد. کشورهای توسعه یافته سهم‌شان را از چنین نوآوری دیده‌اند، اما کشورهای در حال توسعه همچنان به‌دنبال بازاری گسترده و آماده برای ایده‌های جدید خود هستند. با منابع محدود فنی و مالی، بازارهای آن‌ها بیشتر بر مفاهیم مخرب متکی هستند. بسیاری از آن‌ها حتی در نوآوری معکوس شرکت می‌کنند که شامل طراحی مجدد راه‌حل‌های مدرن برای ساده‌تر کردن فرآیندهای کاربردی است که نشان‌دهنده تکنولوژی و فرهنگ آن بازار خاص است.
نوآوری؛ مصرف‌گرایی را تغییر می‌دهد
محصولات و مدل‌های کسب‌وکار جدید می‌تواند تأثیر عمیقی بر شیوه‌ها و بازارهای تأسیس‌شده داشته باشد. نوآوری‌های مخربی که از گذشته وجود داشته‌اند، عبارتند از: تلفن‌های همراه در مقابل تلفن‌های ثابت یا آموزش آنلاین در برابر مدارس فیزیکی.
مزایای نوآوری مخرب:
نوآوری‌های مخربی که سهم بازار را در برمی‌گیرند می‌توانند فرصت‌های رشد را برای شرکت‌هایی که به‌دنبال ایجاد روند جدیدی هستند فراهم کنند. با ارائه محصولات بهتر، ارزان‌تر و خدمات قابل‌دسترس؛ می‌توان هم به نفع مصرف‌کننده و هم به نفع رقابت گام برداشت. این موضوع اجازه می‌دهد تا شرکت‌های کوچک و تازه‌کار با ایجاد و رشد بخش‌های جدیدشان در بازار؛ وارد عرصه رقابت شوند. ایده‌های جدید می‌توانند به‌عنوان حق مالکیت معنوی ثبت شوند. در بسیاری از موارد، کسب‌وکارهای بزرگ معاملات پرمنفعت و سرمایه‌های قابل توجهی را به شرکت‌های نوآور ارائه می‌دهند فقط به این منظور که آن‌ها نوآوری را در مدل‌های کسب‌وکارشان بگنجانند.
همچنین شرکت می‌تواند سیستمی را ایجاد و حفظ کند که از راه‌های گوناگون منجر به نوآوری مخرب شود. بازخورد کارکنان و مشتریان می‌تواند ایده‌های جدیدی را تولید کنند. کارکنان ممکن است ایده‌هایی در مورد فرآیندهای بهتر یا فن‌آوری‌هایی داشته باشند که کارایی را افزایش می‌دهد؛ مصرف‌کنندگان می‌توانند بینش‌هایی را در مورد آنچه بازارهای مختلف به‌دنبال آن هستند، ارائه دهند. ادغام این راه‌حل‌ها و بینش‌های جدید می‌تواند منجر به نوآوری‌های مخرب شود که درنتیجه آن مشارکت کارکنان و جریان‌های درآمدی افزایش می‌یابد.
مطالب پیشنهادی برای مطالعه بیشتر درباره «نوآوری مخرب»:
۶راهکار برای تحت کنترل درآوردن نوآوری مخرب در کسب و کار
از نوآوری مخرب چه می‌دانید؟
مترجم: مارال مختارزاده (کارشناس ارشد کارآفرینی)
برگرفته از سایت channels.theinnovationenterprise.com