اصطلاح ریسک گریزی را می توان به این صورت تعریف کرد که یک سرمایه گذار با دو نوع موقعیت سرمایه گذاری متفاوت رو به رو شود و فرض شود که سرمایه گذاری های موجود دارای ریسک متفاوت و بازده یکسان باشند. در نهایت سرمایه گذار به سراغ سرمایه گذاری برود که دارای ریسک کمتری دارد. به این رفتار ریسک گریزی می گویند.
سرمایه گذاران ریسک گریز از ریسک خوششان نمی آید بنابراین، از سرمایه گذاری در سهامی که ریسک بالایی دارد دوری می کنند. در نتیجه آنها اغلب اوقات از بازده های بالا جا می مانند زیرا که بازده های بالا ریسک بالایی هم دارد و این سرمایه گذاران سعی می کنند ریسک کمتری داشته باشند. آنها در اغلب اوقات در اوراق مشارکت دولتی و یا صندوق های کم ریسک سرمایه گذاری می کنند که عموما ریسک کمتری دارند.
به طور کل می توان گفت که عموم سرمایه گذاران ریسک گریز می باشند اما میزان ریسک گریزی در میان سرمایه گذاران یکسان نمی باشد. به همین دلیل در هنگام سرمایه گذاری باید مراقب آن باشیم که سرمایه گذاری انجام شده متناسب با میزان ریسک گریزی ما انجام شود. به عنوان مثال تمامی پرتفوی های موجود در مرزکارا بازار سهام بهینه می باشند اما هر کدام از پرتفوی ها برای سرمایه گذارهایی با درجه ریسک گریزی برابر می باشد. به همین دلیل ما نمی توانیم پرتفوی های پر ریسک را به سرمایه گذارانی پیشنهاد دهیم که دارای درجه ریسک پذیری بسیار پایینی هستند.
امروزه شرکت هایی که به شما مشاوره سرمایه گذاری می دهند، ابتدا میزان ریسک گریزی یا ریسک پذیری شما را با استفاده از پرسش نامه هایی انجام می دهند که به صورت زیر می باشد. پرسش نامه زیر یکی از انواع پرسش نامه هایی است که برای تعیین درجه ریسک پذیری استفاده می شود.
ریسک پذیری
- یکی از سهام خریداری شده شما بعد از 60 روز 20 درصد افت می نماید، اما هیچ تغییر بنیادی در سهم رخ نداده است:
الف) سهام را می فروشم تا بتوانم در جایی دیگر جبران کنم.
ب) کاری نمی کنم و منتظر می شوم قیمت بازگردد.
ج) بیشتر می خرم زیرا در قبل سرمایه گذاری مناسبی و حالا تبدیل به یک سهام ارزان شده است.
- پرتفوی شما 20 درصد افت قیمت داشته است اما در سه محدوده زمانی قسمتی از پرتفوی شما به هدفش رسیده است اگر افق زمانی هدف شما 5 ساله باشد:
الف) می فروشم.
ب) کاری نمی کنم.
ج) بیشتر می خرم.
- در یک سرمایه گذاری بلند مدت بعد از یک ماه ارزش پرتفوی شما 25 درصد افزایش پیدا می کند.
الف) شناسایی سود و فروش سهام خود.
ب) منتظر می مانم تا باز هم قیمت سهام بالاتر برود.
ج) خرید مقدار بیشتری از سهام به امید بالاتر رفتن قیمت.
- شما برای بازنشستگی خود یک سرمایه گذاری 15 ساله انجام می دهید. سعی می کنید کدام نوع از سرمایه گذاری ها را انجام دهید؟
الف) در صندوق های بازار پول، و سرمایه گذاری در اوراق بیمه شده سرمایه گذاری می نمایم.
ب) 50 درصد از پول را در خرید اوراق مشارکت و 50 درصد دیگر را سهام می خرم.
ج) کل پول را در بازارهای ریسکی سرمایه گذاری می نمایم.
- ترجیح می دهید کدامیک از شرایط زیر را در یک قرعه کشی داشته باشید.
الف) برنده شدن 2000 دلار به صورت نقدی.
ب) 50 درصد شانس برنده شدن 5000 دلار.
ج) 20 درصد شانس برنده شدن 15000 دلار.
- یک موقعیت سرمایه گذاری برای شما وجود دارد، اما برای ورود به این سرمایه گذاری باید وام بگیرید:
الف) مشخصا این کار را انجام نمی دهم.
ب) شاید این کار را انجام دهم.
ج) این کار را انجام می دهم.
- شرکت به شما سهامش را می فروشد اما شما نمی توانید سهام آن را به دیگری بفروشید و یا سود سهام دریافت نمایید اما شرکت برنامه دارد تا تبدیل به یک شرکت سهامی عام شود که در این صورت ارزش سهام شما 10 برابر می شود. سهامی عام شدن فقط یک برنامه مدیریتی است اما این برنامه شایعه نیست. شما حاضرید چقدر در این فرصت سرمایه گذاری نمایید؟
الف) سرمایه گذاری نمی کنم.
ب) 2 ماه حقوق خود را سرمایه گذاری می کنم.
ج) 4 ماه حقوق خود را سرمایه گذاری می کنم.
لطفا جمع امتیازات خود را به این ترتیب انجام دهید:
(الف = 1 امتیاز) (ب = 2 امتیاز) (ج = 3 امتیاز)
9 تا 14 امتیاز: ریسک گریزی شدید
14 تا 21 امتیاز: ریسک گریزی معمولی
22 تا 27 امتیاز: ریسک گریزی کم