در بازارهایی که با نوآوریهای مداوم همراه هستند بسیاری از ایدهها به دلایل مختلفی اعم از عدم وجود قوانین مشخص و مدون، عدمحمایت رگولاتورها، طولانی بودن پروسه دریافت مجوز، بالا بودن خطرات و ریسکهای موجود جهت پیادهسازی ایده در بازاری با حجم وسیع از مصرفکنندگان، عدم اطلاع کافی از شرایط دقیق پیادهسازی ایده و سایر مواردی از این قبیل به اجرا در نمیآیند. وجود چنین موانعی موجب عدم توسعه نوآوری و بهمرورزمان منجر به عقبافتادگی بازارها خواهد شد. به دنبال حل چنین مشکلاتی استفاده از سندباکس نظارتی پیشنهاد شده است.
سندباکس نظارتی یک محیط کنترلشده و تحت نظارت است که به شرکتهای نوآور اجازه میدهد محصولات، خدمات و مدلهای کسبوکار نوآورانه خود را در مقیاس کوچک آزمون کنند. بهواسطه کوچک بودن مقیاس آزمایش و همچنین نظارتهای اعمالشده از سوی رگولاتور میزان خطرات و ریسکها به میزان قابلتوجهی کاهش مییابد، بنابراین زمینههای آزمایشی برای پیادهسازی مدلهای تجاری جدید که به دلیل نوظهور بودن در حال حاضر برای آنها قانون و مقررات مشخصی وجود ندارد یا توسط نهادهای نظارتی نظارت نمیشوند، فراهم میشود.
در این راستا، سازمان بورس و اوراق بهادار در اردیبهشت ماه سال ۱۴۰۰ مجوز و مصوبه لازم به منظور راهاندازی محیط آزمون (سندباکس) را از شورای عالی بورس اخذ کرد. بر این اساس مرکز مالی ایران به عنوان مجری محیط آزمون بازار سرمایه طی دومین فراخوان، از ایدههای نوآورانه واجد شرایط دعوت به عمل میآورد.
شرایط پذیرش طرح
برای آنکه پروژهای وارد سندباکس شود باید چند ویژگی اصلی را دارا باشد:
۱- نوآوری به کار گرفته شده در طرح تفاوت قابلتوجهی با ابزارها، نهادها، فرایندها و رویههای جاری بازار سرمایه داشته باشد و مشابه آن در بازار اجرا نشده یا مقررات، الزامات و یا رویههای اجرایی موجود جوابگوی فعالیت آنها نبوده و یا نیازمند اصلاح قوانین باشد؛
۲- طرح موجب بهبود خدمات در بازار سرمایه یا توسعه سرمایهگذاری از طریق سرمایه شود؛
۳- طرح مشابه در محیط آزمون وجود نداشته باشد؛
۴- سابقه رد طرح مشابه از محیط آزمون حداقل طی یک سال پیش از ارسال طرح به دبیرخانه وجود نداشته باشد.
فرایند سندباکس
پس از دریافت طرحها در سندباکس، بررسی تخصصی در کمیتههای سهگانه صورت گرفته و پس از دریافت تائیدیه اولیه از شورای راهبری، به طراحی مدلی برای اجرای این طرح در محیط آزمون پرداخته میشود. سپس این طرح در این محیط به اجرا درآمده و به مدت شش ماه مورد آزمون قرار میگیرد. چنانچه آن طرح حدنصابهای لازم را در این دوره شش ماه کسب کند، موفق به دریافت مجوز دائم شوند. به عبارتی با استفاده از محیط آزمون سندباکس، بدون نیاز به تطابق کامل با قوانین و مقررات حاکم بر بازار و طی کردن پروسه طولانی اخذ مجوز میتوان طرحهای نوآورانه مورد آزمون قرارگرفته و از میزان استقبال مشتریان و تأثیر کسبوکار بر بازار مطلع شد.
نحوه ثبت طرح پیشنهادی
در این راستا از شرکتهای فعال حوزه بازار سرمایه دارای ایده نوآورانه که علاقهمند به شرکت در محیط آزمایشی سندباکس هستند، دعوت می شود برای ارسال طرحهای نوآورانه خود به آدرس https://sandbox.ifc.ir/ مراجعه کنند.
مهلت ارسال طرح پیشنهادی
متقاضیان میتوانند حداکثر تا تاریخ ۰۵/۱۰/ ۱۴۰۱ طرحهای خود را ارسال کنند. علاقه مندان برای کسب اطلاعات بیشتر نیز می توانند با شماره ۰۲۱۶۲۸۴۳۰۰۰ تماس بگیرند.