فصل سرما که از راه میرسد یکسری اصناف و مشاغل نسبت به شش ماه نخست سال فعالتر شده و بازارشان گرمتر میشود. البته این گرمای بازار در شرایط معمول رخ میدهد و در موارد خاص مثل شرایط کنونی کشور در اثر تحریم و پاندمی کرونا به شرایط متعدد دیگری مانند حمایتهای دولتی یا قدرت خرید مصرفکننده بستگی دارد. این صنایع برای تولید محصولاتشان که تجهیزات صنعتی شامل مبدلهای حرارتی، کولرهای هوایی، مخازن، دیگهای فولادی، اتوکلاوهای صنعتی و انواع دیگ بخار است به صنایع زمینهای مانند فولاد و بردهای الکتریکی وابسته اند و یکی از ارکان قیمتگذاری در این بخش بر پایه رشد قیمتی صنایع است.
افزایش قیمت فولاد، طی چندماه گذشته باعث افزایش قیمت مخازن بخار شده و از سویی رکود در ساخت و ساز تقاضا در این بازار را کاهش دادهاست. گرچه پرداخت قیمت نهایی بر گرده مصرفکننده قرار دارد و فشار حداکثری را به او وارد میکند اما امتناع مصرفکننده از خرید کالای جدید و تلاش برای تعمیر و تعویض قطعات، بر بازار فروش و نصب صنایع حرارتی تاثیر گذاشته است.
بازار داغ تعمیرات
شرایط کنونی باعث شده بازار تعمیرکاران بهتر از فروشندگان باشد. اصغر پورمهدی تعمیرکار مشغول از طریق اپلیکیشن امور خدماتی درباره نیاز بازار میگوید: بازار صنایع حرارتی با ساختوساز نسبت مستقیم دارد. هرچه ساختوساز بیشتر باشد ما تعمیرکاران و نصابها فعالتریم و هنگامی که بازار مسکن در رکود باشد ما باید دنبال مشتری باشیم. حالا در فضای مجازی تا ابزارفروشیهای آشنا و نمایندگیهای فروش در محلهها و مناطق مختلف کار میکنیم تا بلکه بتوانیم روزی یکی دو سرویس انجام دهیم و شب دستخالی به خانه نرویم. محمد احمدی تعمیرکار دیگهای بخار میگوید: تا همین چند سال پیش به محض ایجاد سوراخ یا مشکل، اغلب مشتریها دیگ جدید سفارش میدادند اما این روزها که گاهی به مشتری توصیه میکنیم دیگ دیگری جایگزین کند و هزینه تعمیر نکند، آنها اظهار میکنند هزینه تعویض خیلی بالاست و هرطور شده کار تعمیر انجام شود. گرچه از طرفی بازار تعمیرکاران بهتر شده اما نبود نقدینگی باعث شده مشتریها تا دقیقه 90 با همان وسایل خراب و مستهلک کارشان را راه بیندازند. سال گذشته و قبل از آن از اوایل مهرماه علاوه بر تهران مشتریهای زیادی از شهرستانها داشتیم و اکیپ اعزام میکردیم اما حالا باید از روی دفترچه مشتریان تاریخ سرویس را چک کرده و با ایشان تماس بگیریم و از هر سه یا چهار تماس یکی پاسخ مثبت میدهد و برای سرویس میرویم.
مسکن مهر و افزایش تولید
صنایع حرارتی محصولات متعددی در حوزه مسکونی تا صنعتی تولید میکنند و از نظر دانش فنی و مواد اولیه کمبودی نیست. مهدی آذرنسب از مدیران فروش یکی از شرکتهای تولیدکننده صنایع حرارتی به «دنیایاقتصاد» میگوید: تا پیش از ساخت مسکن مهر محصولات تولیدی بیشتر معطوف به بازارهای صنعتی بود و چند برند ریشهدار پاسخگوی نیاز مصرف خانگی بودند اما طی یک دهه گذشته بازار مسکن مهر راه افتاد و پیمانکار ترکیهای که هزاران واحد در اطراف تهران ساخته ابتدا پکیج واحدهای مورد نظر را خودش تامین میکرد. یعنی برای واحدهای ایرانی، پکیجها را از ترکیه میآوردند تا اینکه تولیدکنندگان داخلی با رایزنی مقامات و توسعه خط تولید خودشان این کالا را با همان کیفیت، تولید و راهی بازار مسکن کردند. پاییز امسال رکود گریبان بازار مسکن را گرفت و تقاضای محصول برای تجهیز ساختمانها بهشدت کاهش یافت و در بخشهای کوچکتر صنعت بعضی از همکاران مجبور به تعدیل نیرو شدند.
مصرفکنندگان دستبهآچار
آذرنسب در ادامه از تاثیر کرونا روی بازار صنایع حرارتی میگوید و اظهار میدارد: البته وجود کرونا باعث شده مردم تا حد ممکن با تعمیرکاران برای حضور در منزلشان و تعمیر تماس نگیرند و با وجود رعایت انواع پروتکلها توسط همکاران تعمیرکار و نصاب، باز در بخش خدمات متوجه میشویم خیلی از مشتریان قصد دارند با راهنمایی گرفتن و به شکل غیرحضوری مشکل پکیج یا آبگرمکن را حل کنند که با توجه به شرایط ایمنی و نیاز به استانداردها برای تعمیرکارها این امکان وجود ندارد. رفتارهای مصرفکنندگان علاوه بر واهمه از بیماری کرونا دلیل دیگری دارد و آن کوچکشدن سبد هزینههای خانوار است. سعید باقری از فروشندگان و تعمیرکاران این حرفه که مشغول آموزش نیروهای جوان نیز هست میگوید: وضعیت بازار بههم ریخته است. معمولا از هر چند تماس مشتری وقتی پای کار میرویم متوجه میشویم خودش دستبهکار شده و تا جایی که توانسته سعی در تعمیر و حتی جوش داشته که مسلما این رفتار برای شهروندان خطرناک است. شدت فشار اقتصادی به مردم باعث شده تا جای ممکن جلوی هزینههای ضروری را هم بگیرند که این رفتارها مدام بازار را کوچکتر میکند. اگر چند مشتری از قدیم نداشتم الان قادر به پرداخت اجاره مغازه هم نبودم. صنایع حرارتی در ایران توان تولید محصول باکیفیت و صادرات به کشورهای همسایه را نیز دارند و بعضی شرکتها در این مسیر تلاش میکنند اما گرانی مواد اولیه در ایجاد بازار، نسبت به رقبا در همسایگی، دستشان را میبندد.